Portal w trakcie przebudowywania.
Niektóre funkcje są tymczasowo wyłączone, inne mogą nie działać poprawnie.
Sekreta zapewniające pomyślność w życiu i gospodarce itp
18.11.2008 15:49
[blok]Sekreta zapewniające pomyślność w życiu i gospodarce, sposoby unikania szkodników, obserwacje, wierzenia
Paragrafy tzw.<kodeksu> postępowania Ludu zebrane w pow. Lidzkim 100 lat temu
1. Ażeby myszy zboża nie psuły: Na zapusty, zbierają wszelkiego jedzenia potrochu, i związawszy to w gałganek przechowują do lata. Przy zwożeniu zboża zanim pierwszy wóz wjedzie do stodoły, zakopują te resztki gdzieś w kącie przy sianie, mówiąc <To dla was myszy>.
2. Przechowują kawałek kiełbasy z zapust do wiosny. Gdy idą zasadzać ogrody, wycierają koło tej kiełbasy ręce, ażeby robaki warzywa nie psuły.
3. Nie należy idąc do gumna lub swirna jeść owoców, gdyż myszy będą robiły szkody
4. Nie należy stawić na stół garnka, bo krety będą ryły
5. Nie należy patrząc do studni jeść, gdyż żaby się w niej rozpłodzą
6. Ażeby robaki w ogrodzie szkody nie czyniły, trzeba wynaleźć w ścianie otwór do którego wchodzą pewnego rodzaju małe osy, wetknąć weń kolek i załamać
7. Ażeby owoce rodziły; W Wigilię Bożego Narodzenia według swego stylu, parzą Roch i przecedzają go przez słomę. Następnie tąż słomą obwiązują drzewa.
8. Jeżeli krowa nie <poluje> (nie zrywa się do byka), wyszukują gdzie leży stara brona przywrócona do góry zębami , wyrywają trawę rosnącą między zębami i dają krowie.
9. W wigilię B.N. gospodarz zbija narogi z sochy, ażeby woły były zdrowe.
10. Ażeby bydło nie rozchodziło się po lesie na paszy, trzeba w wigilię B.N stępory któremi otłukiwano jęczmień na pęcak związać razem i postawić w kącie.
11. Gdy pierwszy raz na wiosnę zagrzmi tarzają się po ziemi, ażeby len urodził.
12. Która gospodyni na B.N. wcześniej w piecu wypali, ta będzie wciągu roku wcześniej od innych wychodzić na robotę
13. Kiedy gospodarz zboże sprzedaje, to powinien przede wszystkim trzy garści Onego odsypać do zasieka, inaczej zboże u niego z nasienia się sprowadzi
14. Jeżeli krowy zarwą mleko, trzeba przynieść z trzech cudzych poletków po kamyczku, a napaliwszy je, wyparzyć niemi naczynie używane do dojenia.
15. Gdy owce, pierwszy raz po wypędzeniu na paszę po zimie , wracają do domu, trzeba wówczas nabrać z pola tyle kamyczków, ile jest sztuk owiec i zakopać je w chlewie, ążeby owce nie zabiegały daleko.
16. Ażeby łatwo nauczyć konia, lub wołu chodzić w zaprzęgu, trzeba pójść do lasu i ciąć siekierą w osinę w ten sposób, ażeby od razu trzaska odskoczyła. Tę trzaskę włożyć do chomonta lub jarzma.
17. Ażeby groch urodził, należy go siać tak rano, ażeby idąc na pole nie spotkać świni
18. Gospodarz póki pola swego nie zaorze, nie ma prawa ani kołka wbić do płotu, bo tę wioskę będą deszcze omijały.
19. Jak wypędzają raz pierwszy bydło w pole, kładą po obu stronach progu obory po jajku. Następnie jaja te, w dzień ś-go Jerzego niosą do kościoła i kładą na ołtarzu
20. Ążeby krowa nie ryczała po cielęciu, gdy je sprzedadzą, wycinają temuż cielęciu kosmyk sierści ze łba i zatykają w oborze..
21. Ażeby świnie się wiodły: gdy stawią chlew, lub inny jaki budynek, trzeba w gnieździe wydłubanem dla wstawienia uszaka wyświdrować dziurę, wbić w nią kołek olchowy i załamać
22. Nie należy prząść w czasie zapust bo woły będą śliniły
23. Nie należ zaczynać bochenka chleba z tego końca w którym SA pęknięcia, gdyż wołom będzie Pękala skora na szyi
24. Nie należy dawać świniom resztek pęcaka, gdyż będą wągrowate, czyli- jak tu mówią krupne
25. Jeżeli konie przed nocą przyjdą do domu z ciężarem, to trzeba koniecznie te wozy wypróżnić, gdyż konie choćby całą noc stały nie odpoczną.
26. Do wozów nie należy używać drzewa jabłoni, lub gruszy, bo taki wóz będzie ciężki
27. Źrebną klaczą nie należy wieźć kota ni psa, bo zroni
28. Po zabronowaniu zasianych konopi, nie trzeba odwracać brony ciągnąc ją do domu, bo konopie nie wykiełkują
29. Nie należy mówić:< Boże dopomóż> tym którzy sieją konopie, lub sadzą kapustę, bo nie urodzą. Ążeby to <odczyni> odpowiadają życzącym < pocałuj w d…>
30. Gdy sadzą buraki, gospodyni kończąc robotę, stara się stanąć blizko płotu. Po skończeniu chwyta obu rękami za koł jak najgrubszy, ażeby buraki były grube
31. Gdy zakwaszają kapustę, lub buraki, gospodarz powinien zachowywać się względem gospodyni wstrzemięźliwie, w przeciwnym razie zakwas się nie uda.
32. Nie należy rozrzucać okruszyn chleba, bo pająk je zbiera i po pajęczynie zanosi aż do Boga, i mówi <Panie Boże, patrz, jak ludzie dary Twoje marnują> Więc P. Bóg coraz to ujmuje urodzajów
33. Ażeby kury miały głowy czubate i nogi kosmate, gospodyni podsypując jaja, ubiera się w wełniane pończochy i zawiązuje czubato chustkę na głowie.
34. Nie należy po jedzeniu kłaść na stół łyżki odwrotnie bo stracisz <syć> (apetyt)
35. Nie należy jeść mózgu, ni szpiku ,bo włosy będą się kruszyły
36. Nie należy kłaść na stół siekiery, ani piły, bo w tym domu małżeństwo się pokłóci
37. Ażeby nie obawiać się grzmotów. Nim one się zaczną, trzeba pójść do lasu i zedrzeć kory Wilczego Łyka, którą nosić przy sobie.
38. Ogień od piorunu można zgasić tylko mlekiem kozy białej
39. W dzień Zwiastowania nie należy nic z lasu przynosić, bo w tym domu zaprowadzą się gadziny, robactwo etc.
40. Gdy spotkasz węża połykającego żabę, obroń ją, a gdy z tym kijem pójdziesz do sądu, twoja sprawa będzie wygraną
41. Krety wygubić: trzeba zachować ten kołek, którym zatykają ranę zakłótego wieprza i zatknąć nim norę kreta,
42. W czasie siania zboża, żabom paszcze zarastają, ażeby ziaren nie wyjadły
43. Kto chce uniknąć spotkania z gadziną, chodząc po lesie, powinien przypomnieć sobie którego dnia wypadło ostatnie Boże Narodzenie
44. Naprzód wyjętego z pieca bochenka chleba, zaraz krajać nie można, bo pozostały w piecu chleb nie dopiecze się
45. Ażeby owoce z drzew nie opadały, zakopują pod nie żywe ślepe jeszcze kocięta
46. Na B.N. nie należy nikomu pożyczać pieniędzy, bo nie będą się sporzyły
47. Nie można poruszać ziemi we środy: po W.-Nocy i po Ziel. Świątkach, bo grad zboże wybije.
Takie środy nazywają <gradowemi> (hradawaja siereda>
48. Wynosząc się z mieszkania , nie można wymiatać śmiecia, bo tym, którzy się do tego
mieszkania wprowadzą, nie będzie się szczęściło.
49. Wnosząc pierwszy raz światło do izby mówią: „Niech będzie pochwalony Jezus Chrystus”
50. Nie należy oddawać moczu na trzaski, bo na palcach porobią się zadzierki
51. Owoce można jeść tylko wówczas gdy je poświęcą na <Zielną> (Wniebowstąpienie N.M.P.)
52. Ażeby ogrodowizny się rodziły, jedząc raz pierwszy warzywo trzeba uderzyć siedzącego obok łyżką po głowie.
http://pbc.biaman.pl/dlibra/doccontent?id=3040&dirids=1
(zachowana oryginalna pisownia)
Paragrafy tzw.<kodeksu> postępowania Ludu zebrane w pow. Lidzkim 100 lat temu
1. Ażeby myszy zboża nie psuły: Na zapusty, zbierają wszelkiego jedzenia potrochu, i związawszy to w gałganek przechowują do lata. Przy zwożeniu zboża zanim pierwszy wóz wjedzie do stodoły, zakopują te resztki gdzieś w kącie przy sianie, mówiąc <To dla was myszy>.
2. Przechowują kawałek kiełbasy z zapust do wiosny. Gdy idą zasadzać ogrody, wycierają koło tej kiełbasy ręce, ażeby robaki warzywa nie psuły.
3. Nie należy idąc do gumna lub swirna jeść owoców, gdyż myszy będą robiły szkody
4. Nie należy stawić na stół garnka, bo krety będą ryły
5. Nie należy patrząc do studni jeść, gdyż żaby się w niej rozpłodzą
6. Ażeby robaki w ogrodzie szkody nie czyniły, trzeba wynaleźć w ścianie otwór do którego wchodzą pewnego rodzaju małe osy, wetknąć weń kolek i załamać
7. Ażeby owoce rodziły; W Wigilię Bożego Narodzenia według swego stylu, parzą Roch i przecedzają go przez słomę. Następnie tąż słomą obwiązują drzewa.
8. Jeżeli krowa nie <poluje> (nie zrywa się do byka), wyszukują gdzie leży stara brona przywrócona do góry zębami , wyrywają trawę rosnącą między zębami i dają krowie.
9. W wigilię B.N. gospodarz zbija narogi z sochy, ażeby woły były zdrowe.
10. Ażeby bydło nie rozchodziło się po lesie na paszy, trzeba w wigilię B.N stępory któremi otłukiwano jęczmień na pęcak związać razem i postawić w kącie.
11. Gdy pierwszy raz na wiosnę zagrzmi tarzają się po ziemi, ażeby len urodził.
12. Która gospodyni na B.N. wcześniej w piecu wypali, ta będzie wciągu roku wcześniej od innych wychodzić na robotę
13. Kiedy gospodarz zboże sprzedaje, to powinien przede wszystkim trzy garści Onego odsypać do zasieka, inaczej zboże u niego z nasienia się sprowadzi
14. Jeżeli krowy zarwą mleko, trzeba przynieść z trzech cudzych poletków po kamyczku, a napaliwszy je, wyparzyć niemi naczynie używane do dojenia.
15. Gdy owce, pierwszy raz po wypędzeniu na paszę po zimie , wracają do domu, trzeba wówczas nabrać z pola tyle kamyczków, ile jest sztuk owiec i zakopać je w chlewie, ążeby owce nie zabiegały daleko.
16. Ażeby łatwo nauczyć konia, lub wołu chodzić w zaprzęgu, trzeba pójść do lasu i ciąć siekierą w osinę w ten sposób, ażeby od razu trzaska odskoczyła. Tę trzaskę włożyć do chomonta lub jarzma.
17. Ażeby groch urodził, należy go siać tak rano, ażeby idąc na pole nie spotkać świni
18. Gospodarz póki pola swego nie zaorze, nie ma prawa ani kołka wbić do płotu, bo tę wioskę będą deszcze omijały.
19. Jak wypędzają raz pierwszy bydło w pole, kładą po obu stronach progu obory po jajku. Następnie jaja te, w dzień ś-go Jerzego niosą do kościoła i kładą na ołtarzu
20. Ążeby krowa nie ryczała po cielęciu, gdy je sprzedadzą, wycinają temuż cielęciu kosmyk sierści ze łba i zatykają w oborze..
21. Ażeby świnie się wiodły: gdy stawią chlew, lub inny jaki budynek, trzeba w gnieździe wydłubanem dla wstawienia uszaka wyświdrować dziurę, wbić w nią kołek olchowy i załamać
22. Nie należy prząść w czasie zapust bo woły będą śliniły
23. Nie należ zaczynać bochenka chleba z tego końca w którym SA pęknięcia, gdyż wołom będzie Pękala skora na szyi
24. Nie należy dawać świniom resztek pęcaka, gdyż będą wągrowate, czyli- jak tu mówią krupne
25. Jeżeli konie przed nocą przyjdą do domu z ciężarem, to trzeba koniecznie te wozy wypróżnić, gdyż konie choćby całą noc stały nie odpoczną.
26. Do wozów nie należy używać drzewa jabłoni, lub gruszy, bo taki wóz będzie ciężki
27. Źrebną klaczą nie należy wieźć kota ni psa, bo zroni
28. Po zabronowaniu zasianych konopi, nie trzeba odwracać brony ciągnąc ją do domu, bo konopie nie wykiełkują
29. Nie należy mówić:< Boże dopomóż> tym którzy sieją konopie, lub sadzą kapustę, bo nie urodzą. Ążeby to <odczyni> odpowiadają życzącym < pocałuj w d…>
30. Gdy sadzą buraki, gospodyni kończąc robotę, stara się stanąć blizko płotu. Po skończeniu chwyta obu rękami za koł jak najgrubszy, ażeby buraki były grube
31. Gdy zakwaszają kapustę, lub buraki, gospodarz powinien zachowywać się względem gospodyni wstrzemięźliwie, w przeciwnym razie zakwas się nie uda.
32. Nie należy rozrzucać okruszyn chleba, bo pająk je zbiera i po pajęczynie zanosi aż do Boga, i mówi <Panie Boże, patrz, jak ludzie dary Twoje marnują> Więc P. Bóg coraz to ujmuje urodzajów
33. Ażeby kury miały głowy czubate i nogi kosmate, gospodyni podsypując jaja, ubiera się w wełniane pończochy i zawiązuje czubato chustkę na głowie.
34. Nie należy po jedzeniu kłaść na stół łyżki odwrotnie bo stracisz <syć> (apetyt)
35. Nie należy jeść mózgu, ni szpiku ,bo włosy będą się kruszyły
36. Nie należy kłaść na stół siekiery, ani piły, bo w tym domu małżeństwo się pokłóci
37. Ażeby nie obawiać się grzmotów. Nim one się zaczną, trzeba pójść do lasu i zedrzeć kory Wilczego Łyka, którą nosić przy sobie.
38. Ogień od piorunu można zgasić tylko mlekiem kozy białej
39. W dzień Zwiastowania nie należy nic z lasu przynosić, bo w tym domu zaprowadzą się gadziny, robactwo etc.
40. Gdy spotkasz węża połykającego żabę, obroń ją, a gdy z tym kijem pójdziesz do sądu, twoja sprawa będzie wygraną
41. Krety wygubić: trzeba zachować ten kołek, którym zatykają ranę zakłótego wieprza i zatknąć nim norę kreta,
42. W czasie siania zboża, żabom paszcze zarastają, ażeby ziaren nie wyjadły
43. Kto chce uniknąć spotkania z gadziną, chodząc po lesie, powinien przypomnieć sobie którego dnia wypadło ostatnie Boże Narodzenie
44. Naprzód wyjętego z pieca bochenka chleba, zaraz krajać nie można, bo pozostały w piecu chleb nie dopiecze się
45. Ażeby owoce z drzew nie opadały, zakopują pod nie żywe ślepe jeszcze kocięta
46. Na B.N. nie należy nikomu pożyczać pieniędzy, bo nie będą się sporzyły
47. Nie można poruszać ziemi we środy: po W.-Nocy i po Ziel. Świątkach, bo grad zboże wybije.
Takie środy nazywają <gradowemi> (hradawaja siereda>
48. Wynosząc się z mieszkania , nie można wymiatać śmiecia, bo tym, którzy się do tego
mieszkania wprowadzą, nie będzie się szczęściło.
49. Wnosząc pierwszy raz światło do izby mówią: „Niech będzie pochwalony Jezus Chrystus”
50. Nie należy oddawać moczu na trzaski, bo na palcach porobią się zadzierki
51. Owoce można jeść tylko wówczas gdy je poświęcą na <Zielną> (Wniebowstąpienie N.M.P.)
52. Ażeby ogrodowizny się rodziły, jedząc raz pierwszy warzywo trzeba uderzyć siedzącego obok łyżką po głowie.
http://pbc.biaman.pl/dlibra/doccontent?id=3040&dirids=1
(zachowana oryginalna pisownia)