Portal w trakcie przebudowywania.
Niektóre funkcje są tymczasowo wyłączone, inne mogą nie działać poprawnie.

Jabłonowscy h. Prus III

20.01.2012 20:00
JABŁONOWSCY
Ród magnacki herbu Prus III; pochodzą z województwa płockiego lub z ziemi dobrzyńskiej. Prawdopodobnie już w XV w. osiedlili się w województwie ruskim.
Karierę rodziny zapoczątkował Jan Stanisław(1606 lub 1607-47), podczaszy królowej Cecylii Renaty i miecznik koronny, który dzięki małżeństwu z Anną Ostrożanką, wojewodzianką poznańską, wszedł w koligacje z czołowymi rodami Rzeczypospolitej i wydatnie powiększył majatek.
Jego syn Stanisław Jan (1634-1702), hetman wielki koronny, kasztelan krakowski, polityk, zdolny dowódca i organizator armii, zgromadził wielki majątek, był jedną z najważniejszych osobistości w kraju.
Jeden z jego synów, Jan Stanisław (1669-1731), wojewoda ruski, poeta i publicysta, żonaty z Joanną de Bethune, siostrzenicą królowej Marysieńki, z ramienia swego siostrzeńca, króla Stanisława Leszczyńskiego, był kanclerzem koronnym.
Jego synowie: Stanisław Wincenty (1694-1754), wojewoda rawski, poeta, fundator wielu kościołów, i Jan Kajetan (1699 lub 1700-64), wojewoda bracławski, aktywny przeciwnik Rosji i dynastii Wettynów w Polsce - 1744 otrzymali od cesarza Karola VII tytuły książęce (w Polsce uznane 1775); żona Jana Kajetana, Anna z Sapiehów (1728-1800), była znaną autorką pism gospodarczych, reformatorką stosunków społecznych i gospodarczych w majątkach męża.
Antoni Barnaba (1732-99), wojewoda poznański, później kasztelan krakowski, przeciwnik Familii i Czartoryskich, był konfederatem barskim, uczestnikiem powstania kościuszkowskiego 1794.
Józef Aleksander (1711-77), wojewoda nowogrodzki, mecenas sztuki i nauki, genealog-panegirysta, wydawca, szwagier Michała Kazimierza Radziwiłła "Rybeńki", założył 1774 w Lipsku Towarzystwo Naukowe Jabłonowskich.
W XIX w. ważną rolę w życiu publicznym odgrywali:
Maksymilian (1785-1846), senator-wojewoda Królestwa Polskiego;
Stanisław (1799-1878), uczestnik powstania listopadowego 1830-31, później działacz polityczny w Galicji;
Karol (1807-85), konserwatywny polityk galicyjski pełniący wiele funkcji publicznych.
Ostatni męski potomek książęcej linii Jabłonowskich zmarł 1925.
Istnieją nieutytuowane linie tej rodziny.

Na podstawie "Rody magnackie Rzeczypospolitej" Wydawnictwo Naukowe PWN