EJSZYSZKI - POLSKIE MIASTECZKO NA POGRANICZU LITEWSKO - BIAŁORUSKIM
Ejszyszki, - jedno z najstarszych miast Litwy leży na południe od Wilna, przy granicy z Białorusią. Od początków założenia czy w czasie świetności w wieku XVII, gdy otrzymało prawo magdeburskie za panowania Jana III Sobieskiego pozostawało miasteczkiem prowincjonalnym. Lecz na ważnym szlaku, zwanym ,,gościńcem raduńskim", prowadzącym z Wilna do Krakowa.
Miasteczko od XV wieku należało do skarbu państwa i stanowiło wraz z okolicznymi wsiami starostwo ejszyskie. Przed rozbiorami Rzeczypospolitej należało do rodziny Sołłohubów tj. do Jerzego, generała artylerii Wielkiego Księstwa Litewskiego i jego żony Marii z Potockich. Według inwentarza z 1775 roku do starostwa należało miasteczko z dworem oraz wsiami: Tausiuny, Niewosze, Kubańce, Giełuńce, Dejnowo, Gilwiniszki, Żuklańce, Jakańce, Wiżance, Krumince, Giniuńce, Butwidańce, Widyniańce, Komurańce, Bartele, Koledańce.
W 1777 r. starostwo ejszyskie graniczyło z ziemią Pana Marcinkiewicza, sędziego ziemskiego powiatu lidzkiego, z ziemią WPana Romera, sędziego ziemskiego województwa trockiego, z ziemią Pana Zawiszy, z ziemią plebana ejszyskiego oraz z okolicami szlacheckimi: Korkucianami, Beniunami, Wilkancami(4)
W okolicach szlacheckich wokół Ejszyszek od najdawniejszych czasów mieszkali: Bartoszewicze, Sienkiewicze, Pacewicze, Radziwiłłowicze, Mickiewicze, Nacewicze, Paszkiewicze, Fietkiewicze, Januszkiewicze, Bohdanowicze, Łukaszewicze, Kozakiewicze, Jamontowie, Wilbikowie, Zapaśnikowie, Butrymowie i inni, którzy jako pochodzący od Kruposa otrzymali potwierdzenie szlachectwa 23 sierpnia 1560 roku.
31 maja 1809 roku Ejszyszki odwiedził generał - gubernator Litwy, Michał Kutuzow późniejszy pogromca Napoleona z 1812 roku (chrzcił wraz z baronesą Marią de Benigsen córkę Kazimierza Narbutta ĽAleksandrę). Natomiast 10 listopada 1827 r. miasteczko odwiedził Wawrzyniec hr. Puttkamer z żoną Marią z Wareszczaków, którzy byli chrzestnymi Onufrego Rymszy (późniejszego wieloletniego sędziego nowogródzkiego).
[]