Portal w trakcie przebudowywania.
Niektóre funkcje są tymczasowo wyłączone, inne mogą nie działać poprawnie.
Birtus Jan
19.09.2012 08:43
Jan Birtus (zm. 20 grudnia 1863 w Łodzi)
- – dowódca partii powstańczej z 1863 roku.
Pochodził z protestanckiej rodziny osiadłej w Hołosku pod Lwowem. Służył w armii austriackiej, w której osiągnął stopień kapitana. Z początkiem grudnia 1863 roku pojawił się w okolicach Sieradza, gdzie wspólnie z Żuawem, dowodził oddziałem powstańczej jazdy (żandarmów narodowych) złożonym z 62 jeźdźców. 4 grudnia 1863 roku oddział stoczył walkę z Rosjanami na polach pomiędzy Kłoniszewem a Jeżewem. Jan Birtus z połową ludzi osłaniał odwrót. Po obu stronach byli zabici i ranni. Ranny Jan Birtus dostał się do niewoli i z rozkazu ppłk. Aleksandra Bremzena - naczelnika wojennego Łodzi - został stracony. Alfons Parczewski napisał o nim:
Birtus, dziwnie sympatyczny mężczyzna w okularach (...) Ruszył w drogę i wkrótce dowiedzieliśmy się, że w odległości jakieś 15 km od Wodzierad (...) jego oddział został rozbity. Birtus, wzięty do niewoli, prawie natychmiast w Łodzi rozstrzelany. Był Ślązakiem z Księstwa Cieszyńskiego, prawdopodobnie pochodził z Jabłonkowa, gdyż w wiele późniejszych latach podczas wędrówki po Księstwie Cieszyńskim zobaczyłem w Jabłonkowie na szyldach kupieckich liczne nazwiska Birtusów...[wiki]