Anczyc Władysław Ludwik

Władysław Ludwik Anczyc, pseudonim literacki Kazimierz Góralczyk, W.A. Lassota (ur. 12 grudnia 1823 Wilno – zm. 28 lipca 1883 Kraków)

– polski poeta, dramatopisarz, wydawca, tłumacz, działacz ludowy. Syn Zygmunta i Barbary z Hrehorowiczów.

Pochodził z rodziny szlacheckiej. Jego pradziad Jan von Anschütz pełnił urząd chorążego wojsk saskich. Władysław Ludwik Anczyc był synem aktorów – Zygmunta Anczyca i Barbary Anczycowej z Hrehorowiczów. Ojciec występował na scenach teatrów w Wilnie, Grodnie, Warszawie i Krakowie; w latach 1838-1839 był także dyrektorem teatru krakowskiego. Matka zaś była aktorką teatru wileńskiego, a po opuszczeniu sceny działaczką dobroczynną[1].
Uczęszczał do szkoły średniej w Krakowie. W tym mieście w roku 1847 ukończył z tytułem magistra farmację na Uniwersytecie Jagiellońskim. Brał udział w powstaniu krakowskim w 1846, za co w latach 1846–1847 więziony był przez władze austriackie. W 1849 był adiunktem katedry Chemii i Farmacji. Debiutował w redagowanym przez siebie piśmie satyrycznym Dodatek do Świstka w 1848.
W latach 1858–1867 przebywał w Warszawie. W roku 1863 założył, a następnie przez rok redagował pismo Wędrowiec. Tam też w tym czasie redagował tajne pisma powstańcze Kosynier i Partyzant. W latach 1858-1861 działał w Towarzystwie Rolniczym w Królestwie Polskim. W trakcie pobytu w Warszawie był także redaktorem pisma dla ludu Kmiotek (1861-1866) i Przyjaciela Dzieci (1866–1867).
Od 1861 często bywał w Zakopanem i Tatrach jako turysta. Swoimi artykułami, np. Zwóz żentycy w Tatrach, Zakopane i lud podhalski, Wspomnienia z Tatr, przyczyniał się do popularyzacji Tatr w społeczeństwie.
W 1863 napisał cykl Pieśni zbudzonych – w tym Marsz strzelców, którego tekst w czasach PRL był prawie w całości zafałszowany.
W roku 1868 powrócił do Krakowa Prowadził tam ożywioną działalność literacką i oświatową, uczestnicząc w wydawnictwach Czytelni Ludowej, Towarzystwa Oświaty Ludowej i in. W 1875 został właścicielem drukarni, działającej do czasów powojennych, którą przekształcił w ceniony zakład.
W 1876 wystawił w teatrze krakowskim dramat Emigracja chłopska, nagrodzony w krakowskim konkursie dramatycznym. W roku 1880 wystawił dramat Kościuszko pod Racławicami, który stał się najbardziej popularnym widowiskiem przez wiele lat, granym na scenach teatralnych Krakowa. Kolejną nagrodę otrzymał w 1883 za "szkic dramatyczny" Jan III pod Wiedniem.
Jego synowie: Stanisław Anczyc (1868-1927) był metaloznawcą i technologiem. Wacław Anczyc (1866-1938) był drukarzem i wydawcą.

Powstańcy styczniowi- [pl.wikipedia.org]