Portal w trakcie przebudowywania.
Niektóre funkcje są tymczasowo wyłączone, inne mogą nie działać poprawnie.

Jurgielany (pow. oszmiański)

15.12.2012 21:57
Jurgielany (Jurgelionys) - wieś w odl. 6 km na płn. od Dziewieniszek.
W 1587 roku należała do starostwa dziewieniskiego, od Dziewieniszek w 1667 roku Jurgielany i pobliskie Milkuny przeszły na własność prywatną. Było tu w tym czasie 7 zagród. W 1738 roku było tu 5 dymów i 2 nowodworców. Ich nazwiska: Maciej Moroza, Maciej Byczyca, Jerzy Byczyca, Bartłomiej Goryewski i Jakub Siemaszko. W 1797 roku w Jurgielanach założono nowy folwark. Rok później było tu 13 zagród. Zachowały się informacje o hodowli pszczół. W 1795 roku było tu 96 mieszkańców, w 1903 roku we dworze mieszkało 20 osób a we wsi 168.
W 1910 roku powstała szkoła z rosyjskim językiem nauczania. Szkoła mieściła się w budynku należącym do W. Żyborta a nauczycielem był Jan Pietrowicz. Po I wojnie powstała tu polska szkoła. Pierwszym nauczycielem był Wincenty Żybort. Następnie nauczycielem był Edward Michalkiewicz, późniejszy inspektor szkolny w powiecie oszmiańskim. W latach dwudziestych XX w. była to wieś i gromada w gminie Dziewieniszki, 383 mieszkańców. W latach dwudziestych XX wieku Michał Rodniewski i Adam Piotrowski mieli w Rejstówce 100 ha gruntu a we wsi był sklep spożywczy (L. Baniel) oraz krawiec (A. Baniel)1.
W latach 1939 -1946 szkoła w Jurgielanach nie funkcjonowała. Po okupacji niemieckiej nauczycielem był Jan Grublis – w 1947 roku wyjechał do Polski Lubelskiej. Potem kierownikami – dyrektorami byli m. in. Jan Moroczenko, Jan Fiałkowski (wyjechał do Polski), Waldemar Dudo, Telesfor Raczko, B. Palekas, Jan Sinkiewicz, Kazimierz Borowski, Donata Borowska. Po 1944 roku z Jurgielan sowieci wywieźli na Sybir 3 rodziny. W 1951 roku powstał kołchoz, przewodniczącym był Jan Sitkowski. Później do kołchozu przyłączono wsie: Smoliszki, Plusty, Jurgielaniszki, Kaziule, Skrejczany, Bieczany, Kaziulonki. Kołchoz był nazwany „Bohater Pracy”. W 1972 roku kołchoz przyłączono do kołchozu o nazwie „Dziewieniszki”2. W 1959r. – 170 mieszkańców, w 1970r. - 172, 1979r. – 152.
Słownik Sulimierskiego: Jurgielany, wieś i folw. rządowy, pow. oszmiański, 3 okr. adm., 13 domów, 139 mieszk. kat. 1866 r. Niegdyś starostwo jurgielańskie było emfiteuzą Zadarnowskiego.