STRACENI W MIASTACH MAZOWSZA po 1945
Sa tu ludzie z mojej rodziny ;(
Straceni W CIECHANOWIE ...
Edward ARUMIŃSKI (1926–1946)
Ur. 12 IX 1926 w Niedzborzu, gm. Regimin, pow. Ciechanów, syn Józefa i Wiktorii, szewc, zamieszkały w Niedzborzu. W grudniu 1942 wstąpił do AK, nosił ps. „Wilczur”. W styczniu 1946 dołączył do oddziału leśnego, prawdopodobnie NSZ N.N. „Skowronka”. Brał udział w kilku akcjach, m.in. w lutym 1946 na posterunek MO w Sławęcinie. Aresztowany w marcu 1946. Wydział do Spraw Doraźnych SO w Warszawie 9 IV 1946 na sesji wyjazdowej w Ciechanowie skazał go na karę śmierci. Data wykonania wyroku nie jest znana.
Ł. Socha (M. Turlejska), Te pokolenia żałobami czarne..., s. 319; Materiały przekazane przez Jacka Pawłowicza z Warszawy (w zbiorach autora).
Zbigniew PĄGOWSKI (1925–?)
Ur. w 1925; skazany na karę śmierci przez Wydział do Spraw Doraźnych SO w Warszawie 9 IV 1946 na sesji wyjazdowej w Ciechanowie. Data wykonania wyroku nie jest znana.
Ł. Socha (M. Turlejska), Te pokolenia żałobami czarne..., s. 319; Materiały przekazane przez Jacka Pawłowicza z Warszawy (w zbiorach autora).
Zdzisław TELZDORF (1924–?)
Ur. w 1924; skazany na karę śmierci przez Wydział do Spraw Doraźnych SO w Warszawie 9 IV 1946 na sesji wyjazdowej w Ciechanowie. Data wykonania wyroku nie jest znana.
Ł. Socha (M. Turlejska), Te pokolenia żałobami czarne..., s. 319; Materiały przekazane przez Jacka Pawłowicza z Warszawy (w zbiorach autora).
Jerzy WYLOT (1926–?)
Ur. w 1926; skazany na karę śmierci przez Wydział do Spraw Doraźnych SO w Warszawie 9 IV 1946 na sesji wyjazdowej w Ciechanowie. Data wykonania wyroku nie jest znana.
Ł. Socha (M. Turlejska), Te pokolenia żałobami czarne..., s. 319; Materiały przekazane przez Jacka Pawłowicza z Warszawy (w zbiorach autora).
Straceni w Działdowie
Edward BARTKOWSKI (1924–1946)
Ur. 5 XI 1924 w m. Krzywki-Piaski, gm. Szreńsk, pow. Mława, syn Franciszka i Stanisławy. W 1946 był funkcjonariuszem MO w Kiełpinach, pow. Działdowo, ale 22 marca tego roku zdezerterował i poszedł do oddziału ROAK Stanisława Balla „Sowy”, „Sokoła Leśnego”. Liczący ok. dwudziestu osób oddział wchodził w skład grupy Pawła Nowakowskiego „Łysego” działającej w pow. Mława. Z kolei grupa Nowakowskiego podlegała oddziałowi ROAK Józefa Walentego Marcinkowskiego „Łysego”. Oddziałek „Sowy” działał w 4–5-osobowych bojówkach. B. przyjął ps. „Pomidor”. Brał udział w kilku akcjach zbrojnych oddziału: ataku na jednostkę wojskową w Koszelewach, pow. Działdowo, gdzie zdobyto broń i amunicję, 11 IV 1946 na gminny UBP i spółdzielnię w Żurominie: tu wykonywano wyroki na funkcjonariuszach UB i konfidentach. WSR w Warszawie 14 IX 1946 na sesji wyjazdowej w Mławie, w trybie doraźnym, skazał go na karę śmierci. Bierut nie skorzystał z prawa łaski. Stracony 16 X 1946 razem z Bronisławem Granicą, Teodorem Tadeuszem Niedziałkowskim, Mieczysławem Sarneckim. L 69
APW, WSR w Warszawie, Sr. 580/46.
Roman BRZEZIŃSKI (1924–1946)
Ur. 20 XI 1924 w Golubiu, pow. Wąbrzeźno, syn Ryszarda i Konstancji z Kulikowskich, zamieszkały w Glinkach, pow. Działdowo. Po wojnie w LWP jako kpr. samodzielnej kompanii ochrony w Warszawie. 14 XI 1945 opuścił jednostkę wojskową z bronią, zorganizował oddział leśny. WSO w Warszawie na sesji wyjazdowej w Działdowie 17 X 1946 skazał go na karę śmierci. Stracony 21 XI 1946. Według niektórych źródeł 1 lub 20 XI 1946. L 191
AIPN, Teczki więźniów 1946, Brzeziński Roman; Ł. Socha (M. Turlejska), Te pokolenia żałobami czarne..., s. 231.
Bronisław GRANICA (1919–1946)
Ur. 25 X 1919 w Wąpiersku, gm. Kiełpiny, pow. Działdowo, syn Józefa i Marii. W okresie okupacji niemieckiej na robotach przymusowych w Niemczech, w listopadzie 1942 zabrany do Wehrmachtu, na froncie zachodnim w połowie sierpnia 1943 dostał się do niewoli alianckiej. Stąd trafił do PSZ. W lutym 1946 wrócił do kraju, a 5 lub 6 czerwca tego roku wstąpił do oddziału ROAK Stanisława Balla „Sowy”. Przyjął ps. „Ziemia Pomorska”. W oddziale pełnił funkcję szofera mechanika. Prawdopodobnie brał udział w akcjach oddziału – 11 VI 1946 na Kuczbork i 2 lipca tego roku na Zieluń, gdzie atakowano wojsko zabezpieczające referendum. WSR w Warszawie 14 IX 1946 na sesji wyjazdowej w Mławie w trybie doraźnym skazał go na karę śmierci. Bierut nie skorzystał z prawa łaski. Stracony 16 X 1946 razem z Edwardem Bartkowskim, Teodorem Tadeuszem Niedziałkowskim, Mieczysławem Sarneckim. L 649
APW, WSR w Warszawie, Sr. 580/46.
Teodor Tadeusz NIEDZIAŁKOWSKI (1924–1946)
Ur. 17 XII 1924 w Bagienicach Dużych, gm. Kuczbork, pow. Mława, syn Wacława i Marianny, zamieszkały w Gdyni. W maju 1945 otrzymał powołanie do wojska, ale po trzech dniach zdezerterował z koszar w Olsztynie. W początkach czerwca 1946 związał się z oddziałem ROAK Stanisława Balla „Sowy”, przyjął ps. „Kosiba”, „Znajda”. Brał udział w dwu akcjach oddziału – 11 VI 1946 na wieś Kuczbork, pow. Mława, i 2 lipca tego roku na jednostkę wojskową w Zieluniu zabezpieczającą referendum. 14 IX 1946 WSR w Warszawie na sesji wyjazdowej w Mławie w trybie doraźnym skazał go na karę śmierci. Bierut nie skorzystał z prawa łaski. Stracony 16 X 1946 w Działdowie razem z Edwardem Bartkowskim, Bronisławem Granicą i Mieczysławem Sarneckim. L 1637
APW, WSR w Warszawie, Sr. 580/46.
Bolesław RUCIŃSKI (1922–1946)
Ur. 4 XII 1922 w Starym Zieluniu, pow. Mława, syn Jakuba i Heleny z Żórawskich. Oskarżony o przynależność do tajnej organizacji prowadzącej działania przeciw członkom PPR. WSR w Warszawie na sesji wyjazdowej w Działdowie 17 X 1946 skazał go na karę śmierci. Stracony 15 XI 1946. L 2041
AIPN, Teczki więźniów 1946, Ruciński Bolesław; Ł. Socha (M. Turlejska), Te pokolenia żałobami czarne..., s. 231.
Mieczysław SARNECKI (1925–1946)
Ur. 10 II 1925 w osadzie Zieluń, pow. Mława, syn Ignacego i Marii, ślusarz. Po zakończeniu II wojny światowej służył w PUBP w Mławie, pełnił służbę wartowniczą. 21 XII 1945 z bronią opuścił PUBP i poszedł do lasu. Przystąpił do niewielkiego oddziału ROAK Franciszka Przytuły „Pączka” podległego zgrupowaniu Józefa Walentego Marcinkowskiego „Łysego”. Zgrupowanie działało w powiatach: Działdowo, Mława i Sierpc. S. przyjął ps. „Rosołek”. 12 IV 1946 uczestniczył w ataku na posterunek MO i gminny UBP w Żurominie, pow. Sierpc, ale odmówił wykonania wyroku na konfidencie. W początkach kwietnia karnie przeniesiony do oddziału Andrzeja Różyckiego „Zjawy”. Brał udział w akcji na wieś Kuczbork, pow. Mława, (11 VI 1946) i posterunek MO w Zieluniu. Ujęty 2 V 1946 przez wojsko. 14 IX 1946 WSR w Warszawie na sesji wyjazdowej w Mławie w trybie doraźnym skazał go na karę śmierci. Bierut nie skorzystał z prawa łaski. Stracony 16 X 1946 w Działdowie razem z Edwardem Bartkowskim, Bronisławem Granicą i Teodorem Tadeuszem Niedziałkowskim. L 2099
APW, WSR w Warszawie, Sr. 580/46.
Aleksander WIŚNIEWSKI (1924–1946)
Ur. 14 III 1924 w Nowym Zieluniu, gm. Lidzbark Welski, pow. Działdowo, syn Wincentego i Marty z Wachów. Oskarżony o przynależność do tajnej organizacji. WSO w Warszawie na sesji wyjazdowej w Działdowie 17 X 1946 skazał go na karę śmierci. Stracony 21 XI 1946. L 2619
AIPN, Teczki więźniów 1946, Wiśniewski Aleksander; Ł. Socha (M. Turlejska), Te pokolenia żałobami czarne..., s. 231.
Straceni w Garwolinie
Edward BANY (1926–1947)
Ur. 14 I 1926 w Brzezinach, gm. Trojanów, pow. Garwolin, syn Jana i Agnieszki z Karpiewskich. Od kwietnia 1946 w placówce WiN Brzeziny dowodzonej przez Piotra Błachnio „Wulkana”. Brał udział w większości akcji zbrojnych, nosił ps. „Lotny”. Aresztowany 7 X 1946 i przez WSR w Warszawie 13 I 1947 w trybie doraźnym na sesji wyjazdowej w Garwolinie skazany na karę śmierci razem ze Stefanem Błachnio. Bierut nie skorzystał z prawa łaski. Stracony tego samego dnia o godz. 21.30.
AWL, WSR w Warszawie, 118/91/3750.
Stefan BŁACHNIO (1924–1947)
Ur. 29 VIII 1924 w Brzezinach, gm. Trojanów, pow. Garwolin, syn Antoniego i Franciszki ze Staniaków. W okresie okupacji niemieckiej w oddziale Mariana Bernaciaka „Orlika”, nosił ps. „Bokser”. Po wejściu Rosjan na Lubelszczyznę powołany do wojska, już w styczniu 1945 zdezerterował. Kontynuował działalność konspiracyjną w oddziale „Orlika”, podlegającym wówczas WiN. Formalnie był zastępcą komendanta WiN placówki Brzeziny – swego brata Piotra Błachnio „Wulkana”. Aresztowany 21 III 1946, zbiegł z transportu, wrócił do konspiracji – w oddziale „Orlika”, a po jego śmierci – Wacława Kuchnio „Spokojnego” i Stanisława Warownego „Mściciela”. Ujęty 23 VIII 1946 i oskarżony o udział w dziewięciu akcjach oddziałów WiN. WSR w Warszawie 13 I 1947 na sesji wyjazdowej w Garwolinie w trybie doraźnym skazał go na karę śmierci razem z Edwardem Banym. Bierut nie skorzystał z prawa łaski. Stracony tego samego dnia o godz. 21.30.
AWL, WSR w Warszawie, 118/91/3750.
Bogumił MAĆKUL (1920–1946)
Ur. w 1920; skazany na karę śmierci przez Wydział do Spraw Doraźnych SO w Warszawie na sesji wyjazdowej w Garwolinie 6 VI 1946.
Ł. Socha (M. Turlejska), Te pokolenia żałobami czarne..., s. 320.
Jan PAWLIK (1924–1946)
Ur. w 1924; skazany na karę śmierci przez Wydział do Spraw Doraźnych SO w Warszawie na sesji wyjazdowej w Garwolinie 6 VI 1946.
Ł. Socha (M. Turlejska), Te pokolenia żałobami czarne..., s. 320.
Józef TLAK (1925–1946)
Ur. w 1925; skazany na karę śmierci przez Wydział do Spraw Doraźnych SO w Warszawie na sesji wyjazdowej w Garwolinie 6 VI 1946.
Ł. Socha (M. Turlejska), Te pokolenia żałobami czarne..., s. 320.
Straceni w Grodzisku Mazowieckim
Antoni HELBICH (HEBICH, HELBLICH) (1901–1945)
Ur. 17 I 1901, syn Leona, stracony 16 VIII 1945. L 725
Ł. Socha (M. Turlejska), Te pokolenia żałobami czarne..., s. 319; Straceni w polskich więzieniach..., s. 78.
Teofil RODEK (1898–1946)
Ur. 18 XII 1898, syn Walentego. Wydział do Spraw Doraźnych SO w Warszawie 16 IV 1946 skazał go na karę śmierci. Stracony 17 IV 1946. L 2010
Ł. Socha (M. Turlejska), Te pokolenia żałobami czarne..., s. 319; Straceni w polskich więzieniach..., s. 133.
Witold SIWIŃSKI (1926–1946)
Ur. 26 IV 1926, syn Wacława, stracony 20 XI 1946. L 2164
Ł. Socha (M. Turlejska), Te pokolenia żałobami czarne..., s. 319; Straceni w polskich więzieniach..., s. 139.
Czesław WOJCIECHOWSKI (1917–1946)
Ur. w 1917. Wydział do Spraw Doraźnych SO w Warszawie 16 IV 1946 skazał go na karę śmierci. Stracony 17 IV 1946. L 2644
Ł. Socha (M. Turlejska), Te pokolenia żałobami czarne..., s. 319; Straceni w polskich więzieniach..., s. 160.
Straceni w Łowiczu
Jan SIERSZAK (1901–1946)
Ur. w 1901, stracony 1 III 1946. L 2150
Straceni w polskich więzieniach..., s. 139.
Straceni w Makowie Mazowieckim
Julian CHOJNOWSKI (1899–1947)
Ur. 18 IV 1899 w m. Sadykierz, pow. Maków Mazowiecki, syn Józefa i Marianny. W okresie międzywojennym w 33. pp w Łomży, w czasie wojny w NSZ, a do września 1946 w NZW jako komendant na gm. Młynarze. Brał udział w egzekucji trojga współpracowników PUBP w Makowie Mazowieckim. Aresztowany 29 XII 1946. 14 I 1947 WSR w Warszawie na sesji wyjazdowej w Makowie Mazowieckim w trybie doraźnym skazał go na karę śmierci razem z Wacławem Kowalewskim, Czesławem Krzyżewskim i Ignacym Żebrowskim. Stracony tego samego dnia wieczorem. 16 VI 1993 SW w Ostrołęce wyrok WSR w Warszawie uznał za nieważny.
APW, WSR w Warszawie, Sr. 962/46.
Wacław KOWALEWSKI (1909–1947)
Ur. 25 XII 1909 w m. Dyszobaba, gm. Sieluń, pow. Maków Mazowiecki, syn Bolesława i Aleksandry, zamieszkały w Sieluniu. W okresie międzywojennym w Policji Państwowej, w czasie okupacji niemieckiej w placówce AK Sieluń. W 1945 w Różanie wstąpił do MO, mianowany komendantem posterunku w Młynarzach, pow. Maków Mazowiecki. Aresztowany jesienią 1946. Akt oskarżenia zarzucał mu, że otrzymawszy informację, iż w Sieluniu działa organizacja NZW, nie tylko nie przekazał jej do PUBP w Makowie Mazowieckim, ale wskazał donosicieli „bandzie”, ta zaś rozstrzelała owych „sympatyków partii demokratycznej”. Zarzucano mu również, że „siał złowrogą propagandę pomiędzy wojskiem”, mówiąc (de facto – w stanie nietrzeźwym), że „wojsko to zbrojne ramię Stalina” i że „Mikołajczyk zwycięży w wyborach”. WSR w Warszawie 14 I 1947 na sesji wyjazdowej w Makowie Mazowieckim w trybie doraźnym skazał go na karę śmierci razem z Julianem Chojnowskim, Czesławem Krzyżewskim i Ignacym Żebrowskim. Stracony tego samego dnia wieczorem. 15 I 1995 SW w Ostrołęce wyrok WSR w Warszawie uznał za nieważny.
APW, WSR w Warszawie, Sr. 962/46.
Czesław KRZYŻEWSKI (1921–1947)
Ur. 16 IV 1921 w m. Żebry-Perosy, gm. Sieluń, pow. Maków Mazowiecki, syn Józefa i Franciszki, rolnik. W okresie okupacji niemieckiej w AK, a od maja 1946 w oddziale NZW działającym w pow. Maków Mazowiecki, używał ps. „Jaskółka”. O działalności oddziału niewiele wiadomo.W październiku 1946 wykonał wyrok śmierci na trojgu współpracownikach PUBP w Makowie. K. współoskarżony o ten czyn, 14 I 1947 przez WSR w Warszawie na sesji wyjazdowej w Makowie Mazowieckim w trybie doraźnym został skazany na karę śmierci razem z Julianem Chojnowskim, Wacławem Kowalewskim i Ignacym Żebrowskim. Stracony tego samego dnia wieczorem. 16 VI 1993 SW w Ostrołęce wyrok WSR w Warszawie uznał za nieważny.
APW, WSR w Warszawie, Sr. 962/46.
Ignacy ŻEBROWSKI (1916–1947)
Ur. 10 IV 1916 w m. Żebry-Perosy, gm. Sieluń, pow. Maków Mazowiecki, syn Franciszka i Marianny. W kampanii wrześniowej 1939 w 15. puł w Ostrołęce, dostał się do niewoli niemieckiej, do 1940 w obozie jenieckim w Westfalii. W czasie okupacji niemieckiej w AK, nosił ps. „Olszyna”. Po 1944 wstąpił do MO w Ostrołęce, ale zwolnił się ze służby w lutym 1946. W maju lub czerwcu tego roku związał się z oddziałem NZW Czesława Żerańskiego „Nadnarwiaka”, działającym na terenie pow. Maków Mazowiecki. Nocą z 14 na 15 X 1946 żołnierze NZW rozstrzelali trójkę miejscowych „sympatyków partii demokratycznej”, a faktycznie współpracowników PUBP w Makowie. Aresztowany 30 XII 1946, już 14 I 1947 wraz z trzema współtowarzyszami walki stanął przed sądem. Nie dostarczono im aktów oskarżenia. WSR w Warszawie na sesji wyjazdowej w Makowie Mazowieckim w trybie doraźnym skazał go na karę śmierci razem z Julianem Chojnowskim, Wacławem Kowalewskim i Czesławem Krzyżewskim. Wyrok wykonano jeszcze tego samego dnia wieczorem. 16 VI 1993 SW w Ostrołęce wyrok WSR w Warszawie uznał za nieważny.
APW, WSR w Warszawie, Sr. 962/46.
Straceni w Mińsku Mazowieckim
Stefan ARASZKIEWICZ (1928–1947)
Ur. 17 V 1928 w Rudzienku, pow. Mińsk Mazowiecki, syn Kazimierza i Stefanii z Sucheckich, zamieszkały w Dobrem, pow. Mińsk Mazowiecki. W sierpniu 1946 wstąpił do oddziału NSZ N.N. „Visa” działającego w pow. Mińsk Mazowiecki. Dostał tu ps. „Gwoździk”. Brał udział w ośmiu akcjach oddziału: na posterunki MO w Starachowicach i Dobrem, spółdzielnie „Samopomoc Chłopska” w Wólce, gm. Stanisławów, Czerwonce, Pustelniku, pow. Mińsk Mazowiecki, Urząd Gminy w osadzie Dobre, folwark Janów. Opuścił oddział we wrześniu 1946. Aresztowany 5 XII 1946. WSR w Warszawie 7 I 1947 na sesji wyjazdowej w Mińsku Mazowieckim w trybie doraźnym skazał go na karę śmierci razem ze Stanisławem Wypustkiem. Bierut nie skorzystał z prawa łaski. Stracony 8 I 1947.
APW, WSR w Warszawie, Sr. 968/46.
Bolesław DUSZCZYK (1920–1946)
Ur. 23 II 1920 w Zakowie, gm. Siennica, pow. Mińsk Mazowiecki, syn Aleksandra i Aleksandry z Wójcików, zamieszkały w Drozdówce, gm. Siennica, rolnik. Wiosną 1942 w oddziale AK pod dowództwem N.N. „Babinicza”. Po rozkazie o rozwiązaniu AK pozostał w konspiracji w oddziale działającym na terenie pow. Mińsk Mazowiecki. Aresztowany na początku grudnia 1946. WSR w Warszawie w trybie doraźnym na sesji wyjazdowej w Mińsku Mazowieckim 31 XII 1946 skazał go na karę śmierci razem ze Stanisławem Kuryłką i Tadeuszem Kuryłką. Bierut nie skorzystał z prawa łaski. Stracony tego samego dnia o godz. 17.30. Pochowany na cmentarzu parafialnym w Siennicy. 16 VI 1992 Wydział II Karny SW w Siedl-cach, stwierdził nieważność wyroku b. WSR w Warszawie.
APW, WSR w Warszawie, Sr. 963/46.
Stanisław KURYŁKO (1920–1946)
Ur. 18 VII 1920 w Zygmuntówce, gm. Siennica, pow. Mińsk Mazowiecki, syn Feliksa i Katarzyny z Mikitów, młodszy brat kpt. Tadeusza Kuryłki, zamieszkały w Zglechowie, gm. Siennica. W 1945 w konspiracyjnym oddziale swego brata, działającym na terenie pow. Mińsk Mazowiecki. Aresztowany na początku grudnia 1946, a 31 tego miesiąca przez WSR w Warszawie w trybie doraźnym na sesji wyjazdowej w Mińsku Mazowieckim skazany na karę śmierci razem z Bolesławem Duszczykiem i Tadeuszem Kuryłką. Bierut nie skorzystał z prawa łaski. Stracony tego samego dnia o godz. 17.30.
APW, WSR w Warszawie, Sr. 963/46.
Tadeusz KURYŁKO (1916–1946)
Ur. 12 I 1916 w Zygmuntówce, gm. Siennica, pow. Mińsk Mazowiecki, syn Feliksa i Katarzyny z Mikitów, zamieszkały w Kołbieli, pow. Mińsk Mazowiecki. Przed wojną ukończył dywizyjny kurs podchorążych w Zambrowie oraz seminarium nauczycielskie. Uczył w szkole powszechnej na Okęciu w Warszawie, a następnie w Kiczkach, pow. Mińsk Mazowiecki. W maju 1940 wstąpił do oddziału AK N.N. „Babinicza”, przyjął ps. „Śmiały”. Oddział działał na terenie pow. Mińsk Mazowiecki. Mianowany komendantem placówki, następnie dowódcą plutonu liniowego i dowódcą kompanii. 11 XI 1944 awansowany do stopnia kpt. AK. Ujawnił się w 1945 w Mińsku Mazowieckim, ale pozostał w konspiracji. Oddział posiadał dwa magazyny broni, ale początkowo próbował sprzedawać „łup wojenny”
– poniemieckie rowery i motocykle, by zdobyć fundusze na pomoc rodzinom poległych kolegów z partyzantki. 11 XII 1945 na szosie Kołbiel–Celestynów został zatrzymany przez patrol ubowsko-milicyjny, ale wkrótce potem, po walce, uwolniony przez kolegów z oddziału. Aresztowany w grudniu 1946. 31 tego miesiąca WSR w Warszawie w trybie doraźnym na sesji wyjazdowej w Mińsku Mazowieckim skazał go na karę śmierci. Bierut nie skorzystał z prawa łaski. Rozprawa rozpoczęła się o godz. 12, a o godz. 17.30 wraz z dwoma towarzyszami walki Bolesławem Duszczykiem i Stanisławem Kuryłką K. został stracony.
APW, WSR w Warszawie, Sr. 963/46.
Stanisław WYPUSTEK (1925–1947)
Ur. 6 V 1925 w Ołdakowie, pow. Mińsk Mazowiecki, młynarz. Od końca sierpnia do połowy października 1946 był żołnierzem oddziału NSZ N.N. „Visa” działającego na terenie pow. Mińsk Mazowiecki i Warszawa. Aresztowany w październiku 1946. 7 I 1947 WSR w Warszawie na sesji wyjazdowej w Mińsku Mazowieckim w trybie doraźnym skazał go na karę śmierci razem ze Stefanem Araszkiewiczem. Wyrok wykonano 8 I 1947.
APW, WSR w Warszawie, Sr. 968/46.
Straceni w Mławie
Bolesław CZERKASIEWICZ
Używał ps. „Skowronek”, w marcu 1946 skazany na karę śmierci przez sąd doraźny, wyrok wykonano.
Ł. Socha (M. Turlejska), Te pokolenia żałobami czarne..., s. 319; „Notatka urzędowa” szefa PUBP w Mławie z 6 V 1947, przekazana przez Jacka Pawłowicza z Warszawy (kserokopia w zbiorach autora).
Hilary JAKUBOWSKI (1924–1945)
Ur. 24 XII 1924, stracony 11 XI 1945. L 809
Ł. Socha (M. Turlejska), Te pokolenia żałobami czarne..., s. 319; Straceni w polskich więzieniach..., s. 82.
Konstanty PAWŁOWSKI (PAWLEWSKI) (1918–1946)
Ur. 3 IX 1918, syn Kazimierza. Wydział do Spraw Doraźnych SO w Warszawie na sesji wyjazdowej w Mławie skazał go na karę śmierci. Stracony 6 IV 1946. L 802
Ł. Socha (M. Turlejska), Te pokolenia żałobami czarne..., s. 319; Straceni w polskich więzieniach..., s. 124.
Józef SOBOCIŃSKI (1925–1946)
Ur. 4 IV 1925, syn Jana, stracony 25 VII 1946 w Mławie lub Działdowie. L 2198
Ł. Socha (M. Turlejska), Te pokolenia żałobami czarne..., s. 319; Straceni w polskich więzieniach..., s. 141.
Piotr SZYMCZAK
W marcu 1946 skazany na karę śmierci przez sąd doraźny, wyrok wykonano.
Ł. Socha (M. Turlejska), Te pokolenia żałobami czarne..., s. 319; „Notatka urzędowa” szefa PUBP w Mławie z 6 V 1947 przekazana przez Jacka Pawłowicza z Warszawy (kserokopia w zbiorach autora).
Straceni w Ostrołęce
Stanisław BAŁDYGA (1915–1946)
Ur. 22 XI 1915 w Niemczech, syn Juliana, zamieszkały w m. Łyse, pow. Ostrołęka. Po wojnie należał do organizacji niepodległościowej, używał ps. „Klon”. SO w Łomży na sesji wyjazdowej w Ostrołęce 28 VI 1946 skazał go na karę śmierci. Stracony 2 VII 1946, najprawdopodobniej w Ostrołęce.
AIPN, Teczki więźniów 1946, Bałdyga Stanisław.
Franciszek BANACH (1912–1946)
Ur. 30 VI 1912 w Dębnikach, gm. Zbójna, pow. Ostrołęka, syn Ignacego i Marianny. Oskarżony o to, że od grudnia 1945 do maja 1946 należał do nielegalnej organizacji, miał broń, szerzył wrogą propagandę, nosił ps. „Burza”. Wydział do Spraw Doraźnych SO w Łomży na sesji wyjazdowej w Ostrołęce 26 lub 29 VI 1946 skazał go na karę śmierci razem ze Stanisławem Lemańskim, Józefem Nadolnym, Wacławem Piaścikiem, Wincentym Pokornickim i Józefem Tercjakiem. Stracony najprawdopodobniej kilka dni później. 6 X 1992 SW w Ostrołęce wyrok SO w Łomży uznał za nieważny.
AIPN, Teczki więźniów 1946, Banach Franciszek.
Stanisław BOJARSKI (1914–1946)
Ur. 3 VIII 1914 w Dawi, gm. Łyse, pow. Ostrołęka, syn Franciszka, oskarżony o przynależność do nielegalnej organizacji, w której nosił ps. „Agrest”. Wydział do Spraw Doraźnych SO w Łomży na sesji wyjazdowej w Ostrołęce 28 VI 1946 skazał go na karę śmierci. Bierut nie skorzystał z prawa łaski. Stracony 2 VII 1946, najprawdopodobniej w Ostrołęce.
AIPN, Teczki więźniów 1946, Bojarski Stanisław.
Antoni CHOJECKI (1900–1946)
Ur. 20 IV 1900 w Dobrem, pow. Mińsk Mazowiecki, syn Stanisława, zamieszkały w Łysych, pow. Ostrołęka. Przed 1939 podoficer zawodowy w 5. puł, potem szef baterii dak, uczestnik kampanii wrześniowej 1939. Uciekł z niemieckiej niewoli, w konspiracji od 1940, w Organizacji Wojskowej „Wilki”. W 1945 w NZW, na rozkaz organizacji wstąpił do MO, był komendantem posterunku w Łysych, pow. Ostrołęka. W końcu 1945 UB rozszyfrowała jego przynależność do oddziału Zbigniewa Kuleszy „Młota II”; zagrożony aresztowaniem, wstąpił do oddziału „Młota II”, komendanta Okręgu Mazowsze NZW. Brał udział w wielu akcjach bojowych, m.in. w zdobyciu posterunku UB w Chorzelach i uwolnieniu więźniów. W oddziale był dowódcą batalionu NZW w gm. Łyse, nosił ps. „Ślepowron”. W 1946 porwany przez funkcjonariuszy UB i bestialsko pobity. Wydział do Spraw Doraźnych SO w Łomży na sesji wyjazdowej w Ostrołęce 28 VI 1946 skazał go na karę śmierci. Stracony 2 VII 1946. Według opinii Zbigniewa Kuleszy, Ch. został zamordowany bez sądu.
AIPN, Teczki więźniów 1946, Chojecki Antoni.
Eugeniusz KRUPKA (1910–1946)
Ur. 27 V 1910 w Zbójnej, syn Teofila i Agnieszki z Ksepków, zamieszkały w Lelisie, gm. Łyse, pow. Ostrołęka. Po II wojnie światowej należał do organizacji niepodległościowej. Wydział do Spraw Doraźnych SO w Łomży na sesji wyjazdowej w Ostrołęce 28 VI 1946 skazał go na karę śmierci. Bierut nie skorzystał z prawa łaski. Stracony 2 VII 1946, najprawdopodobniej w Ostrołęce. Zrehabilitowany 19 IV 1995.
AIPN, Teczki więźniów 1946, Krupka Eugeniusz.
Stanisław LEMAŃSKI (1913–1946)
Ur. 22 XII 1913 w Dębnikach, pow. Ostrołęka, syn Aleksandra i Julianny z Murachów. 1936–1937 żołnierz 77. pp w Grodnie. Po wojnie aresztowany i oskarżony o to, że od grudnia 1945 do 23 V 1946 należał do tajnej organizacji, miał broń, szerzył wrogą propagandę. W organizacji nosił ps. „Mina”. Wydział do Spraw Doraźnych SO w Łomży na sesji wyjazdowej w Ostrołęce 26 lub 29 VI 1946 skazał go na karę śmierci razem z Franciszkiem Banachem, Józefem Nadolnym, Wacławem Piaścikiem, Wincentym Pokornickim i Józefem Tercjakiem. Bierut nie skorzystał z prawa łaski. Stracony najprawdopodobniej kilka dni po wyroku.
AIPN, Teczki więźniów 1946, Lemański Stanisław.
Stanisław LIPIŃSKI (1902–1946)
Ur. 27 II 1902 w Stawiskach, pow. Łomża, syn Feliksa, zamieszkały w Wanacji, gm. Ostrołęka. Oskarżony o przynależność do nielegalnej organizacji, pod ps. „Lipa”. Wydział do Spraw Doraźnych SO w Łomży na sesji wyjazdowej w Ostrołęce 28 VI 1946 skazał go na karę śmierci. Bierut nie skorzystał z prawa łaski. Stracony 2 VII 1946, najprawdopodobniej w Ostrołęce.
AIPN, Teczki więźniów 1946, Lipiński Stanisław.
Józef NADOLNY (1922–1946)
Ur. 1 I 1922 w Dębnikach, gm. Zbójna, pow. Ostrołęka, syn Franciszka i Bronisławy ze Stomskich. Oskarżony o przynależność do tajnej organizacji, posiadanie broni i szerzenie wrogiej propagandy. W organizacji nosił ps. „Lot”. Wydział do Spraw Doraźnych SO w Łomży 26 lub 29 VI 1946 na sesji wyjazdowej w Ostrołęce skazał go na karę śmierci razem z Franciszkiem Banachem, Stanisławem Lemańskim, Wacławem Piaścikiem, Wincentym Pokornickim i Józefem Tercjakiem. Bierut nie skorzystał z prawa łaski. Stracony najprawdopodobniej kilka dni później.
AIPN, Teczki więźniów 1946, Nadolny Józef.
Wacław PIAŚCIK (1906–1946)
Ur. 28 IX 1906 w Dobrym Lesie, gm. Zbójna, pow. Ostrołęka, syn Mateusza i Katarzyny z Kozłów. Oskarżony o to, że od grudnia 1945 do 23 V 1946 należał do tajnej organizacji działającej na terenie powiatów Ostrołęka i Łomża, miał broń, szerzył wrogą propagandę. Wydział do Spraw Doraźnych SO w Łomży na sesji wyjazdowej w Ostrołęce 26 lub 29 VI 1946 skazał go na karę śmierci razem z Franciszkiem Banachem, Stanisławem Lemańskim, Józefem Nadolnym, Wincentym Pokornickim i Józefem Tercjakiem. Bierut nie skorzystał z prawa łaski. Stracony najprawdopodobniej w kilka dni po wyroku. 27 I 1993 SW w Ostrołęce wyrok SO w Łomży uznał za nieważny.
AIPN, Teczki więźniów 1946, Piaścik Wacław.
Wincenty POKORNICKI (1917–1946)
Ur. 18 VII 1917 w Parzychach, pow. Ostrołęka, syn Stanisława i Stefanii z Piaścików, z zawodu stolarz. 1938–1939 w 4. puł zaniemeńskich WP. Oskarżony o to, że od grudnia 1945 do 27 III 1946 należał do tajnej organizacji, miał broń, szerzył wrogą propagandę. W organizacji nosił ps. „Szczupak”. Wydział do Spraw Doraźnych SO w Łomży 26 lub 29 VI 1946 na sesji wyjazdowej w Ostrołęce skazał go na karę śmierci razem z Franciszkiem Banachem, Stanisławem Lemańskim, Józefem Nadolnym, Wacławem Piaścikiem i Józefem Tercjakiem. Stracony najprawdopodobniej kilka dni po wyroku.
AIPN, Teczki więźniów 1946, Pokornicki Wincenty.
Stanisław SIWIK (1914–1946)
Ur. 17 V 1914 w Wanacji, gm. Turośl, pow. Ostrołęka, syn Józefa. Po II wojnie światowej należał do organizacji niepodległościowej o kryptonimie KSZ (nierozszyfrowany). Wydział do Spraw Doraźnych SO w Łomży 28 VI 1946 na sesji wyjazdowej w Ostrołęce skazał go na karę śmierci. Bierut nie skorzystał z prawa łaski. Stracony 2 VII 1946, najprawdopodobniej w Ostrołęce. W niektórych źródłach: Świk.
AIPN, Teczki więźniów 1946, Siwik Stanisław.
Antoni SZYMAŃSKI (1906–1946)
Ur. 10 VI 1906 w m. Łyse, pow. Ostrołęka, syn Filipa, zamieszkały w Dawi, gm. Łyse. Po II wojnie światowej w konspiracji, należał do organizacji niepodległościowej, pod ps. „Orgon”. Wydział do Spraw Doraźnych SO w Łomży na sesji wyjazdowej w Ostrołęce 28 VI 1946 skazał go na karę śmierci. Bierut nie skorzystał z prawa łaski. Stracony 2 VII 1946, najprawdopodobniej w Ostrołęce.
AIPN, Teczki więźniów 1946, Szymański Antoni.
Stanisław SZYMAŃSKI (1926–1946)
Ur. 5 VIII 1926 w Wanacji, gm. Łyse, pow. Ostrołęka. Oskarżony o przynależność do nielegalnej organizacji, w której nosił ps. „Korzwa”. Wydział do Spraw Doraźnych SO w Łomży na sesji wyjazdowej w Ostrołęce 28 VI 1946 skazał go na karę śmierci. Bierut nie skorzystał z prawa łaski. Stracony 2 VII 1946, najprawdopodobniej w Ostrołęce.
AIPN, Teczki więźniów 1946, Szymański Stanisław.
Józef TERCJAK (1920–1946)
Ur. 29 IX 1920 w Dębnikach, pow. Ostrołęka, syn Feliksa i Katarzyny z Piaścików. Oskarżony o to, że od grudnia 1945 do 23 V 1946 należał do tajnej organizacji, miał broń, szerzył wrogą propagandę. Nosił ps. „Ognion”. Wydział do Spraw Doraźnych SO w Łomży na sesji wyjazdowej w Ostrołęce 26 lub 29 VI 1946 skazał go na karę śmierci razem z Franciszkiem Banachem, Stanisławem Lemańskim, Józefem Nadolnym, Wacławem Piaścikiem i Wincentym Pokornickim. Bierut nie skorzystał z prawa łaski. Stracony najprawdopodobniej kilka dni po wyroku.
AIPN, Teczki więźniów 1946, Tercjak Józef.
Stanisław WOJSZ (1924–1950)
Ur. 17 V 1924 w Jarnutach, gm. Czerwin, pow. Ostrołęka, syn Wincentego i Marianny z Kołakowskich. Latem 1946 wstąpił do oddziału NZW, przyjmując ps. „Jaskółka” i „Sokół”. Gdy jesienią 1947 władze bezpieczeństwa dokonały serii aresztowań wśród żołnierzy NZW w Jarnutach, wyjechał do Wrocławia. Po pewnym czasie, gdy UBP ponownie wpadł na jego trop, wrócił w rodzinne strony. Do stycznia 1949 ukrywał się w skrytce urządzonej w stodole rodzinnego domu w Jarnutach. Po śmierci starszego brata Szczepana, który został śmiertelnie ranny w starciu z grupą MO, wstąpił do oddziału N.N. „Jabłoni”, a potem N.N. „Dęba”. Przez pół roku, do czerwca 1949, aktywnie uczestniczył w działaniach tych oddziałów, wykonywał wyroki na szpiclach i donosicielach UBP. Został zatrzymany 29 X 1949, torturowany w śledztwie. WSR w Warszawie 25 III 1950 na sesji wyjazdowej w Ostrołęce w trybie doraźnym skazał go na karę śmierci. Sędziowie w orzeczeniu napisali, że „jest nieprzejednanym wrogiem Polski Ludowej”. Bierut nie skorzystał z prawa łaski. NSW 10 V 1950 wyrok ten utrzymał w mocy. Stracony 12 VI 1950. 22 IV 1993 SW w Ostrołęce wyrok b. WSR w Warszawie uznał za nieważny. L 2653
APW, WSR w Warszawie, Sr. 107/50.
Straceni w powiecie Ostrów Mazowiecka
Stanisław BIERKA (1926–1946)
Ur. w 1926. Wydział do Spraw Doraźnych SO w Siedlcach na sesji wyjazdowej w Ostrowi Mazowieckiej 21 II 1946 skazał B. na karę śmierci. Stracony 22 II 1946.
Ł. Socha (M. Turlejska), Te pokolenia żałobami czarne..., s. 319; T. Swat, Ośrodki miejskie Mazowsza po II wojnie światowej (1945–1960) [w:] Mazowieckie miasteczka na przestrzeni wieków, red. A. Stawarz, Warszawa 2001, s. 175–176.
Aleksander BISZEWSKI (1906–1946)
Ur. w 1906. Wydział do Spraw Doraźnych SO w Siedlcach na sesji wyjazdowej w Ostrowi Mazowieckiej 21 II 1946 skazał B. na karę śmierci. Stracony 22 II 1946.
Ł. Socha (M. Turlejska), Te pokolenia żałobami czarne..., s. 319; T. Swat, Ośrodki miejskie Mazowsza po II wojnie światowej (1945–1960) [w:] Mazowieckie miasteczka na przestrzeni wieków, red. A. Stawarz, Warszawa 2001, s. 175–176.
Kazimierz BUCZYŃSKI (1922–1946)
Ur. w 1922, syn Ignacego i Heleny, zamieszkały w Rzechowie, gm. Perzanowo, pow. Maków Mazowiecki. Żołnierz NSZ, ps. „Sosna”. Jeden z dwunastu żołnierzy NSZ, młodych mieszkańców Gąsewa, Szczeglina Nowego i okolicznych wsi gm. Sypniewo, pow. Maków Mazowiecki, oskarżonych w sprawie związanej z rozbrojeniem latem 1945 przez oddział NZW Komendy Powiatowej MO w Makowie Mazowieckim. Choć zdobyto ją bez ofiar, w odwecie UB spacyfikowało pobliską wieś Gąsewo, skąd z wesela zabrano dwunastu młodych ludzi i pospiesznie ich osądzając, zastrzelono w miejscowości Guty Bujno. Jeden z nich, Tadeusz Krupka „Żbik”, „Longin”, zbiegł z transportu na egzekucję, dołączył do oddziału „Burzy”, walczył, zginął w 1949 w walce z grupą operacyjną UB. Wydział do Spraw Doraźnych SO w Siedlcach na sesji wyjazdowej w Ostrowi Mazowieckiej 27 II 1946 skazał B. na karę śmierci. Stracony 28 II 1946 pod wsią Guty Bujno.
Ł. Socha (M. Turlejska), Te pokolenia żałobami czarne..., s. 319; T. Swat, Ośrodki miejskie Mazowsza po II wojnie światowej (1945–1960) [w:] Mazowieckie miasteczka na przestrzeni wieków, red. A. Stawarz, Warszawa 2001, s. 175–176; „Obwieszczenie Sądu Okręgowego w Siedlcach, wydział doraźny” – plakat obwieszczający skazanie na śmierć 27 II 1946 Stanisława Ejdysa, Stanisława Karbowskiego, Henryka Kocota, Eugeniusza Kossakowskiego, Tadeusza Krupki, Tadeusza Lipki, Bolesława Makocia, Faustyna Myślaka, Tadeusza Pszczoły, Jana Sztomberskiego, Tadeusza Wilkowskiego, Czesława Pękały i Aleksandra Zawadzkiego (kserokopia w zbiorach autora); Żołnierze wyklęci..., wg indeksu.
Stanisław EJDYS (1920–1946)
Ur. w 1920, syn Franciszka i Apolonii, zamieszkały w Szczeglinie Nowym, gm. Sypniewo, pow. Maków Mazowiecki. Żołnierz NSZ, ps. „Droga”. Został skazany na karę śmierci przez Wydział do Spraw Doraźnych SO w Siedlcach na sesji wyjazdowej w Ostrowi Mazowieckiej 27 II 1946 razem z dwunastoma żołnierzami NSZ. Stracony 28 II 1946 pod wsią Guty Bujno.
Ł. Socha (M. Turlejska), Te pokolenia żałobami czarne..., s. 319; T. Swat, Ośrodki miejskie Mazowsza po II wojnie światowej (1945–1960) [w:] Mazowieckie miasteczka na przestrzeni wieków, red. A. Stawarz, Warszawa 2001, s. 175–176; „Obwieszczenie Sądu Okręgowego w Siedlcach, wydział doraźny” – plakat obwieszczający skazanie na śmierć 27 II 1946 Stanisława Ejdysa, Stanisława Karbowskiego, Henryka Kocota, Eugeniusza Kossakowskiego, Tadeusza Krupki, Tadeusza Lipki, Bolesława Makocia, Faustyna Myślaka, Tadeusza Pszczoły, Jana Sztomberskiego, Tadeusza Wilkowskiego, Czesława Pękały i Aleksandra Zawadzkiego (kserokopia w zbiorach autora); Żołnierze wyklęci..., wg indeksu.
Stanisław KARBOWSKI (1920–1946)
Ur. w 1920, syn Bolesława i Stanisławy, zamieszkały we wsi Gąsewo, gm. Sypniewo, pow. Maków Mazowiecki. Żołnierz NSZ, ps. „Dym”, kierownik placówki „Gąsewo”. Został skazany na karę śmierci przez Wydział do Spraw Doraźnych SO w Siedlcach na sesji wyjazdowej w Ostrowi Mazowieckiej 27 II 1946 razem z dwunastoma żołnierzami NSZ. Stracony 28 II 1946 pod wsią Guty Bujno.
Ł. Socha (M. Turlejska), Te pokolenia żałobami czarne..., s. 319; T. Swat, Ośrodki miejskie Mazowsza po II wojnie światowej (1945–1960) [w:] Mazowieckie miasteczka na przestrzeni wieków, red. A. Stawarz, Warszawa 2001, s. 175–176; „Obwieszczenie Sądu Okręgowego w Siedlcach, wydział doraźny” – plakat obwieszczający skazanie na śmierć 27 II 1946 Stanisława Ejdysa, Stanisława Karbowskiego, Henryka Kocota, Eugeniusza Kossakowskiego, Tadeusza Krupki, Tadeusza Lipki, Bolesława Makocia, Faustyna Myślaka, Tadeusza Pszczoły, Jana Sztomberskiego, Tadeusza Wilkowskiego, Czesława Pękały i Aleksandra Zawadzkiego (kserokopia w zbiorach autora); Żołnierze wyklęci..., wg indeksu.
Henryk KOCOT (1920–1946)
Ur. w 1920, syn Wawrzyńca i Władysławy, zamieszkały w Szczeglinie Starym, gm. Sypniewo, pow. Maków Mazowiecki. Żołnierz NSZ, ps. „Brzezina”. Wydział do Spraw Doraźnych SO w Siedlcach na sesji wyjazdowej w Ostrowi Mazowieckiej 27 II 1946 skazał K. na karę śmierci. Stracony 28 II 1946 pod wsią Guty Bujno.
Ł. Socha (M. Turlejska), Te pokolenia żałobami czarne..., s. 319; T. Swat, Ośrodki miejskie Mazowsza po II wojnie światowej (1945–1960) [w:] Mazowieckie miasteczka na przestrzeni wieków, red. A. Stawarz, Warszawa 2001, s. 175–176; „Obwieszczenie Sądu Okręgowego w Siedlcach, wydział doraźny” – plakat obwieszczający skazanie na śmierć 27 II 1946 Stanisława Ejdysa, Stanisława Karbowskiego, Henryka Kocota, Eugeniusza Kossakowskiego, Tadeusza Krupki, Tadeusza Lipki, Bolesława Makocia, Faustyna Myślaka, Tadeusza Pszczoły, Jana Sztomberskiego, Tadeusza Wilkowskiego, Czesława Pękały i Aleksandra Zawadzkiego (kserokopia w zbiorach autora); Żołnierze wyklęci..., wg indeksu.
Władysław KORNALEWSKI (KORNELEWSKI) (1918–
–1947)
Ur. 6 VIII 1918 w Brodnicy, woj. poznańskie, zamieszkały w Załuskach, gm. Andrzejewo, pow. Ostrów Mazowiecka. W okresie okupacji niemieckiej w oddziale leśnym NOW na terenie pow. Ostrów Mazowiecka, nosił ps. „Grunt”. Po wkroczeniu Rosjan nie wyszedł z konspiracji, w sierpniu 1945 został dowódcą oddziału wyszkolenia wojskowego przy Komendzie Powiatowej NOW w Ostrowi Mazowieckiej. W sierpniu tego roku, po połączeniu NOW z NSZ – wszedł do oddziału NZW, gdzie szkolił ochotników. W październiku 1945 mianowany komendantem NZW pow. Ostrów Mazowiecka (kryptonim „Olkusz”), nosił ps. „Orlicz” i „Wezyr”, wkrótce objął szefostwo PAS. Podlegał mu oddział piętnastu ludzi dowodzony przez Stanisława Zawackiego „Zagłobę”. W 1946 oddział przeprowadził w powiecie kilka akcji, likwidował bandytów skazanych z rozkazu Komendy Powiatowej NSZ. Aresztowany 26 XI 1946 w Andrzejewie, pow. Ostrów Mazowiecka. Podczas rewizji w jego domostwie znaleziono archiwum organizacji, broń i amunicję. WSR w Warszawie 13 I 1947 w trybie doraźnym na sesji wyjazdowej w Ostrowi Mazowieckiej skazał go razem z Henrykiem Olczakiem na karę śmierci. Stracony 14 I 1947 o godz. 11.
APW, WSR w Warszawie, Sr. 966/46.
Eugeniusz KOSSAKOWSKI (1925–1946)
Ur. w 1925, syn Stanisława i Genowefy, zamieszkały w Zalesiu, gm. Perzanowo, pow. Maków Mazowiecki. Żołnierz NSZ, nosił ps. „Kos”. Wydział do Spraw Doraźnych SO w Siedlcach na sesji wyjazdowej w Ostrowi Mazowieckiej 27 II 1946 skazał K. na karę śmierci. Stracony 28 II 1946 pod wsią Guty Bujno.
Ł. Socha (M. Turlejska), Te pokolenia żałobami czarne..., s. 319; T. Swat, Ośrodki miejskie Mazowsza po II wojnie światowej (1945–1960) [w:] Mazowieckie miasteczka na przestrzeni wieków, red. A. Stawarz, Warszawa 2001, s. 175–176; „Obwieszczenie Sądu Okręgowego w Siedlcach, wydział doraźny” – plakat obwieszczający skazanie na śmierć 27 II 1946 Stanisława Ejdysa, Stanisława Karbowskiego, Henryka Kocota, Eugeniusza Kossakowskiego, Tadeusza Krupki, Tadeusza Lipki, Bolesława Makocia, Faustyna Myślaka, Tadeusza Pszczoły, Jana Sztomberskiego, Tadeusza Wilkowskiego, Czesława Pękały i Aleksandra Zawadzkiego (kserokopia w zbiorach autora); Żołnierze wyklęci..., wg indeksu.
Tadeusz LIPKA (1926–1946)
Ur. w 1926, syn Aleksandra i Marianny, zamieszkały w Rzechowie, gm. Perzanowo, pow. Maków Mazowiecki. Żołnierz NSZ, ps. „Drzewo”. Wydział do Spraw Doraźnych SO w Siedlcach na sesji wyjazdowej w Ostrowi Mazowieckiej 27 II 1946 skazał L. na karę śmierci. Stracony 28 II 1946 pod wsią Guty Bujno.
Ł. Socha (M. Turlejska), Te pokolenia żałobami czarne..., s. 319; T. Swat, Ośrodki miejskie Mazowsza po II wojnie światowej (1945–1960) [w:] Mazowieckie miasteczka na przestrzeni wieków, red. A. Stawarz, Warszawa 2001, s. 175–176; „Obwieszczenie Sądu Okręgowego w Siedlcach, wydział doraźny” – plakat obwieszczający skazanie na śmierć 27 II 1946 Stanisława Ejdysa, Stanisława Karbowskiego, Henryka Kocota, Eugeniusza Kossakowskiego, Tadeusza Krupki, Tadeusza Lipki, Bolesława Makocia, Faustyna Myślaka, Tadeusza Pszczoły, Jana Sztomberskiego, Tadeusza Wilkowskiego, Czesława Pękały i Aleksandra Zawadzkiego (kserokopia w zbiorach autora); Żołnierze wyklęci..., wg indeksu.
Bolesław MAKOĆ (1923–1946)
Ur. w 1923, syn Romana i Leokadii, zamieszkały w Szczeglinie Poduchownym, gm. Sypniewo, pow. Maków Mazowiecki. Żołnierz NSZ, ps. „Olszyna”. Wydział do Spraw Doraźnych SO w Siedlcach na sesji wyjazdowej w Ostrowi Mazowieckiej 27 II 1946 skazał M. na karę śmierci. Stracony 28 II 1946 pod wsią Guty Bujno.
Ł. Socha (M. Turlejska), Te pokolenia żałobami czarne..., s. 319; T. Swat, Ośrodki miejskie Mazowsza po II wojnie światowej (1945–1960) [w:] Mazowieckie miasteczka na przestrzeni wieków, red. A. Stawarz, Warszawa 2001, s. 175–176; „Obwieszczenie Sądu Okręgowego w Siedlcach, wydział doraźny” – plakat obwieszczający skazanie na śmierć 27 II 1946 Stanisława Ejdysa, Stanisława Karbowskiego, Henryka Kocota, Eugeniusza Kossakowskiego, Tadeusza Krupki, Tadeusza Lipki, Bolesława Makocia, Faustyna Myślaka, Tadeusza Pszczoły, Jana Sztomberskiego, Tadeusza Wilkowskiego, Czesława Pękały i Aleksandra Zawadzkiego (kserokopia w zbiorach autora); Żołnierze wyklęci..., wg indeksu.
Henryk MROCZKOWSKI (1927–1946)
Ur. w 1927. Wydział do Spraw Doraźnych SO w Siedlcach na sesji wyjazdowej w Ostrowi Mazowieckiej 13 II 1946 skazał M. na karę śmierci. Stracony 14 II 1946.
Ł. Socha (M. Turlejska), Te pokolenia żałobami czarne..., s. 319; T. Swat, Ośrodki miejskie Mazowsza po II wojnie światowej (1945–1960) [w:] Mazowieckie miasteczka na przestrzeni wieków, red. A. Stawarz, Warszawa 2001, s. 175–176.
Faustyn MYŚLAK (1920–1946)
Ur. w 1920, syn Jana i Katarzyny, zamieszkały w Szczeglinie Starym, gm. Sypniewo, pow. Maków Mazowiecki. Żołnierz NSZ, ps. „Pług”. Wydział do Spraw Doraźnych SO w Siedlcach na sesji wyjazdowej w Ostrowi Mazowieckiej 27 II 1946 skazał M. na karę śmierci. Stracony 28 II 1946 pod wsią Guty Bujno.
Ł. Socha (M. Turlejska), Te pokolenia żałobami czarne..., s. 319; T. Swat, Ośrodki miejskie Mazowsza po II wojnie światowej (1945–1960) [w:] Mazowieckie miasteczka na przestrzeni wieków, red. A. Stawarz, Warszawa 2001, s. 175–176; „Obwieszczenie Sądu Okręgowego w Siedlcach, wydział doraźny” – plakat obwieszczający skazanie na śmierć 27 II 1946 Stanisława Ejdysa, Stanisława Karbowskiego, Henryka Kocota, Eugeniusza Kossakowskiego, Tadeusza Krupki, Tadeusza Lipki, Bolesława Makocia, Faustyna Myślaka, Tadeusza Pszczoły, Jana Sztomberskiego, Tadeusza Wilkowskiego, Czesława Pękały i Aleksandra Zawadzkiego (kserokopia w zbiorach autora); Żołnierze wyklęci..., wg indeksu.
Stanisław NAJGRODZKI (1919–1946)
Ur. w 1919. Wydział do Spraw Doraźnych SO w Siedlcach na sesji wyjazdowej w Ostrowi Mazowieckiej 20 II 1946 skazał N. na karę śmierci. Stracony 22 II 1946.
Ł. Socha (M. Turlejska), Te pokolenia żałobami czarne..., s. 319; T. Swat, Ośrodki miejskie Mazowsza po II wojnie światowej (1945–1960) [w:] Mazowieckie miasteczka na przestrzeni wieków, red. A. Stawarz, Warszawa 2001, s. 175–176.
Henryk OLCZAK (1918–1947)
Ur. 24 VIII 1918 w Ostrowi Mazowieckiej, syn Władysława i Marcjanny z Kolupów, ślusarz, zamieszkały w Wołominie. W okresie okupacji niemieckiej należał do PZP, pod ps. „Postrach”. Po wkroczeniu Sowietów pozostał w konspiracji, od marca 1945 w NZW, pod ps. „Lew”. Od października 1945 do lutego 1946 w bojówce Władysława Kornalewskiego (Kornelewskiego) „Orlicza” działającej na terenie pow. Ostrów Mazowiecka. W sierpniu 1946 został adiutantem „Orlicza” i był nim do czasu aresztowania, razem z dowódcą, 26 X 1946 w Załuskach, gm. Andrzejewo. WSR w Warszawie 13 I 1947 w trybie doraźnym, na sesji wyjazdowej w Ostrowi Mazowieckiej skazał go razem z Władysławem Kornalewskim (Kornelewskim) na karę śmierci. Stracony 14 I 1947 o godz. 11.
APW, WSR w Warszawie, Sr. 966/46.
Wacław PAZIK (1922–1946)
Ur. w 1922. Wydział do Spraw Doraźnych SO w Siedlcach na sesji wyjazdowej w Ostrowi Mazowieckiej 13 II 1946 skazał P. na karę śmierci. Stracony 14 II 1946.
Ł. Socha (M. Turlejska), Te pokolenia żałobami czarne..., s. 319; T. Swat, Ośrodki miejskie Mazowsza po II wojnie światowej (1945–1960) [w:] Mazowieckie miasteczka na przestrzeni wieków, red. A. Stawarz, Warszawa 2001, s. 175–176.
Czesław PĘKAŁA (1907–1946)
Ur. w 1907. Wydział do Spraw Doraźnych SO w Siedlcach na sesji wyjazdowej w Ostrowi Mazowieckiej 28 II 1946 skazał P. na karę śmierci. Stracony 28 II 1946.
Ł. Socha (M. Turlejska), Te pokolenia żałobami czarne..., s. 319; T. Swat, Ośrodki miejskie Mazowsza po II wojnie światowej (1945–1960) [w:] Mazowieckie miasteczka na przestrzeni wieków, red. A. Stawarz, Warszawa 2001, s. 175–176.
Tadeusz PSZCZOŁA (1915–1946)
Ur. w 1915, syn Stanisława i Anastazji, zamieszkały w Szczeglinie Nowym, pow. Maków Mazowiecki. Żołnierz NSZ, ps. „Żądło”, dowódca drużyny. Wydział do Spraw Doraźnych SO w Siedlcach na sesji wyjazdowej w Ostrowi Mazowieckiej 27 II 1946 skazał P. na karę śmierci. Stracony 28 II 1946 pod wsią Guty Bujno.
Ł. Socha (M. Turlejska), Te pokolenia żałobami czarne..., s. 319; T. Swat, Ośrodki miejskie Mazowsza po II wojnie światowej (1945–1960) [w:] Mazowieckie miasteczka na przestrzeni wieków, red. A. Stawarz, Warszawa 2001, s. 175–176; „Obwieszczenie Sądu Okręgowego w Siedlcach, wydział doraźny” – plakat obwieszczający skazanie na śmierć 27 II 1946 Stanisława Ejdysa, Stanisława Karbowskiego, Henryka Kocota, Eugeniusza Kossakowskiego, Tadeusza Krupki, Tadeusza Lipki, Bolesława Makocia, Faustyna Myślaka, Tadeusza Pszczoły, Jana Sztomberskiego, Tadeusza Wilkowskiego, Czesława Pękały i Aleksandra Zawadzkiego (kserokopia w zbiorach autora); Żołnierze wyklęci..., wg indeksu.
Wacław RADGOWSKI (1914–1946)
Ur. w 1914. Wydział do Spraw Doraźnych SO w Siedlcach na sesji wyjazdowej w Ostrowi Mazowieckiej 20 II 1946 skazał R. na karę śmierci. Stracony 22 II 1946.
Ł. Socha (M. Turlejska), Te pokolenia żałobami czarne..., s. 319; T. Swat, Ośrodki miejskie Mazowsza po II wojnie światowej (1945–1960) [w:] Mazowieckie miasteczka na przestrzeni wieków, red. A. Stawarz, Warszawa 2001, s. 175–176.
Antoni ROGALSKI (1921–1946)
Ur. w 1921. Wydział do Spraw Doraźnych SO w Siedlcach na sesji wyjazdowej w Ostrowi Mazowieckiej 21 II 1946 skazał R. na karę śmierci. Stracony 22 II 1946.
Ł. Socha (M. Turlejska), Te pokolenia żałobami czarne..., s. 319; T. Swat, Ośrodki miejskie Mazowsza po II wojnie światowej (1945–1960) [w:] Mazowieckie miasteczka na przestrzeni wieków, red. A. Stawarz, Warszawa 2001, s. 175–176.
Henryk SOCIK (SOCZYK) (1925–1946)
Ur. w 1925. Wydział do Spraw Doraźnych SO w Siedlcach na sesji wyjazdowej w Ostrowi Mazowieckiej 20 II 1946 skazał S. na karę śmierci. Stracony 22 II 1946.
Ł. Socha (M. Turlejska), Te pokolenia żałobami czarne..., s. 319; T. Swat, Ośrodki miejskie Mazowsza po II wojnie światowej (1945–1960) [w:] Mazowieckie miasteczka na przestrzeni wieków, red. A. Stawarz, Warszawa 2001, s. 175–176.
Stanisław SOCIK (SOCZYK) (1917–1946)
Ur. w 1917, brat Henryka Socika (Soczyka). Wydział do Spraw Doraźnych SO w Siedlcach na sesji wyjazdowej w Ostrowi Mazowieckiej 20 II 1946 skazał S. na karę śmierci. Stracony 22 II 1946.
Ł. Socha (M. Turlejska), Te pokolenia żałobami czarne..., s. 319; T. Swat, Ośrodki miejskie Mazowsza po II wojnie światowej (1945–1960) [w:] Mazowieckie miasteczka na przestrzeni wieków, red. A. Stawarz, Warszawa 2001, s. 175–176.
Jan SOKOŁOWSKI (1927–1946)
Ur. w 1927. Wydział do Spraw Doraźnych SO w Siedlcach na sesji wyjazdowej w Ostrowi Mazowieckiej 13 II 1946 skazał S. na karę śmierci. Stracony 14 II 1946.
Ł. Socha (M. Turlejska), Te pokolenia żałobami czarne..., s. 319; T. Swat, Ośrodki miejskie Mazowsza po II wojnie światowej (1945–1960) [w:] Mazowieckie miasteczka na przestrzeni wieków, red. A. Stawarz, Warszawa 2001, s. 175–176.
Jan SZTOMBERSKI (1924–1946)
Ur. w 1924, syn Antoniego i Janiny, zamieszkały w Gąsewie, pow. Maków Mazowiecki. Żołnierz NSZ, ps. „Zdzich”. Wydział do Spraw Doraźnych SO w Siedlcach na sesji wyjazdowej w Ostrowi Mazowieckiej 27 II 1946 skazał S. na karę śmierci. Stracony 28 II 1946 pod wsią Guty Bujno.
Ł. Socha (M. Turlejska), Te pokolenia żałobami czarne..., s. 319; T. Swat, Ośrodki miejskie Mazowsza po II wojnie światowej (1945–1960) [w:] Mazowieckie miasteczka na przestrzeni wieków, red. A. Stawarz, Warszawa 2001, s. 175–176; „Obwieszczenie Sądu Okręgowego w Siedlcach, wydział doraźny” – plakat obwieszczający skazanie na śmierć 27 II 1946 Stanisława Ejdysa, Stanisława Karbowskiego, Henryka Kocota, Eugeniusza Kossakowskiego, Tadeusza Krupki, Tadeusza Lipki, Bolesława Makocia, Faustyna Myślaka, Tadeusza Pszczoły, Jana Sztomberskiego, Tadeusza Wilkowskiego, Czesława Pękały i Aleksandra Zawadzkiego (kserokopia w zbiorach autora); Żołnierze wyklęci..., wg indeksu.
Tadeusz WILKOWSKI (1909–1946)
Ur. w 1909, syn Michała i Feliksy, zamieszkały w Szczeglinie Nowym, gm. Sypniewo, pow. Maków Mazowiecki. Żołnierz NSZ, ps. „Las”. Wydział do Spraw Doraźnych SO w Siedlcach na sesji wyjazdowej w Ostrowi Mazowieckiej 27 II 1946 skazał W. na karę śmierci. Stracony 28 II 1946 pod wsią Guty Bujno.
Ł. Socha (M. Turlejska), Te pokolenia żałobami czarne..., s. 319; T. Swat, Ośrodki miejskie Mazowsza po II wojnie światowej (1945–1960) [w:] Mazowieckie miasteczka na przestrzeni wieków, red. A. Stawarz, Warszawa 2001, s. 175–176; „Obwieszczenie Sądu Okręgowego w Siedlcach, wydział doraźny” – plakat obwieszczający skazanie na śmierć 27 II 1946 Stanisława Ejdysa, Stanisława Karbowskiego, Henryka Kocota, Eugeniusza Kossakowskiego, Tadeusza Krupki, Tadeusza Lipki, Bolesława Makocia, Faustyna Myślaka, Tadeusza Pszczoły, Jana Sztomberskiego, Tadeusza Wilkowskiego, Czesława Pękały i Aleksandra Zawadzkiego (kserokopia w zbiorach autora); Żołnierze wyklęci..., wg indeksu.
Aleksander ZAWADZKI (1918–1946)
Ur. w 1918. Wydział do Spraw Doraźnych SO w Siedlcach na sesji wyjazdowej w Ostrowi Mazowieckiej 28 II 1946 skazał Z. na karę śmierci. Stracony 28 II 1946.
Ł. Socha (M. Turlejska), Te pokolenia żałobami czarne..., s. 319; T. Swat, Ośrodki miejskie Mazowsza po II wojnie światowej (1945–1960) [w:] Mazowieckie miasteczka na przestrzeni wieków, red. A. Stawarz, Warszawa 2001, s. 175–176.
Straceni w Otwocku
Feliks ANTCZAK (1916–1945)
Ur. 22 V 1916 w Castrop koło Dortmundu, syn Antoniego. Wiosną 1920 wraz z rodzicami powrócił z Niemiec do kraju, osiedlił się w Toruniu. Ukończył Gimnazjum w Chełmnie, a w 1939 Wydział Prawa i Ekonomii Uniwersytetu Poznańskiego. Już w gimnazjum współpracował z pismem „Pochodnia”, a w 1935 wstąpił do SP. W czasie okupacji, posługując się nazwiskiem Wróblewski, wszedł w skład komitetu redakcyjnego organu SP „Reforma”. Od 1 II 1943 do 15 VII 1944 należał do Komitetu Oporu Społecznego, którego celem była walka z niemieckim okupantem. W organizacji tej pełnił funkcję referenta informacyjnego na woj. warszawskie. W czasie powstania warszawskiego należał do Związku Młodzieży, był jednym z redaktorów pisma „Błękitny Znak”. W grudniu 1944 został aresztowany w Aninie pod Warszawą za posiadanie maszyny do pisania, kilku ulotek z okresu okupacji niemieckiej oraz trzech ulotek, w których ostrzegał przed nasilającą się w Polsce dominacją ZSRR: „Pora na zdecydowaną akcję”, „Nie ugniemy karku pod jarzmo niewolnicze” oraz „Wiadomości radiowe”. Ulotek tych nie powielał ani nie rozpowszechniał, choć funkcjonariusze UB podrzucili mu w czasie rewizji powielacz. Oskarżano go również o „usiłowanie założenia” organizacji Towarzystwo Demokratyczne „Pobudka”. Na rozprawie sądowej mówił: „Nie można powiedzieć, że rozbija rząd ten, kto go krytykuje, i niekoniecznie wzmacnia go ten, kto go chwali. To nie są rzeczy proste”. 28 XII 1944 Sąd Wojskowy Garnizonu Warszawskiego na rozprawie w Otwocku skazał go na karę śmierci. Dowódca I Armii WP gen. dyw. Stanisław Popławski wyrok ten zatwierdził. Stracony 2 I 1945. 13 IX 1989 decyzją SN został uniewinniony i oczyszczony z wszystkich zarzutów, z zaznaczeniem, że żadne z oskarżeń nie miało znamion przestępstwa. Ojciec jego, Antoni Antczak, działacz SP, aresztowany w sierpniu 1948 i skazany na 15 lat pozbawienia wolności, 31 VIII 1952 zmarł w więzieniu we Wronkach.
AIPN, Teczki więźniów 1945, Antczak Feliks; A.K. Kunert, Słownik biograficzny..., t. 2, s. 28; Niewinnie Straceni..., s. 11 (il.); Biogram Feliksa Antczaka i inne materiały przekazane przez jego syna, Ludwika Antczaka z Otwocka (w zbiorach autora).
Tomasz MALCZEWSKI (1906–1945)
Ur. 24 IX 1906 w Radziejowie Kujawskim, syn Wincentego, lekarz. Jesienią 1944 w rejonie prawobrzeżnej Warszawy związał się z AK, pisał artykuły w wydawanej tam nielegalnie gazetce „Alarm” redagowanej przez Jana Wyszomirskiego. Aresztowany 22 XI 1944, przez Sąd Wojskowy Garnizonu Warszawskiego na sesji wyjazdowej w Otwocku 22 I 1945 skazany wraz z Wyszomirskim na karę śmierci. Stracony 29 I 1945 w Otwocku lub w więzieniu przy ul. 11 Listopada na warszawskiej Pradze.
AIPN, Teczki więźniów 1945, Malczewski Tomasz; Archiwum Polski Podziemnej 1939–1956, kolekcja 5 Zuzanny Zawadzkiej, 510/W, Raport „Kalskiego” (Witolda Bieńkowskiego), 28 VI 194512; Notatki z rozmów z Henrykiem Kraszewskim z Warszawy z 17 II 2000 (w zbiorach autora); Materiały przekazane przez Jerzego Niżnikowskiego z Warszawy (w zbiorach autora).
Jan WYSZOMIRSKI (1913–1945)
Ur. 21 XI 1913 w Zdzieborzu, syn Romana i Marii z Grabowskich. Przed wojną ppor. rez., student Wydziału Mechanicznego Politechniki Warszawskiej. W okresie okupacji niemieckiej związał się z ruchem niepodległościowym w grupie Konfederacji Narodu. 1943–1944 w oddziale Uderzeniowych Batalionów Kadrowych i w III batalionie 77. pp AK. Był tu adiutantem dowódcy – Bolesława Piaseckiego „Sablewskiego”. Nosił wówczas ps. „Wroński”. Po operacji „Ostra Brama” wraz z częścią dowództwa III batalionu znalazł się w rejonie prawobrzeżnej Warszawy. W tym okresie, a także po wkroczeniu Armii Czerwonej na Pragę (od września do 19 XI 1944) był współredaktorem podziemnej gazetki „Przegląd Tygodniowy”, a potem redaktorem pisma „Alarm”. Aresztowany 19 XI 1944. Przebywał w aresztach prawobrzeżnej Warszawy, w Aninie, Otwocku, Śródborowie, Siedlcach i wreszcie w areszcie śledczym przy ul. 11 Listopada na warszawskiej Pradze. 22 I 1945 Sąd Wojskowy Garnizonu Warszawskiego na sesji wyjazdowej w Otwocku skazał go na karę śmierci. Bierut nie skorzystał z prawa łaski. Stracony 29 I 1945 razem z Tomaszem Malczewskim, według jednych źródeł w Otwocku (i tam pochowany w zbiorowej mogile), a według innych w więzieniu przy ul. 11 Listopada i pochowany „pod ścianą budynku więziennego, która wychodziła na Wisłę, a więc od strony zachodniej”.
AIPN, Teczki więźniów 1945, Wyszomirski Jan; Archiwum Polski Podziemnej 1939–1956, kolekcja 5 Zuzanny Zawadzkiej, 510/W, Raport „Kalskiego” (Witolda Bieńkowskiego), 28 VI 1945; J. Engelgard, Historia. Zwolnienie Bolesława Piaseckiego, „Integracja” 1990, nr 15; Z. Kobylańska, Wspomnienia sanitariuszki, Warszawa 1988, s. 38, 57, 69, 117, 143, 173, 178; K. Krajewski, Uderzeniowe Bataliony Kadrowe 1942–
–1944, Warszawa 1993, wg indeksu; Żołnierze wyklęci..., wg indeksu (tu błędne imię: Jerzy); Materiały przekazane przez kuzyna Jana Wyszomirskiego Jerzego Niżnikowskiego z Warszawy (w zbiorach autora); Notatki z rozmów z Henrykiem Kraszewskim z Warszawy z 17 II 2000 (w zbiorach autora); Oświadczenie Stanisława Briesemeistra z 26 VIII 1991 (w sprawie śmierci Jana Wyszomirskiego – w zbiorach autora).
Straceni w Płocku
Stanisław GAJEWSKI (1913–1948)
Ur. 11 VI 1913, stracony 28 X 1948. L 540
Straceni w polskich więzieniach..., s. 70.
Jan MACULAK (1923–1945)
Ur. 7 II 1923, stracony 25 VI 1945. L 1420
Straceni w polskich więzieniach..., s. 108.
Franciszek ROMAŃSKI (ROMANOWSKI) (1882–1946)
Ur. 15 V 1882, syn Jakuba, stracony 7 V 1946. L 2924
Straceni w polskich więzieniach..., s. 133.
Tadeusz SUMIŃSKI (1922–1946)
Ur. 15 IX 1922, syn Konstantego, elektromonter. Żołnierz ZWZ-AK, od czerwca 1945 NZW, dowódca drużyny. Aresztowany 14 XI 1945. Oskarżony o przynależność do AK, terroryzowanie członków PPR ze wsi Smolin, zabicie milicjanta. 12 VII 1946 WSR w Warszawie skazał go na karę śmierci. Stracony 14 VIII 1946. L 2315
AIPN, Teczki więźniów 1946, Sumiński Tadeusz; Straceni w polskich więzieniach..., s. 146; Żołnierze wyklęci..., wg indeksu.
Feliks SZAJNECKI (1913–1948)
Ur. 3 VII 1913, syn Jakuba, stracony 2 III 1948. L 2338
Straceni w polskich więzieniach..., s. 147.