Domejko Aleksander

[blok]Domejko Aleksander, syn Tadeusza, podkomorzego wilejskiego; ur. w r. 1804; dziedzic maj. Sitce w pow. wilejskrm; początkowo służył wojskowo; następnie, wyszedłszy do dymisji, w r. 1832, został marszałkiem pow. wilejskiego. Marszałkiem gubernjalnym wileńskim był od roku 1855 do 28 września 1878 (do śmierci). Mianowanie Domejki szambelanem dworu J. C. M. i rz. radca stanu, stało się powodem głośnej w swoim czasie manifestacji gratulacyjnej dwustu delegatów duchowieństwa, szlachty i urzędników, która dała powód Kirkorowf do zamieszczenia w Nr 1 z roku 1860 „Kur. Wil." entuzjastycznego przypisu do wzmianki kronikarskiej. Pisał on tu między inmemi z chwalczym patosem: „Komuż niewiadomo, jak wielki brał on udział w pamiętnej sprawie włościańskiej," z jakiem poświęceniem i z jaką miłością i stanowczością dążył tą zaszczytną drogą"! Z pamiętników Gieysztora, a i z cytowanych już pamiętników Chomińskiego widać, iż rola, jaką odegrał Domejko w sprawie włościańskiej, bynajmniej nie była tak zaszczytna/jak to przedstawia Kirkor. Owszem^ Chomfiński wręcz stwierdza, że D. uważał uchwałę co do potrzeby zniesienia poddaństwa za „nielegalną" i proponował jej cofnięcie. W r. 1863 z powodu agitacji za adresem, potępiającym powstanie, obudził przeciwko sobie niechęć w kołach powstańczych i został raniony w zamachu z d. 29 lipca (o czem w t. II obszernie opowiadają pamiętniki). Szczegóły od p. M. Brensztejna

[Pamiętniki Jakóba Gieysztora z lat 1857-1865; Biblioteka Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy] - pisownia aryginalna