Metelski Jan

METELSKI Jan (1874-1948), kupiec, dzia­łacz niepodległościowy i społeczny. Urodził się 16 V w Zaniemyślu (pow. Śrem), jako syn Władysława i Ludwiki Własna hurtow­nię towarów kolo­nialnych założył we Wschowie w 1899, a w Lesznie prowadził ją od 1919 w budyn­kach przy pl. Metziga. Filię firmy otworzył także w Śmigłu. Zyskał ogólny szacunek jako sumienny ku­piec. Był zaanga­żowany w działal­ność patriotyczną i narodową jako współor­ganizator polskiego życia społecznego pod zaborem pruskim. We Wschowie, w której mieszkał przed l wojną światową uczestni­czył w ruchu konspiracyjnym mającym na celu przygotowanie na Ziemi Wschowskiej powstania wielkopolskiego, za co został uwięziony w Głogowie i Żaganiu i za zdra­dę stanu skazany na karę śmierci. Uniknął wykonania wyroku dzięki wymianie jeńców. Pod koniec 1919 osiedlił się w Lesznie i roz­winął działalność gospodarczo-handlową. Znalazł się w pierwszym składzie Rady Miej­skiej Leszna z sierpnia 1920, pełniąc funk­cję zastępcy sekretarza. W 1925 został rad­cą i członkiem magistratu w Lesznie. Od 1924 był prezesem Towarzystwa Chrześci­jańskich Kupców Samodzielnych i z wybo­ru kupiectwa leszczyńskiego radcą w Izbie Przemysłowo Handlowej w Poznaniu. Na­leżał do Bractwa Kurkowego w Lesznie; był Królem Kurkowym w 1926. W 1935 pełnił funkcje skarbnika w Towarzystwie Nauko­wej Pomocy na pow. leszczyński. Za dzia­łalność patriotyczną we wrześniu 1939 był w grupie zakładników, z której część zosta­ła rozstrzelana przez hitlerowców w publicz­nej egzekucji 21 X w Lesznie. Więzień Pa­wiaka, po zwolnieniu ukrywał się w Lubli­nie, Warszawie i Częstochowie. Uczestni­czył 8 III 1945 w pierwszym, organizacyj­nym posiedzeniu Miejskiej Rady Narodo­wej w L. i został radnym, reprezentantem samodzielnych kupców. Zmarł 14 X 1948 w Lesznie i został pochowany na cmenta­rzu przy ul. Kąkolewskiej. Z pierwszego mał­żeństwa miał synów: Edmunda i Alfreda oraz córkę Eleonorę, z drugiego: Kazimie­rza, Władysława, Mariana.
Świderski B., Ilustrowany opis Leszna i ziemi leszczyń­skiej, Leszno 1928; Historia Leszna, red. Topolski J.; Leszno 1997; Ziemia leszczyńska, red. Deresiewicz J., Poznań 1966; „Wiadomości Miasta Leszna" 1929 nr 29; Ziemkowski A., O Powstaniu Wielkopolskim we Wscho­wie, „Panorama Leszczyńska": 1986 nr 32-3; -USC Lesz­no, Księga Zgonów nr 287/1948; - Inf. Ewy Metelskiej; -Fot. ze zbiorów rodzinnych.
Antoni Mazankiewicz