Portal w trakcie przebudowywania.
Niektóre funkcje są tymczasowo wyłączone, inne mogą nie działać poprawnie.
Kotlarski Bronisław
7.12.2013 19:51
KOTLARSKI Bronisław (1893-1939),
kupiec, powstaniec wielkopolski, działacz „Sokoła". Urodził się 14 IX w Kębłowie (pow. Wolsztyn), jako syn kupca i właściciela sklepu Stanisława i Jadwigi z Biskupskich. Był najstarszy z rodzeństwa przed Józefem, Władysławem, Stefanem, Marią, Edmundem. W 1899 -907 uczęszczał do 6-klasowej szkoły powszechnej w Kębłowie; wychowany patriotycznie brał udział w strajku szkolnym. Po 1907 zdobywał wiedzę w zawodzie kupieckim. Oddany na 3 lata na naukę do kupca w Wolsztynie w branży żelaznej, pierwszą posadę objął w Sępolnie na Pomorzu w sklepie szkła i porcelany, następnie pracował w Zbąszyniu i Świebodzinie. Podróżował po kraju, sprzedając farby i lakiery. W styczniu 1915 podjął pracę u kupca w Lesznie. W lutym 1915 został wcielony do armii niemieckiej i wysłany na front rosyjski, później francuski, rumuński, do generalnej ofensywy na front włoski, gdzie został ranny i przebywał w szpitalach polowych. Będąc podczas rewolucji niemieckiej w garnizonie, uzyskał w listopadzie 1918 urlop. Do garnizonu już nie wrócił, gdyż w pierwszych dniach stycznia 1919 polska młodzież w Kębłowie pod komendą Stanisława Ratajczaka w Towarzystwie Gimnastycznym „Sokół" odbywała ćwiczenia wojskowe. 5 l 1919, kiedy oddziały powstańcze nacierały od Rakoniewic na oddziały grenschutzu w Wolsztynie, zorganizował w Kębłowie oddział powstańczy pod nazwą „drużyna kębłowska", przejmując pocztę i dworzec od urzędników niemieckich. Po oswobodzeniu Wolsztyna przyłączono jego oddział do 4 batalionu grupy zachodniej pod dowództwem ppor. Siudy (56 pp). Podczas organizacji frontu zachodniego jako szeregowy na czele „drużyny kębłowskiej", później plutonowy kompanii, w końcu dowodzący „kompanią Kotlarskich", brał udział w walkach pod Kębłowem, Kopanicą i Kargową. Nominację na kaprala otrzymał 30 III 1919, rozkazem 7p strzelców wielkopolskich Nr 7. Po wycofaniu 7 p z odcinka Wolsztyn, pełnił w batalionie zapasowym funkcję instruktora rekrutów. 4 VI 1919 został mianowany plutonowym, do października 1919 pełnił obowiązki oficera prowiantowego baonu zapasowego. 5 VIII 1919 awansował na sierżanta, a 12 IX 1919 został przeniesiony rozkazem dywizji do magazynu żywnościowego w celu praktycznego kursu na oficera gospodarczego. 16 IX 1919 rozkazem 15 dyw. p. wlkp. Nr 116 mianowano go chorążym. 13 XI11920 złożył egzamin na oficera gospodarczego w Poznaniu. W 1920 brał udział w wojnie polsko-rosyjskiej, prowadząc na Ukrainie i Białorusi czołówki prowiantowe. Walczył pod Lwowem, Kijowem, a następnie na Wileńszczyźnie. Po powrocie z frontu do kraju i po przeprowadzonej likwidacji U.G. 15 dyw., został przydzielony do 61 pp w charakterze oficera mundurowego. W dniach 11-16 IV 1921 brał udział w kursie uzupełniającym oficerów mundurowych. W 61 pp przeprowadził całkowitą reorganizację gospodarki mundurowej. 6 IX 1921 na własną prośbę odszedł z wojska i osiedlił się w Lesznie, gdzie zamieszkał przy Rynku nr 2. Z bratem Józefem wykupił skład bławatów od firmy żydowskiej Levin i 1 III 1922 otworzył skład bławatów braci Kotlarskich. Firma dość szybko rozwijała się, zyskiwała klientów z miasta i okolicy, a 1 VII 1926 przeniosła się do większego lokalu. K. brał czynny udział w organizowaniu odradzającego się życia gospodarczego i kulturalnego Leszna po 1920. Należał do Towarzystwa Chrześcijańskich Kupców Samodzielnych, pełnił funkcję zastępcy sekretarza w zarządzie. Był współorganizatorem Banku Ludowego, zasiadał w Radzie Nadzorczej. Należał do Towarzystwa Ziem Zachodnich, Związku Powstańców i Wojaków, w latach 1921-39 do Klubu Kręglarzy „Merkur". Brał również udział w reaktywowaniu Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół" w Lesznie w 1920. W zarządzie gniazda męskiego pełnił funkcję wiceprezesa, w 1929 był w Naczelnictwie Okręgu, w 1933 był wiceprezesem Okręgu leszczyńskiego Tow. Gimn. „Sokół", a następnie od 1936 do 1939 prezesem Okręgowego Wydziału Technicznego. Brał udział w Zlotach Okręgu, Dzielnicy, Wszechsokolich w Pradze, Belgradzie, Lwowie, Katowicach. Wspierał kasę Towarzystwa datkami na sprzęt gimnastyczny, wyjazdy na zloty i zawody gimnastyczne, uczestniczył w organizacji obchodów rocznic patriotycznych, imprez kulturalnych. Wpajał idee patriotyczne „Sokoła" kolejnym pokoleniom. W lipcu 1937 Związek Towarzystw Gimnastycznych „Sokół" w Polsce z siedzibą w Warszawie złożył wniosek do Komitetu Krzyża i Medalu Niepodległości o przyznanie K. odznaczenia. Otrzymał Krzyż Niepodległości Nr 33 427. W 20 rocznicę niepodległości Polski, 11 XI 1938 został awansowany do stopnia p.porucznika rezerwy, przypisany do 60 pp. We wrześniu 1939 został zmobilizowany. Z pułkiem podążył w kierunku Warszawy. Wrócił do Leszna. Kilka dni potem w Lesznie rozpoczęły się aresztowania. K. został aresztowany wraz z 52 Polakami. 21 X 1939 odbył się sąd doraźny i o godzinie 10.45 został rozstrzelany wśród 20 Polaków skazanych na karę śmierci. Pochowano go w zbiorowej mogile pomordowanych Polaków w lesie przy alei do Karczmy Borowej. Związek małżeński K. zawarł w Lesznie, z Martą Baer, 28 X 1922. W duchu patriotycznym wychowywali potomstwo: Jadwigę (ur. 1923), Zbigniewa (ur. 1925), technika ekonomistę, Tadeusza (ur. 1926), prawnika i Władysława (ur. 1928), technika mechanika.
Świderski B., Ilustrowany opis Leszna i ziemi leszczyńskiej, Leszno 1928; Rydlewicz T., 25 lecie „Sokoła" w Lesznie, „Przewodnik Gimnastyczny Sokół", R.XLIV: 1927 z 19 s. 229; Protokólarz Wydziału Technicznego Gniazda Żeńskiego 1929-39; Protokólarz Okręgowego Wydziału Sokolic przy Przewodnictwie Okręgu Leszczyńskiego 1932-39; Szymańska E., Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół" w Lesznie 1920-1939, „PL": 1990 z. IV s. 21,1991 z. l s. 31; - Inf. pisemne: biogram Bronisława Kotlarskiego spisany przez syna Władysława, życiorys spisany przez Bronisława Kotlarskiego; zdjęcia i dokumenty w posiadaniu Andrzeja Kotlarskiego;- Fot. z portretu z lat 30, ze zbiorów Bronisława Kotlarskiego.
Ewa Szymańska
kupiec, powstaniec wielkopolski, działacz „Sokoła". Urodził się 14 IX w Kębłowie (pow. Wolsztyn), jako syn kupca i właściciela sklepu Stanisława i Jadwigi z Biskupskich. Był najstarszy z rodzeństwa przed Józefem, Władysławem, Stefanem, Marią, Edmundem. W 1899 -907 uczęszczał do 6-klasowej szkoły powszechnej w Kębłowie; wychowany patriotycznie brał udział w strajku szkolnym. Po 1907 zdobywał wiedzę w zawodzie kupieckim. Oddany na 3 lata na naukę do kupca w Wolsztynie w branży żelaznej, pierwszą posadę objął w Sępolnie na Pomorzu w sklepie szkła i porcelany, następnie pracował w Zbąszyniu i Świebodzinie. Podróżował po kraju, sprzedając farby i lakiery. W styczniu 1915 podjął pracę u kupca w Lesznie. W lutym 1915 został wcielony do armii niemieckiej i wysłany na front rosyjski, później francuski, rumuński, do generalnej ofensywy na front włoski, gdzie został ranny i przebywał w szpitalach polowych. Będąc podczas rewolucji niemieckiej w garnizonie, uzyskał w listopadzie 1918 urlop. Do garnizonu już nie wrócił, gdyż w pierwszych dniach stycznia 1919 polska młodzież w Kębłowie pod komendą Stanisława Ratajczaka w Towarzystwie Gimnastycznym „Sokół" odbywała ćwiczenia wojskowe. 5 l 1919, kiedy oddziały powstańcze nacierały od Rakoniewic na oddziały grenschutzu w Wolsztynie, zorganizował w Kębłowie oddział powstańczy pod nazwą „drużyna kębłowska", przejmując pocztę i dworzec od urzędników niemieckich. Po oswobodzeniu Wolsztyna przyłączono jego oddział do 4 batalionu grupy zachodniej pod dowództwem ppor. Siudy (56 pp). Podczas organizacji frontu zachodniego jako szeregowy na czele „drużyny kębłowskiej", później plutonowy kompanii, w końcu dowodzący „kompanią Kotlarskich", brał udział w walkach pod Kębłowem, Kopanicą i Kargową. Nominację na kaprala otrzymał 30 III 1919, rozkazem 7p strzelców wielkopolskich Nr 7. Po wycofaniu 7 p z odcinka Wolsztyn, pełnił w batalionie zapasowym funkcję instruktora rekrutów. 4 VI 1919 został mianowany plutonowym, do października 1919 pełnił obowiązki oficera prowiantowego baonu zapasowego. 5 VIII 1919 awansował na sierżanta, a 12 IX 1919 został przeniesiony rozkazem dywizji do magazynu żywnościowego w celu praktycznego kursu na oficera gospodarczego. 16 IX 1919 rozkazem 15 dyw. p. wlkp. Nr 116 mianowano go chorążym. 13 XI11920 złożył egzamin na oficera gospodarczego w Poznaniu. W 1920 brał udział w wojnie polsko-rosyjskiej, prowadząc na Ukrainie i Białorusi czołówki prowiantowe. Walczył pod Lwowem, Kijowem, a następnie na Wileńszczyźnie. Po powrocie z frontu do kraju i po przeprowadzonej likwidacji U.G. 15 dyw., został przydzielony do 61 pp w charakterze oficera mundurowego. W dniach 11-16 IV 1921 brał udział w kursie uzupełniającym oficerów mundurowych. W 61 pp przeprowadził całkowitą reorganizację gospodarki mundurowej. 6 IX 1921 na własną prośbę odszedł z wojska i osiedlił się w Lesznie, gdzie zamieszkał przy Rynku nr 2. Z bratem Józefem wykupił skład bławatów od firmy żydowskiej Levin i 1 III 1922 otworzył skład bławatów braci Kotlarskich. Firma dość szybko rozwijała się, zyskiwała klientów z miasta i okolicy, a 1 VII 1926 przeniosła się do większego lokalu. K. brał czynny udział w organizowaniu odradzającego się życia gospodarczego i kulturalnego Leszna po 1920. Należał do Towarzystwa Chrześcijańskich Kupców Samodzielnych, pełnił funkcję zastępcy sekretarza w zarządzie. Był współorganizatorem Banku Ludowego, zasiadał w Radzie Nadzorczej. Należał do Towarzystwa Ziem Zachodnich, Związku Powstańców i Wojaków, w latach 1921-39 do Klubu Kręglarzy „Merkur". Brał również udział w reaktywowaniu Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół" w Lesznie w 1920. W zarządzie gniazda męskiego pełnił funkcję wiceprezesa, w 1929 był w Naczelnictwie Okręgu, w 1933 był wiceprezesem Okręgu leszczyńskiego Tow. Gimn. „Sokół", a następnie od 1936 do 1939 prezesem Okręgowego Wydziału Technicznego. Brał udział w Zlotach Okręgu, Dzielnicy, Wszechsokolich w Pradze, Belgradzie, Lwowie, Katowicach. Wspierał kasę Towarzystwa datkami na sprzęt gimnastyczny, wyjazdy na zloty i zawody gimnastyczne, uczestniczył w organizacji obchodów rocznic patriotycznych, imprez kulturalnych. Wpajał idee patriotyczne „Sokoła" kolejnym pokoleniom. W lipcu 1937 Związek Towarzystw Gimnastycznych „Sokół" w Polsce z siedzibą w Warszawie złożył wniosek do Komitetu Krzyża i Medalu Niepodległości o przyznanie K. odznaczenia. Otrzymał Krzyż Niepodległości Nr 33 427. W 20 rocznicę niepodległości Polski, 11 XI 1938 został awansowany do stopnia p.porucznika rezerwy, przypisany do 60 pp. We wrześniu 1939 został zmobilizowany. Z pułkiem podążył w kierunku Warszawy. Wrócił do Leszna. Kilka dni potem w Lesznie rozpoczęły się aresztowania. K. został aresztowany wraz z 52 Polakami. 21 X 1939 odbył się sąd doraźny i o godzinie 10.45 został rozstrzelany wśród 20 Polaków skazanych na karę śmierci. Pochowano go w zbiorowej mogile pomordowanych Polaków w lesie przy alei do Karczmy Borowej. Związek małżeński K. zawarł w Lesznie, z Martą Baer, 28 X 1922. W duchu patriotycznym wychowywali potomstwo: Jadwigę (ur. 1923), Zbigniewa (ur. 1925), technika ekonomistę, Tadeusza (ur. 1926), prawnika i Władysława (ur. 1928), technika mechanika.
Świderski B., Ilustrowany opis Leszna i ziemi leszczyńskiej, Leszno 1928; Rydlewicz T., 25 lecie „Sokoła" w Lesznie, „Przewodnik Gimnastyczny Sokół", R.XLIV: 1927 z 19 s. 229; Protokólarz Wydziału Technicznego Gniazda Żeńskiego 1929-39; Protokólarz Okręgowego Wydziału Sokolic przy Przewodnictwie Okręgu Leszczyńskiego 1932-39; Szymańska E., Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół" w Lesznie 1920-1939, „PL": 1990 z. IV s. 21,1991 z. l s. 31; - Inf. pisemne: biogram Bronisława Kotlarskiego spisany przez syna Władysława, życiorys spisany przez Bronisława Kotlarskiego; zdjęcia i dokumenty w posiadaniu Andrzeja Kotlarskiego;- Fot. z portretu z lat 30, ze zbiorów Bronisława Kotlarskiego.
Ewa Szymańska