Zalety i szkody Powstania Styczniowego

Podjęliśmy próbę wypisania zalet i szkód które były efektem Powstania Styczniowego. Nie wszystkie efekty można przypisać do zalet czy szkód. Część powinna być wpisana w obydwie grupy. Na pewno można ich wypisać więcej. Lista jest więc listą - jak zwykle w Genealogii Polaków - listą roboczą do dalszego rozwinięcia.

Zalety

1. Uwłaszczenie chłopów (choć dla wielu z nich i z gospodarczego punktu widzenia to też szkoda)
2. Doświadczenia partyzanckie, które zaowocowały skutecznością przyszłych pokoleń
3. Interwencja innych państw spowodowała (iluzoryczne) zajęcie się na nowo sprawą polską
4. Możliwość ucieczki przed branką na wiele lat do wojska carskiego
5. Rozwinięcie się towarzystw dobroczynnych, pomocy wzajemnej, funduszy również wśród Polonii zaowocowało silniejszym zespoleniem narodu
6. Kult powstania i żalu po jego upadku był środkiem utrzymującym i rozniecającym ducha walki z okupantem – można przypuszczać że Polska nie odzyskała by niepodległości gdyby nie było Powstania 1863
7. Niezwykle nośny temat artystyczny
8. Zmiana podejścia do działać partyzanckich i powstańczych
9. Zwiększenie procentu udziału Polaków w świecie, szczególnie w dziedzinach naukowych miało duży wpływ na rozwój nauki w ogóle
10. Poczucie spełnienia obowiązku obrony Ojczyzny przez wiele tysięcy osób, pomimo porażki, dało ogromny rozwój ducha i światopoglądu również wśród tych którzy Powstaniu byli przeciwni.
11. Przejście części szlachty na inicjatywy związane z przemysłem spowodowało rozwój gospodarczy lub dało do niego postawy w przyszłości.
12. Zauważanie Polaków w Europie i na Świecie – w kontekście „tych co się postawili Rosji”
13. Przykład dla innych (Czesi, Słowacy, Finowie, Węgrzy, Rosjanie….) zniewolonych narodów do mocniejszego stawiania własnych postulatów narodowych.
14. Wzrost świadomości narodowej w narodach Rzeczypospolitej.
15. Zrozumienie prawdy, że nie należy liczyć że dostaniemy od Moskwy cokolwiek za darmo

Szkody

1. Po Powstaniu urzędy w Królestwie Polskim zostały obsadzone urzędnikami carskimi co nasiliło rusyfikację
2. Uwłaszczenie chłopów spowodowało bezpośrednio potężne zubożenie wielu rodzin, musieli sobie sami radzić – a wcześniej we własnym interesie pomagał im właściciel gruntu.
3. Zmniejszenie majątków szlacheckich, co przeszkadzało szczególnie po odzyskaniu wolności w inwestowaniu
4. Konfiskaty majątków w szczególności patriotów
5. Zmuszenie do emigracji najbardziej wartościowych patriotów
6. Oddanie coraz większych wpływów na władzę ludziom całkowicie nieprzygotowanym do posiadania takiego wpływu
7. Rozerwanie tożsamości genealogicznej wielu rodzin
8. Wyrośnięcie ogromnej ilości kontestatorów walki o wolność i suwerenność i danie im argumentów że należy się wiązać z silniejszymi, że Polska jest i była słaba.