DZIEWAŁTÓW – Deltuva, na Litwie w okręgu wileńskim, koło Wiłkomierza. W XVI wieku Dziewałtów był własnością książąt Wiśniowieckich, którzy wybudowali tu zbór kalwiński. W 1629 roku na nowy zbór, plebanię, szkołę i szpital 13 500 złp przeznaczył Samuel Podbereski, marszałek bracławski; przebudowany w 1752 roku staraniem Hruszewskich. W XVII wieku zbór znalazł się pod patronatem kalwińskiej rodziny Grużewskich i funkcjonował do 1939 roku. Zbór ten uległ zniszczeniu po 1945 roku, dziś istnieją jego ruiny. Marcjan Aleksander Ogiński nabył część miasteczka w 1681 roku - druga część wraz ze zborem pozostała własnością Grużewskich do 1848 roku, po czym dobra te stały się własnością Tyszkiewiczów. W 1752 roku, z pomocą biskupa wileńskiego Zienkowicza, został zbudowany nowy rzymskokatolicki kościół Świętej Trójcy. Na cmentarzu zachowała się kaplica grobowa Kiewiliczów oraz polskie nagrobki, m.in. rodziny Tomkiewiczów, Michałowskich i Roubów. Podczas wyprawy Napoleona na Rosję w 1812 roku, 28 czerwca doszło tu do bitwy II Korpusu Wielkiej Armii marszałka Oudinota z wycofującą się z Litwy rosyjską ariergardę I Korpusu gen. lejt. Piotra Wittgensteina pod komendą gen. mjr. Jakuba Kulniewa (4 bataliony piechoty, 8 szwadronów kawalerii, 3 sotnie Kozaków i 12 dział). W dwugodzinnej zaciętej bitwie istotną rolę odegrała 5. Brygada Lekkiej Kawalerii gen. bryg. Bertranda Castexa, składająca się z francuskiego 20. Pułku Szaserów i polskiego 8. Pułku Lansjerów, które szarżą prowadzoną przez ulice miasta złamały opór Rosjan. http://www.kworum.com.pl/
