Zagórze, pow. kielecki

Zagórze, wś, pow. kielecki, gm. Dyminy, par. Kielce. Leży tuż pod miastem. W 1827 r. było 42 dm., 273 mk. W połowie XV w. wś ta, stanowiąca pierwotnie uposażenie plebana kieleckiego, przeszła następnie na własność scholastyków kieleckich. Mieli tu oni swój dwór, folwark trzypolowy, pasieki, łąki i dwie sadzawki. Wieś była osadzona na prawie niemieckiem, miała 6V« łan. km., dających czynszu po pół grzy wny rocznie, po 4 koguty, 10 jaj, 2 sery, dwie miary owsa. Obowiązani byli do robót na folwarku (orka, siew i żniwo). Dwu kmieci miało pasieki, jeden dawał scholastykowi kwartę miodu, drugi pół kwarty. Był też zagrodnik odrabiający dzień w tygodniu. Dziesięcinę od kmieci, wartości do 6 grzyw,, pobierał scholastyk. Sołtys miał dwa łany wolne, siódmy denar z czynszów, pewien dochód z mły • na na stawie scholastyka. Obowiązany był wozić listy i spełniać usługi dla scholastyka, dawał za „obiedne" fertona. Kmiecie byli wolni od „obiednego" (Długosz, L. B., I, 449 i 450). Według reg. pobór. pow. chęcińskiego z r. 1540 wś Z. należała do scholastryi kieleckiej, miała 2 łan. uprawne, 1 łan sołtysi 1 łan folwarczny, sadzawkę, czynszu płacono 2, grzyw. Cała wś oceniona na 60 grzyw. W r. 1573 Zagórze miało 6 łan., 1 łan sołtysi (Pawiński, Małop., 276, 585).
[SGKP]