Portal w trakcie przebudowywania.
Niektóre funkcje są tymczasowo wyłączone, inne mogą nie działać poprawnie.
Stary Sakrżyn, pow.zambrowski
29.01.2016 20:49
http://viscobar.cba.pl/?p=2445
Autor: Ewa Żmijewska
"W 1817 roku kolejnym właścicielem dóbr Popowo został Tomasz Skarżyński –posesor z Usznika. Miał również ziemie w Giełczynie i Boguszycach. Zapewne współcześni Tomaszowi Skarżyńskiemu popowianie nie zdawali sobie sprawy, że nowy właściciel ziemski wywodzi się z niezwykle starego rodu o bogatej historii. Dokumenty archiwalne potwierdzają istnienie tej rodziny od ponad pięciu wieków. Jej „gniazdem rodzinnym jest Ziemia Czerska, jednak już w połowie XVI w. przesiedliła się do północnego Mazowsza, gdzie nabyła obszary gruntów w ziemi wizkiej. Założono tam osadę Skarzyno – dziś Skarżyn – koło Wysokiego Mazowieckiego. Przy imionach poszczególnych członków rodziny występuje dopisek: ze Skarżyna”. W „Herbarzu” Ignacego Kapicy Milewskiego czytamy: „1436, w Wilanowie, Władysław książę Mazowsza, Janowi ze Skarżyna jako dziedzictwo nasze, Jurzec nazwane, z dwoma brzegami rzeki zwanej Jurzec daliśmy, usytuowane na ziemi naszej Wiślańskiej za 100 po 60 sprzedaliśmy na wieczność. Ten zaś Jan ze Skarżyna wyżej wymienione dziedzictwo powszechnie nazwane Jurzec sprzedał za 6000 Mikołajowi Wodunowi nazwanemu dziedzicem z Chrzanowa, oprócz tej darowizny i jednoczesnej sprzedaży, ten to książę Mazowsza nadał jeden przywilej. 1473 r., w aktach ziemskich ostrołęckich, Mroczek i Cibor ze Skarżyna podpisują się herbem Bończa”. Powyższy dokument zezwalał na sprzedanie wsi Jurzec. „Pierwszym z tej rodziny, o którym znajduje się wzmianka w dokumentach archiwalnych, był Sobiesław – cytowany w aktach sieradzkich z 1398 r., jako właściciel dóbr w ziemi wieluńskiej" . Jego syn Jan nabył osadę Skarżyno od księcia Władysława Mazowieckiego w ziemi wizkiej, o czym świadczy cytowany wyżej przywilej. W ten sposób Jan jest właściwym protoplastą rodu Skarżyńskich. Miał czterech synów: Stanisława, Ścibora, Marcina i Macieja.
Tomasz Lenczewski w „Genealogii rodów utytułowanych w Polsce” stwierdza, że Skarżyńscy to „szlachta odwieczna herbu Bończa. Nazwisko od miejscowości Skarżyno koło Łomży, gdzie pojawiają się w 1419 r. W początkach XVI w. pojawia się nazwisko Skarzyński. Rozbieżność między pisownią Skarzyński a Skarżyński prof. dr hab. Mirosław Skarżyński tłumaczy to w ten sposób, że właściwe brzmienie nazwiska mogło zostać fonetycznie zdeformowane, kiedy brzmienie spółgłoski oznaczonej przez „rz” zlało się z „ż”. Jak podaje Zygmunt Gloger, w XV-XVI wieku ziemia łomżyńska „przeszło 77 mil kwadratowych mil rozległa, zatem największa w województwie Mazowieckim, rzeką Narwią na dwie równe części przedzielona, składa się z 4 powiatów: Łomżyńskiego (…), Koleńskiego, Zambrowskiego i Ostrołęckiego”. Zamieszkiwał ją ród mazowiecki Kurpiów i zagrodowa bezkmieca szlachta. Południowa granica ziemi łomżyńskiej biegła koło Skarżyna, który na przestrzeni wieków przechodził w ręce kolejnych właścicieli. W XVI w. posiadaczem gniazda rodzinnego był Marcin Skarżyński, potem jego syn Jan. Jego trzej synowie dali początek najważniejszym gałęziom rodu Skarżyńskich. Stanisław stał się założycielem linii gostynińskiej, Stefan linii popowskiej (z której wywodzi się gałąź rybienkowska).
Młodszy syn Jana Bończy ze Skarżyna, Stefan, został kolejnym dziedzicem. Scalił całe Stare Skarżyno, które – jak podają źródła historyczne – zostało podzielone wskutek zapisów testamentowych i posagowych.
W XVIII w. w parafii Rosochate wyróżniano Skarżyno Abramy, Skarżyno Starawieś, Skarżyno Nowe. „Słownik geograficzny Królestwa Polskiego” podaje, iż w XIX w. Skarżyno Abramy „zamieszkiwało 26 mieszkańców, Skarżyno Nowe 63 mieszkańców, zaś Skarżyno Stare 137 obywateli. Folwark Skarżyno Abramy i Skarżyno Nowawieś tworzyły rozległy majątek o powierzchni 163 morgów, w tym gruntów ornych 71 mórg, łąk 12 mórg, pastwisk 9 mórg, nieużytków 6 mórg. Notę w „Słowniku…” kończy stwierdzenie, że jest to „gniazdo rodzinne Skarżyńskich”. Nie ulega wątpliwości, że mamy do czynienia ze starym rodem, który swoimi korzeniami sięga średniowiecza.
Marek Filipowicz
Justyna Pochmara"
Autor: Ewa Żmijewska
"W 1817 roku kolejnym właścicielem dóbr Popowo został Tomasz Skarżyński –posesor z Usznika. Miał również ziemie w Giełczynie i Boguszycach. Zapewne współcześni Tomaszowi Skarżyńskiemu popowianie nie zdawali sobie sprawy, że nowy właściciel ziemski wywodzi się z niezwykle starego rodu o bogatej historii. Dokumenty archiwalne potwierdzają istnienie tej rodziny od ponad pięciu wieków. Jej „gniazdem rodzinnym jest Ziemia Czerska, jednak już w połowie XVI w. przesiedliła się do północnego Mazowsza, gdzie nabyła obszary gruntów w ziemi wizkiej. Założono tam osadę Skarzyno – dziś Skarżyn – koło Wysokiego Mazowieckiego. Przy imionach poszczególnych członków rodziny występuje dopisek: ze Skarżyna”. W „Herbarzu” Ignacego Kapicy Milewskiego czytamy: „1436, w Wilanowie, Władysław książę Mazowsza, Janowi ze Skarżyna jako dziedzictwo nasze, Jurzec nazwane, z dwoma brzegami rzeki zwanej Jurzec daliśmy, usytuowane na ziemi naszej Wiślańskiej za 100 po 60 sprzedaliśmy na wieczność. Ten zaś Jan ze Skarżyna wyżej wymienione dziedzictwo powszechnie nazwane Jurzec sprzedał za 6000 Mikołajowi Wodunowi nazwanemu dziedzicem z Chrzanowa, oprócz tej darowizny i jednoczesnej sprzedaży, ten to książę Mazowsza nadał jeden przywilej. 1473 r., w aktach ziemskich ostrołęckich, Mroczek i Cibor ze Skarżyna podpisują się herbem Bończa”. Powyższy dokument zezwalał na sprzedanie wsi Jurzec. „Pierwszym z tej rodziny, o którym znajduje się wzmianka w dokumentach archiwalnych, był Sobiesław – cytowany w aktach sieradzkich z 1398 r., jako właściciel dóbr w ziemi wieluńskiej" . Jego syn Jan nabył osadę Skarżyno od księcia Władysława Mazowieckiego w ziemi wizkiej, o czym świadczy cytowany wyżej przywilej. W ten sposób Jan jest właściwym protoplastą rodu Skarżyńskich. Miał czterech synów: Stanisława, Ścibora, Marcina i Macieja.
Tomasz Lenczewski w „Genealogii rodów utytułowanych w Polsce” stwierdza, że Skarżyńscy to „szlachta odwieczna herbu Bończa. Nazwisko od miejscowości Skarżyno koło Łomży, gdzie pojawiają się w 1419 r. W początkach XVI w. pojawia się nazwisko Skarzyński. Rozbieżność między pisownią Skarzyński a Skarżyński prof. dr hab. Mirosław Skarżyński tłumaczy to w ten sposób, że właściwe brzmienie nazwiska mogło zostać fonetycznie zdeformowane, kiedy brzmienie spółgłoski oznaczonej przez „rz” zlało się z „ż”. Jak podaje Zygmunt Gloger, w XV-XVI wieku ziemia łomżyńska „przeszło 77 mil kwadratowych mil rozległa, zatem największa w województwie Mazowieckim, rzeką Narwią na dwie równe części przedzielona, składa się z 4 powiatów: Łomżyńskiego (…), Koleńskiego, Zambrowskiego i Ostrołęckiego”. Zamieszkiwał ją ród mazowiecki Kurpiów i zagrodowa bezkmieca szlachta. Południowa granica ziemi łomżyńskiej biegła koło Skarżyna, który na przestrzeni wieków przechodził w ręce kolejnych właścicieli. W XVI w. posiadaczem gniazda rodzinnego był Marcin Skarżyński, potem jego syn Jan. Jego trzej synowie dali początek najważniejszym gałęziom rodu Skarżyńskich. Stanisław stał się założycielem linii gostynińskiej, Stefan linii popowskiej (z której wywodzi się gałąź rybienkowska).
Młodszy syn Jana Bończy ze Skarżyna, Stefan, został kolejnym dziedzicem. Scalił całe Stare Skarżyno, które – jak podają źródła historyczne – zostało podzielone wskutek zapisów testamentowych i posagowych.
W XVIII w. w parafii Rosochate wyróżniano Skarżyno Abramy, Skarżyno Starawieś, Skarżyno Nowe. „Słownik geograficzny Królestwa Polskiego” podaje, iż w XIX w. Skarżyno Abramy „zamieszkiwało 26 mieszkańców, Skarżyno Nowe 63 mieszkańców, zaś Skarżyno Stare 137 obywateli. Folwark Skarżyno Abramy i Skarżyno Nowawieś tworzyły rozległy majątek o powierzchni 163 morgów, w tym gruntów ornych 71 mórg, łąk 12 mórg, pastwisk 9 mórg, nieużytków 6 mórg. Notę w „Słowniku…” kończy stwierdzenie, że jest to „gniazdo rodzinne Skarżyńskich”. Nie ulega wątpliwości, że mamy do czynienia ze starym rodem, który swoimi korzeniami sięga średniowiecza.
Marek Filipowicz
Justyna Pochmara"