Rochebrune Franciszek (1830-1870)

Francoise Rochebrune ur. 1.1.1830, zm. 19.11.1870, Francuz.

Już jako 14-letni chłopiec pracował jako pomocnik drukarza, a następnie jako gipsiarz. W latach 1851-1854 służył w francuskim 17 pułku piechoty liniowej. Po krótkim pobycie w krakowskim, gdzie pracował jako nauczyciel francuskiego m.in. Jana i Stanisława Tomkowiczów, zaciągnął się ponownie do wojska francuskiego gdzie służył w 62 pułku piechoty liniowej z którym walczył w Chinach do 1861. [6] Po powrocie do Krakowa założył szkołę szermierki. Wraz z wychowankami w lutym 1863 udał się do oddziału Kurowskiego do Ojcowa. 4.02.1863 walczył pod Dąbrową. Zorganizował u Kurowskiego oddział "Żuawów śmierci" z charakterystycznym białym krzyżem na piersiach i czerwonymi czapkami. Dowodził nimi bezpośrednio adiutant Wojciech hr. Komorowski, oficer armii austriackiej.[1] Rochebrun mianowany został pułkownikiem 12.02.1863 [2] a już 5 dni później odznaczył się odwagą w Miechowie [1] Następnie po rozgromieniu oddziału zorganizował go ponownie w Krakowie i brał udział w partii Langiewicza w bitwach i potyczkach m.in. Szczepanowiceh 13.02.1863, Chroberz 17.03.1863, Grochowiska 18.03.1863 [5] gdzie praktycznie ratował osobiście chaotyczną walkę oddziału Langiewicza - zakończoną porażką i rozgromieniem. [6]
Chciał, za namową stronników Mierosławskiego objąć dyktaturę, usunięty jednak przez Wysockiego a jego kandydatura nie znalazła poparcia w rządzie narodowym [3][6] Przy ponownym formowaniu w Galicji sześciu oddziałów, w jesieni r. 1863, oddano Rochebrunowi, mianowanemu generałem, komendę nad trzema oddziałami (IV, V i VI) Jazdy Wołyńskiej [1][3] Wyprawa na Poryck 2.11.1863 [3] nie odniosła sukcesu.
Po roku 1863 zamieszkał w Chambery. W czasie wojny prusko-francuskiej w r. 1870 otrzymał dowództwo batalionu gwardii narodowej, który nazwał "Galowie". Zginął od kuli pod Montretout 19. listopada 1870.[1][3] Odznaczony Legią Honorową.

Bibliografia

[1] Białynia-Chołodecki J., Pamiętnik powstania styczniowego...
[2] Lista oficerów 1 Pułku Żuawów Śmierci, Ojców 15.2.1863 Ojców, w: Historia zdjęcia dokument, za: AP Kielce
[3] Galicja w Powstaniu Styczniowym...
[4] Zieliński S., Bitwy i Potyczki...
[5] CDiAL 102-1-75, lista powstańców - rękopis
[6] Tokarz W., Kraków w początkach powstania styczniowego i wyprawa na Miechów, Towarzystwo Miłośników Historyi i Zabytków Krakowa, Kraków 1914