Etymologia nazwisk (2)

30.04.2009 07:54

Witam
Mam źródła, mogę pomóc.
Pozdrawiam cieplutko, Ewa Szczodruch

Zadaj pytanie o nazwisko
*Nie wstawiaj adresów mailowych - będą KASOWANE!
*Wcześniej sprawdź czy ktoś już nie pytał i przeszukaj ten dział
*Można pisać bez logowania, (ale post wyświetli się po akceptacji)
*Po zadaniu pytania przejdź do działu Słownik Biograficzny gdzie są opisy rodzin

Jak dowiedzieć się jeszcze więcej?

Pochodzeniem i rodzajami nazwisk w genealogii zajmuje się etymologia i związana z nią onomastyka, Możesz się dowiedzieć więcej o typie swojego nazwiska i innych informacjach z tej dziedziny w Leksykonie.

Zobacz też

Słownik biograficzny z opisami nazwisk - tworzony przez użytkowników, jeśli uzyskasz odpowiedź o swoim nazwisku, lub wiesz coś o historii rodziny koniecznie umieść tam tą informację a inni przyjdą do Ciebie.

Wyszukiwarka nazwisk herbowych - Największa baza nazwisk ze wszystkich herbów Polski

Twoje nazwisko wśród potomków Mieszka I ? - Informacje i lista

Pomoc w poszukiwaniach

W dziale Porad i pomocy uzyskasz wparcie przy każdym problemie, a także możesz zamówić profesjonalną pomoc w różnych dziedzinach i obszarach poszukiwań genealogicznych.

Odpowiedzi (3418)

Strona z 171 < Poprzednia Następna >

ewaduch

25.07.2014 05:55

Nie znalazłam etymologii nazwiska Cejer

aleator

25.07.2014 15:45

Nie znalazłam etymologii nazwiska Cejer

Witam!

W publkacji Edward Breza "Nazwiska Pomorzan pochodzenie i zmiany", Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2000, s. 81-82, ISBN 83-7017-898-7 znalazłem taki wpis:

CEJER, CEJROWSKI I PODOBNE

SNWPU podaje 115 nosicieli nazwiska Cejer, z tego 2 w woj. bydgoskim, 3 elbląskim, 108 gdańskim (i 2 zielonogorskim); 405 Cejrowski, z tego 64 w woj. bydgoskim, 16 elbląskim, 276 gdańskim, 7 słupskim. Nie ulega wątpliwości, ze forma Cejrowski jest wtórna, utworzona została za pomocą przyrostka -owski od postaci Cejer. Jest to też nazwisko charakterystyczne dla Pomorza. Nie można go objaśnić materiałem polskim. Jest rzeczywiście z pochodzenia nazwiskiem niemieckim.
Jest w niemczyźnie czasownik zeihen "oskarżać, obwiniać" i od niego pochodzący rzeczownik Zeiher "oskarżyciel".
Jest to rdzeń indoeuropejski. Etymolodzy kojarzą te wyrazy z gr. czasownikiem déiknymi "wskazywać", łacińskim dicere "mówić, powiedzieć", niem. zeigen "pokazywać" i rzeczownikiem Zehe "pa1ec u nogi". Indoeuropejskie znaczenie tego rdzenia sprowadzało się do wskazywania, a że palcem wskazującym, dlatego i palec został w wielu językach (por. wspomniane wyżej Zehe i łac. digitus "palec") na nim oparty. W niemczyźnie znaczenie zawężono do dziedziny prawa.
W źródłach historycznych Pomorza nazwiska tego nie znalazłem. Spisała je w pracy licencjackiej z nagrobków cmentarza w Skorczu Krzysztofa Styburska w r. 1977. Dyplomantka zapisała: Józef Cejer (1903-1965), Józefa Cejer (1905-1983), Jan Cejrowski (1912-1992), Rozalia Cejrowska (1882-1975), Tekla Cerowska (1890-1977).
Problemem otwartym pozostaje więc, czy nosiciele nazwiska przybyli na Pomorze z innych regionow, czy powstało ono na Pomorzu (w okresie pruskim, bo z czasów polskich 1466-1772 mamy w Uniwersytecie Gdańskim bogate zaświadczenia nazwisk pomorskich). H. Górnowicz wynotował je z księgi zgonów z Ka1wy w pow. sztumskim (r. 1856), a w terenie zapisał we wsi Lipowiec w pow. malborskim jako Cérowski (w akcie zgonu Ceirowski). Dzisiejsza wieś Kępki w par. Marzęcino, gm. Nowy Dwór Gdański nosiła niem. nazwę Zeyer pochodną od omawianego nazwiska.
Nazwisko oparte na niemieckim rzeczowniku Zeiher "oskarżyciel" wymawiane było po polsku Cejer, gw. Céjer i tak przeszło do formy oficjalnej, urzędowej. Wielu przepisało się na formy niby to szlacheckie Cejrowski.
Omawiane nazwisko mogło być pisane z niemiecka i dlatego SNWPU podaje 3 nosicieli nazwiska Zeier z woj. gda6skiego. W Słowniku tym spotykamy też 1 obywatela o nazwisku Zeiger w woj. przemyskim i 3 Zeigert z woj. gdańskiego; pochodzą one wprost od niemieckiego zeigen "pokazywać" i Zeiger "ten, co pokazuje" i "to, czym pokazuje, czyli wskazówka (zegara) lub pałeczka".
Jest bliskie dźwiękowo nazwisko Cejner u 84 obywateli, z tego 6 w woj. elbląskim, 13 gdańskim, i pochodne Cejnerowski - 5 nosicieli w woj. opolskim oraz spolszczone Cejnar (13, z tego 8 w woj.jeleniogórskim i 5 łódzkim). Nazwisko Cejn notowane w SSNO (I, s. 303) od r. 1373, a jego wariant Cyn od r. 1368, poświadczone zostało też na Pomorzu. Nie należy ono jednak do omawianej tu podstawy. Pochodzi od niemieckiego rzeczownika Zein lub Zain(e), oznaczających 1. koszyk pleciony i pewnie wytwórcę takich koszyków (por. semantycznie odpowiednie nazwiska polskie Kipa, Kobiałka, Kobiel(a) i Koszałka), 2. sztabę żelazną, 3. płotki plecione, 4. strzałę. Wyraz ten jako nazwa osobowa Cejn dał podstawę nazwie młyna Cejnov w Czechach, od którego to młyna swego czasu P. Smoczyński próbował wywieść kaszubskie nazwisko Ceynowa (zob.). Opinii tej przeciwstawiłem hipotezę, że to pierwotnie forma Cieniawa od rzeczownika cieniawa "brunet".

(Kasz 1998, nr 16, s. 8)

Jurek

Anonymous

25.07.2014 17:18

Bomba,Płatacz,Waleron

ewaduch

25.07.2014 19:20

Witam

Bomba 1668 od bomba ‘kula napełniona materiałem wybuchowym; wielki kufel piwa’, wyraz francuskiego pochodzenia; w nazwach osobowych może nastąpić pomieszanie z formacjami pochodnymi od bąba.

Płatacz - od plat, płat, dawniej ‘opłata, czynsz’; też ‘płaski kawał czegoś’.

Waleron - od imieniaWalery, dość późno notowanego w Polsce, pochodzącego od łacińskiego Valerius. Oznaczało pierwotnie ‘człowieka z rodu Valeria’. Obocznie występuje postać Walerian (z łacińskiego Valerianus).

Bibliografia

Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

sawkoi

2.08.2014 21:12

Witam,
poproszę o interpretację nazwiska SAWKO i PASIEWICZ

Pozdrawiam

ewaduch

3.08.2014 07:44

Witam

Pasiewicz 1777 - od pas ‘długi, wąski kawałek skóry’, pasać ‘paść’, niektóre od Pasz.

Sawko - od imienia biblijnego Sawa, to od aramejskiego saba ‘starzec, dziadek’, przejete do greckiego jako Sabas lub Sabbas, od łacińskiego Sabas, wschodniosłowiańskiego Sawa. W Polsce notowane od XIV wieku.

Bibliografia

Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

Anonymous

5.08.2014 11:38

Witam. Nazwisko Duch.

ewaduch

6.08.2014 05:39

Witam

Duch 1430 - duch, duchać ‘dmuchać, dąć’.

Bibliografia

Rymut K.Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

Anonymous

16.08.2014 14:23

Chciałam zapytać o pochodzeniue, etymologie nazwiska Pawlicki

Eva75

17.08.2014 20:12

Witam Panią.

Mam pytanie odnośnie nazwisk:
Jaworski
Gwiazdowski

Pozdrawiam
Jola

ewaduch

18.08.2014 05:19

Witam

Jaworski 1386- od nazw miejscowych Jawor, Jaworze (częste).

Gwiazdowski 1387 - od nazwy miejscowej Gwiazdowo (poznańskie, gmina Kostrzyn).

[bibRymut K.Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999]

Anonymous

19.08.2014 01:15

Skad sie wzielo to nazwisko czy ktos wie ?

ewaduch

20.08.2014 06:04

Witam

Ciszek 1301 - od ciszyć, uciszyć, cichy.

Bibliografia

Rymut K.Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

Eva75

20.08.2014 13:34

Pani Ewo, bardzo dziękuję

Mam jeszcze jedno nazwisko jeśli można się czegoś dowiedzieć o pochodzeniu :

Krężelewski

Pozdrawiam
Jola

ACwener

22.08.2014 02:36

Chciałbym zapytać o pochodzenie nazwiska Cwener.

Anonymous

22.08.2014 20:01

Witam :)

Dąbek 1206 od dąb; od dąbek. :drzewo: dąbek : :tarcza: pochodzenie szlacheckie :bitwa: :pogon :info2: :klotnia

Kukawski 1580 od nazwy miejscowej Kukawki (siedleckie, gmina Jadów).

Tomczyński - od imienia Tomasz, notowanego w Polsce od XII wieku w dwu postaciach: Tomasz i Toma. Imię wywodzi się z aramejskiego toma ‘bliźniak’. Od formy greckiej Thomăs utworzono postać łacińską Thomas, w Kościele prawosławnym Foma, Choma.

Bibliografia

Rymut K., 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

ewaduch

23.08.2014 06:23

Witam

Cwener - nie znalazłam

Krężelewski 1576 - od nazwy miejscowej Krężelewice (płockie, gmina Daszyna).

Bibliografia

Rymut K.Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

Anonymous

26.08.2014 21:37

Proszę o podanie etymologii nazwiska: DYBIZBAŃSKI
Pozdrawiam DYBIGrzes53

ewaduch

27.08.2014 05:03

Witam

Dybizbański - od dybać, dawniej też debać ‘czatować, skradać się’.

Bibliografia

Rymut K.Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

Eva75

29.08.2014 09:06

Dziękuję Pani Ewo.

Poproszę jeszcze o sprawdzenie :

Modrzejowski

i Szosda lub Szozda

Pozdrawiam
Jola

Strona z 171 < Poprzednia Następna >