Szembekowie – dziedzice Siemianic.
Siemianice i Raków gm. Łęka Opatowska, powiat Kępno, Wielkopolska stały się własnością Szembeków około 1700 r. Właśnie wtedy łowczy łęczycki Aleksander Szembek wziął je z posagiem żony - Konstancji Męcińskiej. Aleksander był synem Piotra właściciela Zawad, Rapocic, Przygradowa w woj. sandomierskim i Zofii Ożarowskiej. Około 1739 roku Siemianicami władał syn Aleksandra, Józef Szembek – jego synowie to Aleksander (1739-1806), Kazimierz (1740-1808) i Ignacy Józef (1740-1835). W następstwie rozbiorów wieś znalazła się pod zaborem pruskim. Później właścicielem został Ignacy, jeszcze później Piotr Szembek syn Ignacego. Po nim wsią władali: syn Piotra Aleksander i syn Aleksandra Piotr Szembek, ożeniony z Marią z hrabiów Fredrów wnuczką Aleksandra Fredry. Początkowo Szembekowie pisali się ze Słupowa, ponieważ pierwotna nazwa Siemianic brzmiała Słupowo. [Wikipedia]
Aleksander Szembek urodzony ok. 1680 r., łowczy łęczycki, pan na Ropocicach i Wałkonowych w woj. Świętokrzyskim, od 1700 pierwszy dziedzic Siemianic i Rakowa (jak wyżej posag Konstancji Męcińskiej).
Pierwsza żona Konstancja Męcińska z Kurozwęk herbu Poraj (1690- około 1725), córka Kazimierza i Barbary Warszyckiej, siostra Józefa Jana starosty ostrzeszowskiego, ślub ok. 1700.
Druga żona Marianna Wężyk, Szembek, h. Prus (z d. Olszowska) urodziła się w roku 1680, rodzice: Marcin Olszowski i Katarzyna Teresa Męcińska, była wdową po Wawrzyńcu Wężyku, wojskim ostrzeszowskim, dziedzicu Osin. Marianna zmarła przed 1753, pochowana w kościele oo. reformatów w Wieluniu, o czym wzmiankuje kazanie Brzezieckiego. Z drugą żoną miał jednego syna o nieznanym imieniu - może to był niżej wymieniony Kajetan.
W kościele reformatów w Wieluniu jest również marmurowe epitafium na ścianie północnej - miecznika ostrzeszowskiego i koniuszego łęczyckiego Aleksandra Szembeka z 1734 r. z portretem trumiennym na blasze z rzeźbionymi herbami Półkozic, Rawicz, Ciołek i Gryf. Tytuł łowczego łęczyckiego przejął po nim syn Kajetan.
Józef Szembek urodzony ok. 1710 r., syn Aleksandra i Konstancji Męcińskiej, zmarły 16.01.1765 r. w Krakowie, chorąży, cześnik i łowczy ostrzeszowski, poseł na sejm, kawaler Orderu Orła Białego, żona Marianna Schwarzenberg-Czerny (1710-14.06.1764) wniosła w wianie wieś Poręba Żegoty koło Alwerni w woj. Krakowskim z pałacem - dobra te należały do II wojny światowej do Szembeków. Synowie Aleksander (1739-23.03.1806 Poręba Żegoty) Kazimierz (1740-18.02.1808 Rokitno, par. Ciągowice, Śląsk, w swoich dobrach) i Ignacy Józef (1740-1835). Aleksander miecznik ostrzeszowski i Kazimierz miecznik zatorski byli uczestnikami konfederacji barskiej. Aleksander ożenił się z hrabiną Urszulą Wielopolską z Zabełcza. Ich synem był Wincenty Barnaba Józef, którego żoną była Magdalena Firlej. Ich syn Wincenty ożenił się z młodszą siostrą Fryderyki Henrietty Bécu de Tavernier, żony Piotra Szembeka, Emilią Weroniką Bécu de Tavernier w 1833 r. w par. ewangelickiej Kępno.
Ignacy (Józef Ignacy) Szembek herbu własnego, ur. w 1740 roku – zmarły 18.08.1835 roku we Wrocławiu, pochowany w Siemianicach w wieku 88 lat – protoplasta tzw. I linii hrabiowskiej rodu Szembeków. Hrabia, poseł ziemi wieluńskiej na Sejm Czteroletni w 1788 roku, cześnik ostrzeszowski w latach 1787-1793, łowczy ostrzeszowski w latach 1777-1787, starosta ostrzeszowski, odznaczony Orderem Orła Białego 07.05.1792 r. Syn Józefa Szembeka i Marianny Czerny. Z żona Kunegundą Walewską miał syna Piotra oraz córki Ludwikę ur. 24.03.1797 w Siemianicach, Teresę i Urszulę. Kunegunda zmarła w Siemianicach 31.07.1828 r. w wieku 68 lat.[Wikipedia]
Wg spisu ludności z 1791 r. [Projekt Prosna] mieszkańcami dworu byli:
JW. Ignacy Szembek 37 lat
JW. żona Jego Kunegunda 30 lat
Piotr syn 2 lat
Teresa córka 10 lat
Urszula córka 7 lat
Konstancja córka 1 rok
Marianna córka 1/2 roku
Piotr Szembek, urodzony w Par. Św. Krzyża w Warszawie 14.12.1788, ochrzczony 28.12. tego roku w Warszawie i 28.12.1791 r. w Siemianicach. Zmarły 21.03.1866 w Siemianicach w wieku 77 lat. Był wnukiem Józefa, synem Ignacego i Kunegundy z Walewskich urodzonej ok. 1766, zmarłej dnia 31 VII 1828 w Siemianicach, bratankiem Aleksandra Szembeka (ok. 1739 – 1806). Dnia 17 I 1816 otrzymał zatwierdzenie tytułu hrabiowskiego w Prusach. Żona Henryka Fryderyka Bécu de Tavernier (rodzina ta zaopiekowała się nim, gdy został ranny w bitwie), urodzona w roku 1792, zmarła dnia 10 X 1870 w Siemianicach w wieku 78 lat. Oficer wojsk Księstwa Warszawskiego i Królestwa Polskiego, generał w powstaniu listopadowym, ziemianin, kawaler wielu orderów i odznaczeń znany z męstwa: Krzyż Złoty Orderu Wojennego Virtuti Militari, Order Świętego Stanisława 2 klasy z nadania Mikołaja I Romanowa, Order św. Anny kl. 2, Order św. Włodzimierza kl. 4, Krzyż Kawalerski Legii Honorowej, Znak Honorowy za 20 lat służby (1830 rok). Mianowany po powstaniu prawdopodobnie 29 VIII 1831 r. komendantem wojskowym województw krakowskiego, sandomierskiego i kaliskiego, stanowiska tego nie przyjął. Dnia 27 IX 1831 przekroczył granicę austriacką. Zamieszkał w Zatorze (pow. wadowicki), a potem osiadł w Brnie na Morawach. Po otrzymaniu zgody władz pruskich zamieszkał w majątku rodowym Siemianice w Poznańskiem. Wzniósł tam w r. 1835 nowy pałac z zabudowaniami folwarcznymi i parkiem krajobrazowym. Powołał radę gospodarczą z udziałem chłopów. W czasie Wiosny Ludów założył Ligę Polską w pow. kępińskim, jednak 10 I 1849 odmówił przewodniczenia zjazdowi Ligi w Kórniku. W r. 1858 został członkiem Tow. Przyjaciół Nauk w Poznaniu. W Siemianicach ufundował w l. 1856–8 kościół św. Idziego, przy którym założył bractwo św. Józefa. Dzięki jego staraniom powstał tamże przytułek dla starców, a w l. 1861–3 wybudowana została szkoła. Po opublikowaniu „Wspomnień w skróceniu z r. 1831” gen. Józefa Załuskiego („Czas” R. 5: 1860 t. 20 dod. miesięczny, odb. Kr. 1861) ogłosił Szembek odpowiedź („Czas” R. 7: 1862 nr 165), w której objaśniał m.in. motywy swej dymisji z 17 III 1831. W czasie powstania styczniowego zgodził się na umieszczenie w pałacu siemianickim punktu przerzutu broni do zaboru rosyjskiego i częściowo uzbroił oddział Makarego Drohomireckiego. Zmarł 21 VI 1866 w Siemianicach, został pochowany w krypcie rodzinnej w miejscowym kościele, gdzie znajduje się jego epitafium. Był odznaczony również francuskim Medalem św. Heleny (1857) i pruskim Orderem Czerwonego Orła II kl. (1861). Z małżeństwa z Fryderyką Henriettą (Henryką) Bécu de Tavernier ur. 1792 r., córką ławnika gdańskiego Ottona i Krystyny von Prolius, ślub w 1812 r., miał syna Aleksandra Tytusa (1815–1884), żonatego z Marianną Elżbietą Objezierską (1818–1839), a po jej śmierci, w r. 1841 ożenił się z Felicją Wierusz-Niemojowską (1822–1878), córką Bonawentury Niemojowskiego (zob.). Wnukami Szembeka byli Piotr (1843–1896, zob.), żonaty z Marią z Fredrów (zob. Szembekowa Maria) opisany poniżej, i Stanisław Feliks 5.08.1849 Siemianice - 28.05.1891 Wysocko, malarz. Henryka żona Piotra zmarła dnia 10.10.1870 w Siemianicach w wieku 78 lat. [PSB]
Aleksander Tytus Szembek urodzony w 19.09.1815 roku w Warszawie przy ul. Nowy Świat nr 263, cyrkuł VI (ochrzczony 6.02.1816). Syn Piotra i Fryderyki Bécu de Tavernier, dziedzic Siemianic. Zmarły 4.08.1884 r. w Siemianicach. Żona (ślub: dnia 6 III 1838 parafia Rusko akt 2, Wielkopolska w dobrach rodowych Objezierskich): Elżbieta Marianna Objezierska z Objezierza herbu Nałęcz urodzona w 1818 r. w Strzelcach Wielkich akt 53. Zmarła 8.06.1839 w Poznaniu, pochowana 15.06.1839 w Siemianicach w wieku 21 lat, (Rodzice : Rafał Objezierski z Objezierza herbu Nałęcz 1764-1839, Apolonia Zaremba z Kalinowej herbu własnego 1784-1871). Druga żona (ślub: w roku 1841, Podzamcze, w Poznańskim ): Felicja Wierusz-Niemojowska herbu Wieruszowa 1822-16.03.1878, (Rodzice : Bonawentura Niemojowski herbu Wieruszowa 1787-1835, Wiktoria Lubowidzka z Lubowidzy herbu Kopacz 1800)[M. Minakowski]. Poniżej akt chrztu syna Aleksandra ur. 6.04.1841 w Siemianicach z drugiej żony, ochrzczonego rok później w w par. Nawiedzenia NMP w Warszawie akt 591.
Piotr Franciszek Szembek, syn Aleksandra i Felicji Wierusz-Niemojowskiej , urodzony 16.04.1843 r. w Siemianicach, chrzest 13.05.1843, powstaniec styczniowy, poseł do Reichstagu, żona (ślub: dnia 2 VI 1881 w Bieńkowej Wiszni na Ukrainie): Maria hrabina Fredro z Paczkowic herbu Bończa 1862-1937, (Rodzice : Jan Aleksander Jacek hr. Fredro z Paczkowic herbu Bończa 1829-1891, żona Maria hrabina Mier z Buska herbu własnego 1839-1862).
- Córka Jadwiga 1883-1939, mąż Leon Józef Maria, hrabina Szeptycki z Przyłbic herbu własnego 1877-1939, pisarka, archeolog, etnografka. Zwana przez najbliższych Inką. Jako nastolatka, wraz z młodszą siostrą Zofią (która wstąpiła potem do Niepokalanek i przybrała imię zakonne Maria Krysta) założyła Związek Dzieci Polskich (organizację dzieci ziemian, której zadaniem było zbieranie składek pieniężnych i przesyłanie ich do redakcji „Dziennika Poznańskiego” w celu wspierania Czytelni Ludowych i dzieci wrzesińskich) oraz zorganizowała tajną szkołę, która funkcjonowała w latach 1898-1904 w Siemianicach i okolicznych miejscowościach. Często bywała wraz z matką i rodzeństwem w Przyłbicach koło Jaworowa (województwo lwowskie) u swoich wujostwa Janów Szeptyckich oraz w ukochanej przez Marię z Fredrów – Beńkowej Wiszni. Tam, przy budowaniu fortecy w ogrodzie, poznała swojego przyszłego męża – Leona Szeptyckiego. Ślub odbył się w 1902 roku, po uroczystości Inka przeniosła się wraz z mężem do Przyłbic.
indeks aktu ich ślubu:
Opatów (USC) - akt małżeństwa, rok 1902
Leon von und zu Szeptyce-Szeptycki (25 lat) , rodzice: Johann von und zu Szeptyce-Szeptycki , Sophie Fredro
Jadwiga Szembek (19 lat)
rodzice: Peter Szembek , Marie Fredro
Inne osoby występujące w dokumencie:
Marie Szembek geb. Fredro - świadek
Urodziła ośmioro dzieci. We wrześniu 1939 r. została wraz z mężem zamordowana przez funkcjonariuszy NKWD, podburzonych przez hitlerowców (wg pamiętnika Adama Stadnickiego) w przypałacowym ogrodzie w Przyłbicach. Z tej pary m.in. córka Zofia Maria Bronisława «Maria Jozafata» hrabina Szeptycka z Przyłbic herbu własnego 1904-1958.
- Córka Zofia 1884-1974 w Szymanowie - siostra Maria Krysta Niepokalanka (był to zakon prowadzący przedszkola, szkoły podstawowe, gimnazja i szkoły średnie z internatami dla dziewcząt).
- Syn Aleksander Piotr Maria ur. 12.01.1886 r. w Siemianicach, ostatni dziedzic Siemianic. Żona Jadwiga Maria Sapieha z Bilczy księżna herbu Lis (ur. 23.03.1886 Lwów, zm. 23.12.1973 Rzym), córka Leona Pawła Adama i Teresy Elżbiety Marii księżnej Sanguszko-Kowelskiej, wyszła 27.06.1916 w Krakowie za Aleksandra Szembeka ze Słupowa herbu własnego. Aleksander był oficerem Komandorskiego Krzyża Legii Honorowej. Wstąpił on po wojnie światowej do Rady Ludowej w Poznaniu, gdzie był decernentem rolnictwa a później prezydentem Izby Rolniczej Poznańskiej. Urząd ten złożył, gdy został mianowanym komisarzem granicznym. Po ustaleniu granicy polsko-niemieckiej wstąpił do departamentu spraw zagranicznych i był dłuższy czas radcą ambasady polskiej w Paryżu. Zmarł nagle 2.02.1928 r. w Paryżu. Jego ciało zostało przewiezione do Siemianic i spoczęło w rodzinnej krypcie siemianickiego kościoła.
Ojciec rodziny Piotr zmarł 15.05.1896 r. w Siemianicach. Po śmierci rodziców i brata oraz pójściu siostry Zofii do zakonu, ostatnią dziedziczką Siemianic została Jadwiga z Szembeków Szeptycka i wraz z jej tragiczną śmiercią w 1939 r. kończy się władanie Szembeków w Siemianicach. [M. Minakowski]
akt chrztu Piotra Józefa Wincentego Szembeka z dnia 28.12.1791 Siemianice, ur. 14.12.1788 w Warszawie syna Ignacego Szembeka i Kunegundy Walewskiej.
1 https://drive.google.com/file/d/1hzsIVS ... sp=sharing
pierwotny akt chrztu Piotra Józefa Wincentego Szembeka w dniu 28.12.1788 par. Św. Krzyż Warszawa ur. 14.12.1788
http://metryki.genealodzy.pl/metryka.ph ... =125&y=362
akt urodzenia Aleksander Tytus Szembek syn Piotra 19.09.1815 Warszawa cyrkuł VI akt 44
http://szukajwarchiwach.pl/72/188/0/-/3 ... sxej3Bu_sw
zgon Kunegunda z Walewskich Szembek zgon 31.07.1828 Siemianice żona Ignacego
2 https://drive.google.com/file/d/1_xqTby ... sp=sharing
zgon Ignacy Szembek zmarły we Wrocławiu pochowany w Siemianicach 18.08.1835 lat 88
3 https://drive.google.com/file/d/1I4ABgV ... sp=sharing
ślub Aleksander Szembek Elżbieta Objezierska 5.03.1838 par. Rusko
4 https://drive.google.com/file/d/1e1sAAE ... sp=sharing
akt ur. Marianna Elżbieta Objezierska 19.04.1818, córka Rafała i Apolonii z Zarębów, Koszkowo par. Strzelce Wielkie
5 https://drive.google.com/file/d/1JfKk3j ... sp=sharing
zgon Elżbieta z Objezierskich Szembek żona Aleksandra 21 lat zmarła w Poznaniu 8.06.1839 pochowana w Siemianicach 15.06.1839
6 https://drive.google.com/file/d/1t4iG0G ... sp=sharing
akt chrztu syna Aleksandra Tytusa - Aleksandra 1843 akt 591 Warszawa par. Nawiedzenia NMP
http://metryki.genealodzy.pl/metryka.ph ... 078&y=1678
ur. Piotr Franciszek Szembek syn Aleksandra 16.04.1843 chrzest 13.05.1843
7 https://drive.google.com/file/d/1fFMmm8 ... sp=sharing
zgon Piotr Szembek syn Ignacego 21.03.1866 Siemianice 77 lat
8 https://drive.google.com/file/d/1fuBq_h ... sp=sharing
zgon Henrietta De Bécu Tavernier Szembek żona Piotra zgon 10.10.1870 Siemianice 78 lat
9 https://drive.google.com/file/d/17QQebH ... sp=sharing
ur. Ludwiki Eleonory Heleny Szembek córki Ignacego i Walewskiej 1797 Siemianice
10 https://drive.google.com/file/d/1lkqYb7 ... sp=sharing
ur. Marianny Klary Heleny Szembek córki Ignacego i Walewskiej 1791 Siemianice
11 https://drive.google.com/file/d/1_UM7WD ... sp=sharing
zgon Aleksander Szembek syn Piotra i Fryderyki 1884 Siemianice akt 92
http://szukajwarchiwach.pl/11/715/0/4/3 ... hU-8i1qknA
zgon Feliksy Wierusz-Niemojewskiej żony Aleksandra 1878 Siemianice akt 36
http://szukajwarchiwach.pl/11/715/0/4/1 ... kuK8ueJdng
zgon Piotra Szembeka syna Aleksandra 1896 Siemianice akt 56
http://szukajwarchiwach.pl/11/715/0/4/6 ... 49RylXPqjg
Maria z Fredrów Szembekowa 1862-1937 zdjęcie i notatka
http://www.kepnosocjum.pl/photogallery. ... o_id=24869
akt ur. Jadwigi Szembek 16.03.1883 akt 53
http://szukajwarchiwach.pl/11/715/0/2/2 ... L6LltedSYQ
akt ur. Zofii Szembek 10.11.1884 Siemianice akt 157
http://szukajwarchiwach.pl/11/715/0/2/3 ... h8lN2X_REA
akt ur. Aleksandra Piotra Marii Szembeka 12.01.1886 Siemianice akt 9 ostatni potomek męski i dziedzic Siemianic, syn Piotra i Marii z Fredrów
http://szukajwarchiwach.pl/11/715/0/2/3 ... G1a7oXA2SQ
zdjęcie i notatka o ostatnim z linii męskiej dziedzicu Siemianic - Aleksander Piotr Maria Szembek
http://www.kepnosocjum.pl/photogallery. ... o_id=24868
zdjęcie i notatka o ostatniej z linii żeńskiej dziedziczce Siemianic - Jadwiga z Szembeków Szeptycka
http://www.kepnosocjum.pl/photogallery. ... o_id=24867
epitafium nad grobowcem Szembeków przy kościele św. Idziego w Siemianicach
http://www.kepnosocjum.pl/photogallery. ... o_id=18816
ur. domniemanego syna Ignacego Szembeka - Paweł Edmund Strzelecki 1797 Głuszyna Wielkopolska
12 https://drive.google.com/file/d/1Mdkni8 ... sp=sharing
ur. innego dziecka domniemanej biologicznej matki Pawła - Mateusza Nawrocika syna Ignacego i Marianny Olek 1790 Raków. Marianna z rodziną mieszkała wg spisu z 1791 r. w Rakowie i miała 25 lat. Jej brat mieszkał również w Rakowie. Jej teściowie mieszkali w Siemianicach. Taka matka była wymieniana przez osoby zajmujące się tym tematem, ale nie znalazłam oczywiście potwierdzenia na to, iż Ignacy Szembek jest ojcem - podobno dowodem jest spadek jaki Paweł Strzelecki pozostawił Nawrotom - tak brzmiało później ich nazwisko. Nie było też aktu urodzeń innych, późniejszych (np. z 1797 r.) dzieci powyższej pary.
13 https://drive.google.com/file/d/1kBJrfY ... sp=sharing
ślub Nawrot + Olek
Siemianice 1789 5 - Ignacy Nawrot s. Jana Marianna Olek c. Szymona
Więcej o Pawle Strzeleckim i Szembekach można znaleźć tu: http://www.powiatowy.pl/2014/12/dawne-dzieje-rakowa/
Źródła:
akta Siemianic i inne
Wielka Genealogia M. Minakowski
PSB
Teki Dworzaczka
Kępnosocjum wszystko o Szembekach
http://www.travlplanet.pl/historia-siemianic.html
http://www.spsiemianice.pl/index.php/na ... -siemianic
http://franciszkanie.wielun.pl/historia ... -kosciola/
http://www.powiatowy.pl/2014/06/pierwsz ... -poznaniu/
http://www.powiatowy.pl/2013/10/kepinsk ... hr-fredry/
Bogumiła J. Rouba Portret Aleksandra Szembeka - budowa obrazu, historia, konserwacja Ochrona Zabytków 46/4 (183), 314-321 1993
T. Żychliński Złota księga tom I str elektronicznie 150 http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/doccontent?id=72051
Wikipedia