Portal w trakcie przebudowywania.
Niektóre funkcje są tymczasowo wyłączone, inne mogą nie działać poprawnie.

Kamieniec Litewski - parafia św. Piotra i Pawła

3.12.2017 08:09
Parafia p.w. św. Piotra i Pawła w Kamieńcu Litewskim - ok. 1386-1795 r.

• 1386-1423 – w diecezji łuckiej
Poczynając od 1386 r., przez kolejne lata XIV-XV w., odbywane w Kamieńcu liczne zjazdy możnowładców pozwalają się domyślać, że mogła tu funkcjonować już wtedy świątynia katolicka, lub choć by zamkowa kaplica, gdzie liturgie sprawowano, gdy przebywali duchowni katoliccy , była to przez jakiś czas stolica powiatu w województwie trockim.

• 1424-1501 – w diecezji łuckiej
W 1424 r. ma miejsce budowa świątyni , i po tej dacie można mówić, że w kolejnych latach XV w. funkcjonuje tu kościół i parafia Kamieniec. W 1501 r. drewniana świątynia ulega zniszczeniu.

• 1501-1540 – w diecezji łuckiej
W 1501 r. (10.IX ) nastąpiło ponowne założenie parafii, tym razem przez króla Aleksandra Jagiellończyka i rozpoczyna się budowa nowej drewnianej świątyni p.w. Św. Piotra i Pawła. W 1503 r. miasto otrzymuje prawa magdeburskie.
W 1518 r. ma miejsce nadanie praw miejskich, a później włączenie Kamieńca do województwa podlaskiego (od 1520 r.).

• 1543 – proboszcz ks. Jakub KOŻUCHOWSKI
W 1569 r. miasto znajduje się w województwie brzeskim, i zostaje włączone do Rzeczpospolitej Obojga Narodów.

• 1570-1630 – w diecezji łuckiej
W 1588 r. zaraza dżumy zmniejsza liczebność parafii
Od 1596 r. parafia korzysta z dobrodziejstw unia Brzeska, która układa w nowy sposób relacje pomiędzy liturgią wschodnią i zachodnią. Współpraca tych dwu rytów musiała być dość szczególna, skoro już w 1623 r. prawosławni żalą się do Sejmu na nieżyczliwość unitów i łacinników.

• x1636-1638 – proboszcz ks. Stanisław ŁOZA
Parafia Kamieniec

• 1638 – proboszcz ks. KOŻUCHOWSKI
Parafia Kamieniec, nazwisko proboszcza znane z nadania na szpital, ale kilkanaście lat wcześniej wspomniano duchownego o tym samym nazwisku.

• 1640-1660 – w diecezji łuckiej
Do 1654 r. istniała tu drewniana świątynia (mająca blisko 150 lat), niestety później została zniszczona przez moskali. Czas nie sprzyja odbudowie, bo w 1659 r. zaraza zmniejsza liczebność parafii, dopiero ok. 1661 r. następuje początek odbudowy po tzw. „Potopie”.

• 1660-1675 – w diecezji łuckiej
W 1661 r. zniszczenia w czasie wojny szwedzkiej i moskiewskiej są powodem zwolnienia Kamieńca z podatku.

• 1680 – proboszcz ks. Klemens WYSZYŃSKI
Parafia Kamieniec

• 1689-1699 – proboszcz ks. Kazimierz SZPOTAŃSKI (dz.)
W XVII w. przy parafii istnieje Bractwo Różańcowe

• 1700-1701 – proboszcz Michał CISZEYKO
Wspomagał: 1700 – ks. Szymon Unichowski (proboszcz szpitalny) ,

• 1701-1704 – proboszcz ks. Andrzej FASZCZEWSKI
Wspomagali: 1704 - o. Kazimierz Rudnikowski SJ, 1705-1706 – ks. Stanisław Faszczewski (kom.), 1707 – ks. Adam Jabłoński (kom., proboszcz szpitalny), 1707 – ks. Jakub Poźniak

• 1707-1711 – proboszcz Kazimierz CZAPSKI
Wspomagali: 1709-1710 – ks. Paweł Jazowicz (alt.) , Ok. 1708 r. obszar parafii doznaje zniszczenie w czasie wojen północnych, przemarsze wojsk i epidemie zmieniają na nie korzyść demografie parafii.

• 1711-1717x – proboszcz ks. Grzegorz GIŻYCKI
Wspomagali: 1711 – ks. Ambroży Giżycki, 1713- ks. Paweł Jaziewicz, 1714 – ks. Jan Żelazowski, 1716-1717 – ks. Aleksander Zaręba (w), 1716-1718 – ks. Stefan Minkowski,
W 1711 r. istnieje już odbudowana struktura parafialna w Kamieńcu o czym świadczą zachowane księgi metryk. Od 1717 r. prace duszpasterska w Kamieńcu rozpoczynają XX. Bartoszkowie , można jednak zakładać że przybyli tu znacznie wcześniej, razem z początkiem działalności ks. Giżyckiego.

• x1717-1729 – proboszcz ks. Grzegorz GIŻYCKI (su)
Prace duszpasterska w Kamieńcu prowadzą XX. Bartoszkowie , m.in.: 1718 – ks. Józef Okuniewicz (w), 1719 – ks. Leon Minkowski (w), 1719 – ks. Jakub Jan Kantelli (w), 1719 – ks. Adam Minkowski (w), 1720-1723 – ks. Łukasz Nawrocki (w), 1722 – ks. Jan Teszner (p), 1723-1724 – ks. Filip Czechowski (w), 1725-1726 – ks. Franciszek Chrostowski (w), 1726-1727 – ks. Mikołaj Macewicz, 1726-1729 – ks. Łukasz Nawrocki, 1727-1729 – ks. Augustyn Seksciński, 1727-1730 – ks. Jan Garman, 1729-1730 – ks. Józef Makobrodzki,
Niestety w 1720 r. na skutek złego stanu konstrukcji doszło do zawalenie się świątyni. W 1723 r. podjęta jest fundacja nowej świątyni p.w. Św. Piotra i Pawła, dokonana przez ks. G. Giżyckiego, był to drewniany budynek z 2 wieżami. Wspomaganie prac i finansowanie wyposażenia (m.in. organy) dokonał p. Józef Matuszewicz. Po kilku latach budowy, w 1729 r. (16.10) odbyła się konsekracja przez posługę bp. S. Rupniewskiego p.w. Św. Piotra i Pawła i Św. Michała Archanioła.

• 1730 – proboszcz ks. Wojciech Stanisław Kostka KOSOWICZ
Wspomagali: 1730 – ks. Józef Makobrodzki, 1730 – ks. Marcin Brzyski (w), 1730-1737 – ks. Franciszek Makobrodzki, 1730-1731 - ks. Łukasz Nawrocki, 1731-1733 – ks. Jan Sosnowski, 1731-1732 – ks. Jan Burletti, 1732 – ks. Grzegorz Giżycki, 1732-1734 – ks. Józef Grabowski, 1733-1735 – ks. Aleksander Zaręba (w), 1734-1738 – ks. Maciej Pierzchała (w), 1736-1737 – ks. Józef Szwełowicz, 1737 – ks. Maciej Jan German,

• 1738 – proboszcz ks. Antoni GAŁĄZKA
Wspomagali: 1738-1742 – ks. Franciszek Makobrodzki, 1738 – ks. Maciej Pierzchała, 1738 – ks. Józef Szwałowicz,

• 1741-1744 – proboszcz ks. Walenty GIERZYŃSKI
Wspomagał: 1739-1749 – ks. Jan German (w), 1740 - ks. Walenty Gierzyński , 1741-1748 – ks. Franciszek Lisowski, 1744-1745 – ks. Józef Szulc, 1744 – o. Józef Wyganowski SJ, 1743-1745 – ks. Franciszek Makobrodzki, 1746-1748 – ks. Michał Szulc (kom), 1747 – ks. Andrzej Czyżewski (w), 1749 – ks. Karol Nagowski,

• 1755 – proboszcz ks. Augustyn POSMOWSKI
Kościół p.w. Św. Piotra i Pawła, pracowali tu również: 1751-1752 – ks. Augustyn Poźniakowski, 1751 – ks. Andrzej Czyżewski, 1751-1755 – ks. Franciszek Lisowski, 1751-1752 – ks. Michał Szulc, 1755 – ks. Augustyn Seksciński, 1754-1755 – ks. Karol Nogowski, 1754 – ks. Jan Boyne, 1754 – ks. Bartłomiej Lisowski,

• x1757-1772 – proboszcz ks. Wojciech WOLIŃSKI
Wspomagali: 1756-1861 – ks. Augustyn Sekciński, 1757 – ks. Karol Nogowski, 1755-1759 – ks. Franciszek Lisowski,
W 1769 r. przeprowadzono remont organów . W 1761 r. to parafia dekanalna Kamieniec Litewski (kościół p.w. Św. Piotra i Pawła), w diecezji łuckiej; istnieje też kaplica (p.w. Św. Trójcy).

• 1773-1799x – proboszcz ks. Antoni MAŁACHOWSKI
Wspomagał: 1789 – ks. Kozicz (w) , 1797-1798 – ks. Marcin Prawdziński (w) , 1797-1798 – ks. Piotr Zyskowski (w)
W 1772 r. ma miejsce poświęcenie kościoła szpitalnego p.w. Św. Trójcy. W 1773 r. to parafia dekanalna w diecezji łuckiej, od 1777 r. odłączenie miejscowości Hajnówka i Białowieża do parafii Narewka. W 1789 r. w szkole uczy się 20 chłopców. W 1794 r. budowa nowej dzwonnicy
W 1795 r. III rozbiór sprowadzając rangę miasta do roli peryferyjnej miejscowości. W 1796 r. to parafia w diecezji brzeskiej , w 1797 r. parafia w dekanacie brzeskim diecezji łucko-brzeskiej

Komentarze (2)

3.12.2017 08:14
Historia parafii Kamieniec Litewski - 1799-2017 r.

• 1799-1820 – proboszcz ks. Roch KORTEZ
W 1812 r. zniszczenia w czasie wojen napoleońskich, w 1819 r. parafia w diecezji wileńskiej.

• 1820-1826 – proboszcz ks. Michał SKORNIEWSKI
Wspomagał: 1807-1828x – ks. Tadeusz Wóycicki (w) , 1820-1827x – ks. Hipolit Iwanowski (c)
W 1816 – parafia Kamieniec w powiecie brzeskim. W 1820 r. parafie obsługuje 2 kapłanów.

• 1827-1828 – proboszcz ks. Hipolit IWANOWSKI
Zachował się dokument wizytacyjny z 1828 r., o przekazaniu parafii w zarząd ks. Malewskiemu, z którego dowiadujemy się o ówczesnym wyglądzie świątyni. Była to świątynia drewniana, ze starym szalowaniem; postawiony na fundamencie murowanym, dach gontem kryty. Ołtarz główny o 2 „kondy-cjach” (niżej obraz św. Piotra i Pawła, wyżej obraz NMP). 6 bocznych ołtarze: NMP, św. Anny, św. Barbary, św. Rafał, św. Józef, św. Tadeusz, oraz Ukrzyżowanie (po wieżą). Zakrystia bardzo dobrze wyposażona, m.in.: 53 ornaty (białe = 21, czerwone = 12, fioletowe = 9, niebieskie = 3, zielone = 4, czarny = 4), 10 kap , 2 relikwiarze (św. Józefa, św. Judy i Tadeusza), 1 monstrancja, 5 kielichów, 2 puszki. Kościół posiadał 3 dzwony na wieżach kościelnych, sygnaturkę oraz dzwonek przy zakrystii; ponadto 8 dzwoneczków dla ministrantów.
O kulcie przy cudownym obrazie Matki Bożej świadczy, że istniała sukienka srebrna na obrazie NMP, przy którym liczne wota.

• 1828-1855 – proboszcz ks. Jan MALEWSKI (c, p, dz)
Wspomagał: x1828-1836 – ks. Tadeusz Wóycicki (w), 1843-1844 – ks. Wawrzyniec Potocki (w) , x1846-1848 – ks. Jan Koźmian (w) , 1847 – o. Wincenty Niewiarowski MIC , 1848-1849 – o. Jacek Łaski OP (w) , 1849-1851x – ks. Jan Koźmian (w), 1849 – o. Wincenty Niewiarowski MIC
Od 1843 r. zabranie przez władze carskie majątku kościelnego.
Według sprawozdań rocznych wykonano w 1843 roku: 37 – chrzty, 5 – śluby, 34 - pogrzebów , w 1844 r. odbyło się w tym roku: 43 – chrzty, 6– śluby, 29 - pogrzebów , w 1846 roku: 48 – chrzty, 4 – śluby, 36 - pogrzebów . W 1847 r. odbyło: 31 – chrzty, 8 – śluby, 36 - pogrzebów , w 1848 r. odbyło się: 46 – chrztów, 8 – ślubów, 31 - pogrzebów.
Według sprawozdań rocznych wykonano w 1849 roku: 16 – ślubów, 33 – chrzty, 18 - pogrzebów.

W 1850 r.: 41 – chrztów. ; w tym czasie miasteczko liczy 2.900 mieszkańców. W 1852 r. odbyło się: 46 – chrztów, 13 – ślubów, 33 – pogrzeby.
W 1853 r. obszar parafii: Kamieniec Litewski, Pruska, Topole, Czemery, Wola, Liski, Kruhlany, Zarzecze, Wiszna, Dworce, Dabrowa, Wielki-las, Dziadówka, Pruska, Szczerbowo, Podbrodziany, Połoniany, Indycze, Grabowce, Sosny, Jakubowicze, Zycin, Pruska, Ranie, Murzyny, Radość, Baranki, Welika, Szalicze, Staryszewo, Jelna, Lipna, Babicze, Kruhel, Buczeml. Sołowiec, Cerkiewniki, Szosta-ków, Buczeml, Łuskały, Wojska, Perkowicze, Maczaki, Kapustycze, Siełahowicze, Jelonka, Bohacze, Rubianka, Przechody, Lubaszki, Nancewicze, Stankiewicze, Palinówka, Bylowo, Horodyszcze, Holon-czyce, Chodosy, Hołowczyce, Wnuczki, Zaleszany, Hryszczyce, Sinitycze, Tenopol, Osienniki, Rosz-kówka, Chwojanów, Podomsza, Plesicze, Dimitrowicze, Jamna, Markowiszcze, Peszuki, Borodyszcze, Chomontyny, Podbiały, Czernaki, Szyszowa, Klekowicze, Leniewicze, Klepacze, Hulewicze, Stupi-czewo, Antonin, Stzele, Rzeczyca, Królowy-most, Krókowka, Podbielska, Dziadowlańska, Buda, Ogrodniki.

• 1855-1863 – proboszcz o. Wincenty DOLIŃSKI (MIC)
Wspomagał: x1855-1856 – ks. Jan Koźmian (w) , 1857-1858 – ks. Sylwester Hankiewicz (w) , 1859-1860 – ks. Karol Soroczyński MIC (w) , 1863 – ks. Mateusz Żakowicz (w)
W 1856 r. to parafia w dekanacie brzeskim, kaplica Czemery. W 1858 r. kaplica Czemry, w parafii 2 kapłanów.
W 1860 r. parafia Kamieniec Litewski w dekanacie brzeskim, liczy 1.088 kat., kaplice: Kapustycze, Chodosy. Od 1863 r. czas powstania styczniowego.

• 1863-1864 – proboszcz o. Mateusz ŻAKOWICZ
W 1863 – parafia liczy 1.120 kat. W 1864 r.: 44 – chrzty, 6 – śluby, 26 - pogrzeby.

• 1864-1865 – proboszcz o. Joachim PIOTROWICZ (MIC)
W 1864 r. represje popowstaniowe; np. pobranie 100 rubli kary za ogłoszenie w języku polskim (IX.1865 r.) z przeznaczeniem na „poszkodowanych wskutek powstania”.
W 1865 roku: ochrzczono 28 osoby (M = 14, K = 14), ślub – 6, pogrzeby - 16.

• 1866-1870 – proboszcz ks. Jan DANISZEWSKI
W 1867 r. parafia liczy 1.052 kat. , w tym czasie (1867 r.) zarejestrowano: 50 chrztów (M = 26, K = 24), 11 – ślubów, 26 – pogrzebów.. W 1868 r. na terenie parafii zamknięto kaplic: Kapustycze i Cho-dosy. W 1870 roku ochrzczono 93 osoby (M = 53, K = 40) , pogrzebów było 52. Parafia liczy w 1870 r. = 2.013 kat.,

• 1871-1905 – proboszcz ks. Leonard KOŚNIŃSKI
W 1872 r. parafia Kamieniec Litewski liczy 1.989 kat., należy do dekanatu brzeskiego diecezji wileń-skiej; brak kaplic. ,
W tym czasie odnotowano posług sakramentalnych: 1871 r. = 96 chrztów (M = 43, K = 53), 23 – ślubów, 71 - pogrzebów ; 1872 r. = 56 – chrztów (M = 30, K = 33), 11 - ślubów. ; 1874 r. = 68 – chrztów (M = 43, K = 36), 20 - ślubów, 55 + 28 - pogrzebów.
W 1875 r. parafia liczy 2.035 kat. Ok. 1877 r. parafia liczy 2.068 kat., całe miasteczko 6.855 mieszkańców (ok. 80% Żydzi). Miejscowa ludność katolicka podlega urzędowej rusyfikacji.
W 1878 r. na terenie parafii mieszka 2.214 kat (M = 1.017, K = 1.197). W tym czasie miasteczko liczy 6.855 osób (ok. 6.000 żydów).
Parafia liczy w 1881 r. = 2.387 kat. , w 1884 r. parafia liczy 2.407 kat. , w 1894 r. ta parafia w dekanacie brzeskim, liczy 2.795 kat. , w 1889 r. parafia liczy 2.200 kat. , w 1892 r. parafia liczy 2.811 kat. W 1897 r. miasteczko liczy ok. 4.600 mieszkańców.

• 1905-1907 – proboszcz ks. Teodor PUCHALSKI (a),
Wspomagał; 1905-1909x – ks. Leonard Kosiński (m)
Od IV.1905 r. odrodzenie religijne (m.in. powrót wielu unitów „zniewolonych” prawosławnymi przepisami do łączności z Kościołem), bowiem gdy w 1904 r. parafia liczy 2.469 kat. , a w 1905 r. parafia Kamieniec Litewski, liczy 2.429 kat. , to w 1906 r. liczy 2.400 kat. , 1907 r. parafia liczy 2.423 kat. , w 1909 r. parafia liczy 2.467 kat.

• 1909-1912 – proboszcz ks. Władysław SADOWSKI (a),
Wspomagał: x1909-1912x - ks. Leonard Kosiński (m)
W 1911 r. parafia liczy 2.467 kat.

• 1912-1921 – proboszcz ks. Józef CYRANKIEWICZ
Wspomagał: x1912-1914 – ks. Leonard Kosiński (m).
W 1912 r. parafia liczy 2.467 kat. W 1914 r. (02.07) pożar niszczy wnętrze świątyni. W 1914 r. parafia liczy 2.467 kat. ; w 1915 r. parafia liczy 2.467 kat.
W latach 1915-1916 r. następują zmiany w czasie I wojny światowej – teren parafii jest we władaniu Austrii, w latach 1916-1918 r. teren parafii we władaniu Niemiec, w latach 1918-1919 r. miasteczko i okolica we władaniu Ukrainy. W 1919 r. zajęcie miasta przez wojska polskie
W 1920 r. to parafia Kamieniec -Litewski w dekanacie brzeskim, liczy 2.467 kat.

• 1921-1923 – w diecezji wileńskiej
W 1920 r. wojna polsko-bolszewicka, po jej zakończeniu w 1921 r. miasteczko liczy 2.348 osób.

• 1924-1928 – proboszcz ks. Wacław TURŁAY
W 1924 r. zniszczenie świątyni przez pożar , parafia liczy 2.600 kat.
Ok. 1927 r. budowa nowej świątyni , parafia liczy 1.750 kat. , w 1928 r. parafia liczy 1.750 kat.

• 1928-1934 – proboszcz ks. Albert BAKINOWSKI
W 1928 r. wizytacja parafii przez bp. Łozińskiego.
W 1930 r. parafia liczy 1.750 kat., pracuje tu tylko 1 kapłan (vacat na urzędzie wikarego), istnieją 4 szkoły publiczne
W 1934 r. jest to parafia w dekanacie brzeskim, liczy 1.224 kat.; w obszar wchodzą miejscowości: Kamieniec Litewski, Bildejki, Brzeźniaki, Chodosy, Królewski Most, Kruhel, Lesowszczyzna, Łasze-wicze, Oleszkowicze, Perkowicze, Podbiały, Połyniany, Porucka Buda, Pruska, Purkawki, Ranie, Szczerbowo, Widomle, Wielka, Zalesie, Zamosty.

• 1934-1939x – proboszcz ks. Ignacy WIEROBIEJ
Wspomagali: 1934-1935 – vacat (w) , 1938-1939 – ks. Ildefons Mieczkowski (w)
W 1935 r. parafia liczy 1.224 kat. Ok. 1935 r. rozpoczyna się budowa nowego murowanego ko-ścioła, wznoszonego przez ks. I. Wierobieja i parafian. Ok. 1938 r. kaplica w Bohdziukach.

• 1939-1945 – w diecezji pińskiej
Od IX.1939 r. początek represji sowieckich, m.in. już w 1939 r. niedokończony budynek kościoła zo-staje zabrany przez sowietów, (do 1995 r. mieściła się tu restauracja). Od 1940 r. deportacje wielu rodzin do Kazachstanu i na Syberie.
Od IV.1941 r. początek represji niemieckich. Od VII.1944 r. kolejne przyjście władzy sowieckiej i ateizacja życia społecznego. Po 1944 r. deportacje do PRL

• 1945-1961 – w diecezji pińskiej
W latach 1945-1946 r. dojeżdżał ksiądz z Brześcia.
Po 1945 r. liczne ekspatriacje do PRL; pozostała na miejscu ludność podawania represją (m.in. utrata pracy lub przesiedlenia w głęb. ZSRR za aktywność religijna). Po 1953 r. kolejna fala ekspatriacji do PRL zmienia demografie parafii. Przez kilkanaście lat katolicy modlą się na cmentarzu, w zachowanej świątyni pogrzebowej. W 1961 r. nastąpiło zamknięcie świątyni, a później rozebranie kaplicy władze.

• 1961-1991 – w diecezji pińskiej (bez kaplicy)
W 1972 r. miasto liczy pow. 5.000 mieszkańców. W 1980 r. wierni korzystają z posługi w okolicznych kościołach (Peliszcze i Czerniewczyce) w świątyni nadal dział obiekt gastronomiczny.

• 1991-1992 – proboszcz ks. Tadeusz OLSZEWSKI
Wierni modlą się w prywatnych domach, w kościele katolickim nadal znajduje się restauracja, władze miasta odmawiają oddania obiektu prawowitemu właścicielowi.

• 1993-2000 – proboszcz ks. Jan WASILEWSKI
W 1995 r. zwrócono kościół katolikom; w 1996 r. powrót ołtarzy przechowywanych w parafii Peliszcze

• ok. 2002 – proboszcz ks. Andrzej ZAJCZYK
W 2007 r. parafia w dekanacie brzeskim

• 2003-2013 – proboszcz ks. Jan WASILEWSKI
W 2010 r. miasto liczy 8.400 mieszkańców.

• 2013-2014 – proboszcz ks. Andrzej BORODZICZ
Parafia Kamieniec

• 2017 – proboszcz o. Wiktor BORYSIEWICZ (OFMCap)
Parafia Kamieniec, nowy proboszcz od XI.2017 r.
21.06.2018 22:31
Witam, Czy mogę prosić o podanie źródła historii parafii. To jest parafia mojej mamy. Zbieram wszystkie informacje o Kamieńcu Litewskim i jego mieszkańcach.
Pozdrawiam,
Wojciech Matuszewicz
Ta strona wymaga zapisu cookies do prawidłowego działania. Aby móc je zapisać na tym urządzeniu, wymagana jest Państwa zgoda. Jeśli nie wyrażą Państwo zgody - wtedy żaden plik cookie nie zostanie zapisany, ale funkcjonalność strony będzie ograniczona, m. in. nie będzie można się zarejestrować, zalogować, pisać komentarzy, nie będzie dostępu do materiałów dostępnych tylko dla zalogowanych. Ponadto informacja ta będzie pojawiać się na każdej stronie, gdyż zapisanie braku zgody na cookies wymagałoby zapisania braku tej zgody w cookies, a na to nie mamy zgody. Szczegóły na stronie Polityka prywatności. Decyzję tę można w przyszłości zmienić na stronie Polityki prywatności.