Parafia p.w. Trójcy Przenajświętszej w Wołczynie
Wstęp
W poł. XVI w. miasteczko Wołczyn było własnością rodu Sołtanów, w XVII w. należał do Gosiewskich.
• 1630-1639 – w diecezji łuckiej
Już ok. 1630 r. miała miejsce fundacja drewnianej świątyni, dokonana przez Aleksandra Gosiewskiego, który równocześnie na potrzeby plebani wyznaczył uposażając wielkości 15 włók ziemi.
• 1639-1640x – proboszcz ks. R. BOGUSZEWICZ
W 1639 –r. odbyła się konsekracja kościoła, przez posługę bp. A. Wojno i przydzielenie plebana. Dokument erygowania parafii wystawiony z datą 3.III.1639 r. przez Aleksandra Gosiewskiego.
• Ok. 1645 – proboszcz ks. PIETRZYKOWSKI
Parafia w diecezji łuckiej w dekanacie kamienieckim.
• 1650-1660 – proboszcz ks. Jan PODOLAKOWICZ
Od 1653 r. początek zachowanych zapisów chrztów . Ok. 1656 r. zniszczenia w czasie „Potopu”. (?)
• ok. 1670 – proboszcz ks. Franciszek ŁAPIŃSKI
Ok. 1661 r. czas odbudowy
• ok. 1690 – proboszcz ks. Jakub KAMIŃSKI
Pocz. XVIII w. miasteczko staje się własnością Sapiehów a później Czartoryskich
• 1700-1710x – proboszcz ks. Leon OLSZEWSKI
W 1710 r. zniszczenia w czasie wojen północnych, i powstałe później epidemie nie sprzyjają odrodzeniu życia religijnego
• ok. 1720-1727 – proboszcz ks. Józef SMOGORZEWSKI
Parafia w diecezji łuckiej
• 1727-1758 – proboszcz ks. Wojciech KŁOSSOWICZ
Od 1728 r. początek zachowanych zapisów chrztów
W 1733 r. miała miejsce fundacja świątyni, dokonana przez Stanisława Poniatowskiego. Trwają prace budowlane. W 1738 r. budowa kościoła na ukończeniu (mury nakryte dachem gontowym).
W 1743 r. (21.VII) konsekracja świątyni (p.w. Trójcy Św. i Nawiedzenia NMP oraz Św. Stanisława) przez bp. F. Kobialskiego. W 1748 r. całkowite zakończenie budowy (razem z ogrodzeniem terenu i zabudową gospodarczą plebani.
W 1755 r. to parafia w dekanacie kamienieckim, diecezja łucka
• 1758-1770 – proboszcz ks. Ignacy BUCHOWIECKI
W 1758 r. (VII) początek urzędu ks. Buchowieckiego,
W 1761 r. odnotowano obecność bp. Tadeusza Czartoryskiego (biskup poznański) na ślubie Adama i Izabeli Czartoryskich
W 1769 r. majątki Poniatowskiego zostaje zajęty przez Konfederatów Barskich (zabrano m.in. ar-maty i amunicje).
• 1770-1789 – proboszcz ks. Jan KRZYŻANOWSKI
W 1770 r. restauracja świątyni
• ok. 1783-1795x – proboszcz ks. Adam KUKIEL
W 1788 r. odbyła się wizytacja kościoła, pozostał inwentarz.
W 1794 r. doszło do zarekwirowanie srebra z kościoła (waga 38 funtów) na potrzeby Insurekcji Ko-ściuszkowskiej przez Komisje Brzeską (m.in. 14 lichtarzy, krzyż, ampułki, tace).
• x1795-1798x – proboszcz ks. Adam KUKIEL
W 1796 r. to parafia w diecezji brzeskiej , w 1797 r. parafia w dekanacie brzeskim w diecezji łucko-brzeskiej, liczy 157 kat.
Wspomagał: 1797 – ks. Ignacy Dąbrowski (w)
• x1798-1802x – proboszcz ks. Adam KUKIEL
Od 1798 r. włączenie parafii do diecezji wileńskiej
• 1803-1820 – proboszcz ks. Karol SZAŃKOWSKI
W 1812 r. zniszczenia w czasie wojny napoleońskiej
W 1816 r. to parafia Wołczyn w powiecie brzeskim. . W 1818 r. miała miejsce wizytacja kościoła, pozostał inwentarz.
• Ok. 1820-1826 – proboszcz ks. Bogumił WOYKOWSKI
Parafii w diecezji wileńskiej, wspomagał: 1825-1826 – o. Teofil Woykowski OCist (?) ,
• 1826-1851x – proboszcz ks. Sylwester PĘTKOWSKI (c) ,
Wspomagali duszpasterstwo w parafii: 1835-1836 – ks. Paweł Małyszewicz (alt)
W 1831 r. dochód roczny proboszcza wynosi ok. 400 rb. s W 1844 r. miała miejsce wizytacja ko-ścioła, pozostał inwentarz, który może wiele powiedzieć o wyposażeniu świątyni. Natomiast co do innych praw bardzo przydatne są zachowane od 1845 r. księgi metrykalne.
Statystyki roczne z tego czasu podawały: w 1843 roku: 5 – chrzty, „brak” – śluby, 5 - pogrze-bów ; w 1844 roku: 7 – chrzty, 1 – śluby, 8 - pogrzebów . W 1846 r. ochrzczono 7 osób, 1 – ślub, 8 - pogrzebów. W 1847 r. ochrzczono 3, pogrzeby – 2 (m-ce IX-XII). W 1848 roku udzielono: 6 – chrztów, 1 – ślub, 12 – pogrzebów. W 1849 roku odbyło się: 1 – ślub, 10 – chrztów, 4 – pogrzeby. W 1850 r. było 5 – chrztów. W 1851 r. udzielono: 4 – chrzty, 4 - pogrzeby
W 1851 r. wizytacja kościoła, pozostał inwentarz.
• 1851-1865 – proboszcz ks. Jan DANISZEWSKI (c)
W 1853 r. na terenie parafii, oprócz miasta Wołczyn, znajdowały się miejscowości: Kotera, Hrymiacz, Użyki, Luta, Połubiatycze, Sieheniewszczyzna, Ponikwy, Szczytniki, Nowosiółki, Krynki, Kołodno, Jackowicze, Michalin.
W 1856 r. to parafia Wołczyn w dekanacie brzeskim. , w 1860 r. parafia liczy 297 kat. W 1863 r. parafia w dekanacie brzeskim, liczy 254 kat.
W 1864 roku zapisano: 2 – ochrzczonych, 1 – ślub ; w 1865 roku zapisano: 15 – ochrzczonych (M = 8, K = 7), 4 – śluby, 20 – pogrzebów.
• 1866-1905 – w cieniu cerkwi prawosławnej
W 1866 r. skasowanie parafii przez władze carskie. W latach: 1866-1919 r. to cerkiew prawosławna, powstają przeróbki budynku, np. w 1876 r. ma miejsce dobudowanie przedsionka. W tym czasie ok. 1880 r. w miasteczko ponad 100 „dworów”
• 1905-1919 – w diecezji wileńskiej
Od 1905 r. starania o odzyskanie kościoła, jeszcze przed I wojną światową, np. w 1910 r. brak świąty-ni , dopiero w 1919 r. świątynia rewindykowana przez katolików
• 1919-1920 - vacat
W 1920 r. wizytacje przeprowadzał błogosławiony bp. Jerzy Matulewicz. W 1921 r. miejscowość liczy 39 kat. (na 222 mieszkańców), proboszcz mieszka w Szczytnikach.
• 1924-1925 – proboszcz ks. Ildefons MIECZKOWSKI
W 1924 r. parafia liczy 372 kat.
• 1925-1926 – proboszcz ks. Aleksander SZWERPEL
Proboszczowi polecono również administracje kościoła w Stawach. W końcu 1926 r. parafia liczy 402 kat.
• 1926-1928 – proboszcz ks. Dionizy ŁAPOSZKO
W 1928 r. jest to parafia w dekanacie brzeskim, liczy 462 kat.; na jej terenie 2 szkoły publiczne
• 1928-1930 – proboszcz ks. Antoni KACZYŃSKI
Jest to tylko czasowa administracja, mieszkającego w Wysokim Litewskim kapłana.
• 1930-1931 – proboszcz ks. Edward JUNIEWICZ
W 1930 r. parafia liczy 486 kat.
• IV-VIII.1931 – administrator ks. Kazimierz WAŃKOWICZ
Proboszcz obsługiwał dwie parafie Stawy i Wołczyn.
• 1931-1933 – proboszcz ks. Lucjan CHWIECKO
Wspomagał: 1932 – ks. Mieczysław Karpowicz
W 1932 r. parafia liczy 495 kat.
• VIII-X.1933 – proboszcz ks. Ignacy DROZDOWICZ
Jest to tylko czasowa administracja, mieszkającego w Szczytnikach kapłana.
• 1933-1936 – proboszcz ks. Piotr SADOWSKI
W 1934 r. parafia w dekanacie brzeskim, liczy 400 kat., należały tu miejscowości: Wołczyn, Nowy Wołczyn, Dubowo, Hrymiacze, Jackowicze, Kołodno, Kotera, Krynki, Liski, Nowosiółki, Pałuki, Pa-hubiatycze, Ponikwy, Użytki, Złomyśl.
W 1935 r. parafia liczy 400 kat.
• 1936-1945 – proboszcz ks. Antoni CZYSZEWICZ
W 1938 r. miało miejsce pochowanie króla Stanisława Poniatowskiego (sprowadzono trumnę z Peters-burga, gdzie dotąd był pogrzebany w kościele p.w. Św. Katarzyny)
Od IX.1939 r. represje sowieckie wobec postaw religijnych, m.in. w 1940 r. deportacje w głąb ZSRR niektórych rodzin
Od VI.1941 r. represje niemieckie
• 1945-1953 – w diecezji pińskiej (jako zabytek)
Od VII.1944 r. powrót władzy komunistycznej. W 1944 r. jest to magazyn wojskowy , od 1945 r. wysiedlenie wielu rodzin katolickich do PRL-u zmienia demografie parafii i szansę na odzyskanie parafii. Po 1945 r. w świątyni umieszczono magazyn nawozów sztucznych
W 1953 r. stan obiektu jest tak zły, ze nastapiło skreślenie z listy zabytków.
• 1953-1989 – w diecezji pińskiej
Trwa dalsza dewastacja kościoła, np. w 1979 r. nastąpiło zawalenie się stropu świątyni i dalsze zdewa-stowanie wnętrza przez miejscową ludność.
W 1970 r. miejscowość liczy 460 mieszkańców
• 1989-1991 – w diecezji pińskiej
W 1989 r. rozpoczyna się odbudowa kościoła oraz ekshumacja trumny królewskiej (w 1995 r. odwie-ziono domniemane szczątki króla Stanisława Poniatowskiego do katedry warszawskiej).
• 1992-2010x – proboszcz ks. Jan WASILEWSKI
W 1992 r. miejscowość liczy 502 mieszkańców. Trwa odbudowa świątyni, ale brak dokumentów o zwrocie jej dla Kościoła.
W 2000 r. budowa kaplicy, postawionej na fundamentach dawnej cerkwi prawosławnej, na cmenta-rzu komunalnym. Dopiero w 2007 r. nastąpił zwrot kościoła, uzyskany staraniem Kurii Pińskiej.
W 2008 r. jest to parafia w dekanacie brzeskim . W 2010 r. w zabytkowym kościele prace restau-racyjne prowadzi PKZ Architektury „Renowator-Wilk Konserwacja Zabytków” z Zamościa.
• 2014-2016 – w diecezji pińskiej
Z posługa dojeżdżają kapłani z Brześcia lub Wysokiego ?