Portal w trakcie przebudowywania.
Niektóre funkcje są tymczasowo wyłączone, inne mogą nie działać poprawnie.
Augustόw
3.12.2017 21:44
Augustόw
Miasto głόwne powiatu tej nazwy, leży nad rzeką Nettą, pod 53°49’ szerokości i 10°38’ długości geograficznej, przy trakcie bitym warszawsko-kowieńskim, o 240 wiorst od Warszawy, o 28 od Suwałk, o 73 od Grodna. Augustόw posiada urząd powiatowy, sąd pokoju V okręgu, należący do zjazdu sędziόw w Suwałkach, zarząd kanału augustowskiego, stacyę pocztową, stacyę telegraficzną międzynarodową. Kościołόw znajduje się w A. cztery: katolicki, ewangielicki i dwa prawosławne. Ludność Augustowa wynosi w samem mieście 7846 w tem mężczyzn 3939, kobiet 3907, domόw 501; przedmieścia: Białobrzegi, Biernatki, Klonownica, Turόwka, Wόjtowskie-uwołoki i Żarnowo, mają razem mk 2105: w tym mężczyzn 1086, kobiet 1019; domόw 327. Do miasta należy obecnie 446 włόk a w tej liczbie 139 włόk lasu, 15 włόk jezior i 5 nieużytkόw. Dziesiejsze przedmieścia: Żarnowo, Biernatki, Turόw są to dawniejsze obręby leśne, dodane miastu przez Zygmunta Augusta w 1564. Augustόw został założony przez Zygmunta Augusta w 1561 roku na gruntach krόlewskiej włości Knyszyn i nazwny od imienia właściciela. Rybołόstwo, piwowarstwo, wyszynk trunkόw i handel stanowiły głόwne zajęcie mieszkańcόw. Zbudowane z drzewa, ulegało łatwo pożarom, lecz szybko się odbudowywało, mając obfitość drzewa w sąsiednich puszczach ekonomii grodzieńskiej. W miejscu poprzednich drewnianych kościołόw wzniesiono ze składek parafii murowaną świątynię w 1848r. W kaplicy na przedmiściu jest obraz Chrystusa, uważany za cudowny i stanowiący cel pobożnych pielgrzymek w czasie odpustόw. Augustόw, parafia katolicka, należy do dekanatu augustowskiego; istniała też tu parafia i dekanat grecko-unicki. Dekanat katolicki dyecezji sejneńskiej składa się z 12 parafij, położonych w powiecie augustowskim: Adamowicze, Augustόw, Bargłόw, Hoża v. Sylwanowce, Jaminy, Janόwka, Krasnybόr, Raczki, Studzieniczna, Szczebra, Sztabin i Teolin. Augustowski dekanat byłej dyecezyi chełmskiej obrządku grecko-unickiego w 1863 dzielił się na 10 parafij: Augustόw, Balla kościelna, Hodyszόw, Hołynka, Lipsk, Łubno, Perstuń, Rygałόwka, Sopoćkinie, Wysokie-Mazowieckie. (Por. „Miasto A.” Przez Jan Jarnutowskiego Bibl. War. 1863 II-149 a także Bibl. War. 1857, III-IV i 1858 II). Powiat augustowski guberni suwalskiej graniczy na pόłnoc z suwalskim i sejneńskim, od zachodu i południa z gubernią grodzieńską, od południo-zachodu z łomżyńską a na zachόd przytyka do Prus. Rozległość ogόlna wynosi 36,3 mil. kw. Powierzchnia ziemi przedstawia rόwninę z niewielkimi wyniosłościami, ktόre przechodzą w sąsiednie powiaty pod nazwą wzgόrz augustowskich. Wielka ilość lasόw (około 70,000 dziesięcin) zasila wodą gęstą sieć rzeczek, jezior i bagnisk. Z rzek najważniejsze są: Niemen stanowiący wschodnią granicę powiatu, Czarna Hańcza oddzielająca go w pόłnocnej stronie od sejneńskiego i Biebrza na południowej granicy. Z odprowadzających zaś miejscowe wody w obrębie powiatu: Netta, Stawiska i Jarzębianka z licznymi dopływami. Jeziora grupują się przeważnie w pόłnocno-zachodniej części powiatu; znaczniejsze są: Sajno, Necko, Białe, Niższa Rozpuda, Studzieniczne, Gorczyca, Orle, Paniewo, Krzywe, Mikaszewo itd. Przeważnie piaszczyste grunta wytwarzają glebę żytnią II klasy, jedną z najuboższych w Krόlestwie; w gubernii suwalskiej zaś powiat Augustόw zajmuje w rzędzie 7 powiatόw piąte miejsce co do urodzajności. Wysiew pszenicy wynosił średnio (w latach od 1870 do 1872) 1,300 czetwiertii, żyta 16,000 cztrwiertii; zbiόr zaś średni 8,300 czetwiertii pszenicy i 67,000 czetwiertii żyta. Hodowla inwentarza nie przedstawia nic godnego uwagi. Stadniny koni utrzymywane są w Świacku i Wasilewiczach, posiadłościach hr. Wołowiczόw. Przemysł fabryczny na niskim stopniu. Prόcz gorzelni i browarόw tylko fabryka odlewόw i narzędzi rolniczych w Sztabinie. Rękodzielnictwo ogranicza się na zaspakajaniu miejscowych i to najprostszych jedynie potrzeb. Wieśniacy zajmują się tkactwem i pędzeniem smoły; handel koncentruje się w Augustowie i nie przedstawia godnych uwagi rezultatόw. Komunikacyjne środki stanowią przede wszystkim rzeki spławne: Niemen, Biebrza i kanał augustowski przerzynający powiat na długości 98 worst; obok tego przecinają powiat: trakt bity kowieński w zachodniej stronie i krόlewiecki we wschodniej; łączy je droga pocztowa na Lipsk i Sopoćkinie idąca. Ludność ogόlna wynosi 65,000 (na milę 1781 dusz), w tej liczbie mężczyzn 33,402, kobiet 32,253. Wojewόdztwo Augustowskie powstało po utworzeniu Krόlestwa Kongresowego w 1816 i trwało do 1837, w ktόrym zostało zmienione na gubernię tej nazwy. Gubernia augustowska, jedna z pięciu za dawnego podziału krόlestwa, utworzoną została z wojewόdztwa augustowskiego w 1837 roku, na skutek zaś nowego podziału w 1866 zniesioną została a na jej miejsce utworzono dwie gubernie: suwalską i łomżyńską. Leśnictwo augustowskie dzieli się na trzy straże: Szczebra, Sajenek i Świderek.
Augustόw – miasto powiatowe, miało w 1890 9496 mk. Zapisanych do ksiąg ludności stałej było 11547, obecnych 9242, niestałej ludności 254. Śrόd zapisanych do ksiąg było 119 prawosławnych, 147 protestantόw, 7473 żydόw, katolicy stanowili 50% augustowski powiat utworzony w 1867 dzieli się na 12 gmin: Balla wielka, Bargłόw, Dowspuda, Hołynka, Kolnica, Kuryanka, Łabno, Petropawłowsk, Szczebro-Olszanka, Sztabin, Wołowiczowce. W 1890 ludność powiatu wynosiła 75796, z tego przypadało na jedno miasto (Augustόw) 9496 a na gminy wiejskie i osady miejskie 66300. Zapisanych do ksiąg ludności stałej było 91433, między niemi 6649 nieobecnych. Co do wyznania było: 14242 prawosławnych, 579 protestantόw, 14161 żydόw (5473 w Augustowie). Katolicy stanowili 64,4% ludnoświ. Na obszarze powiatu w 1880 było 106165 mόrg lasόw rządowych, stanowiących dwa leśnictwa odrębne; augustowskie i ballskie (od wsi Balla), tudzież w częściach należące do leśnictwa pomorskiego i suwalskiego. Leśnictwo augustowskie miało 42284 mόrg obszaru.
{SGKP]
Miasto głόwne powiatu tej nazwy, leży nad rzeką Nettą, pod 53°49’ szerokości i 10°38’ długości geograficznej, przy trakcie bitym warszawsko-kowieńskim, o 240 wiorst od Warszawy, o 28 od Suwałk, o 73 od Grodna. Augustόw posiada urząd powiatowy, sąd pokoju V okręgu, należący do zjazdu sędziόw w Suwałkach, zarząd kanału augustowskiego, stacyę pocztową, stacyę telegraficzną międzynarodową. Kościołόw znajduje się w A. cztery: katolicki, ewangielicki i dwa prawosławne. Ludność Augustowa wynosi w samem mieście 7846 w tem mężczyzn 3939, kobiet 3907, domόw 501; przedmieścia: Białobrzegi, Biernatki, Klonownica, Turόwka, Wόjtowskie-uwołoki i Żarnowo, mają razem mk 2105: w tym mężczyzn 1086, kobiet 1019; domόw 327. Do miasta należy obecnie 446 włόk a w tej liczbie 139 włόk lasu, 15 włόk jezior i 5 nieużytkόw. Dziesiejsze przedmieścia: Żarnowo, Biernatki, Turόw są to dawniejsze obręby leśne, dodane miastu przez Zygmunta Augusta w 1564. Augustόw został założony przez Zygmunta Augusta w 1561 roku na gruntach krόlewskiej włości Knyszyn i nazwny od imienia właściciela. Rybołόstwo, piwowarstwo, wyszynk trunkόw i handel stanowiły głόwne zajęcie mieszkańcόw. Zbudowane z drzewa, ulegało łatwo pożarom, lecz szybko się odbudowywało, mając obfitość drzewa w sąsiednich puszczach ekonomii grodzieńskiej. W miejscu poprzednich drewnianych kościołόw wzniesiono ze składek parafii murowaną świątynię w 1848r. W kaplicy na przedmiściu jest obraz Chrystusa, uważany za cudowny i stanowiący cel pobożnych pielgrzymek w czasie odpustόw. Augustόw, parafia katolicka, należy do dekanatu augustowskiego; istniała też tu parafia i dekanat grecko-unicki. Dekanat katolicki dyecezji sejneńskiej składa się z 12 parafij, położonych w powiecie augustowskim: Adamowicze, Augustόw, Bargłόw, Hoża v. Sylwanowce, Jaminy, Janόwka, Krasnybόr, Raczki, Studzieniczna, Szczebra, Sztabin i Teolin. Augustowski dekanat byłej dyecezyi chełmskiej obrządku grecko-unickiego w 1863 dzielił się na 10 parafij: Augustόw, Balla kościelna, Hodyszόw, Hołynka, Lipsk, Łubno, Perstuń, Rygałόwka, Sopoćkinie, Wysokie-Mazowieckie. (Por. „Miasto A.” Przez Jan Jarnutowskiego Bibl. War. 1863 II-149 a także Bibl. War. 1857, III-IV i 1858 II). Powiat augustowski guberni suwalskiej graniczy na pόłnoc z suwalskim i sejneńskim, od zachodu i południa z gubernią grodzieńską, od południo-zachodu z łomżyńską a na zachόd przytyka do Prus. Rozległość ogόlna wynosi 36,3 mil. kw. Powierzchnia ziemi przedstawia rόwninę z niewielkimi wyniosłościami, ktόre przechodzą w sąsiednie powiaty pod nazwą wzgόrz augustowskich. Wielka ilość lasόw (około 70,000 dziesięcin) zasila wodą gęstą sieć rzeczek, jezior i bagnisk. Z rzek najważniejsze są: Niemen stanowiący wschodnią granicę powiatu, Czarna Hańcza oddzielająca go w pόłnocnej stronie od sejneńskiego i Biebrza na południowej granicy. Z odprowadzających zaś miejscowe wody w obrębie powiatu: Netta, Stawiska i Jarzębianka z licznymi dopływami. Jeziora grupują się przeważnie w pόłnocno-zachodniej części powiatu; znaczniejsze są: Sajno, Necko, Białe, Niższa Rozpuda, Studzieniczne, Gorczyca, Orle, Paniewo, Krzywe, Mikaszewo itd. Przeważnie piaszczyste grunta wytwarzają glebę żytnią II klasy, jedną z najuboższych w Krόlestwie; w gubernii suwalskiej zaś powiat Augustόw zajmuje w rzędzie 7 powiatόw piąte miejsce co do urodzajności. Wysiew pszenicy wynosił średnio (w latach od 1870 do 1872) 1,300 czetwiertii, żyta 16,000 cztrwiertii; zbiόr zaś średni 8,300 czetwiertii pszenicy i 67,000 czetwiertii żyta. Hodowla inwentarza nie przedstawia nic godnego uwagi. Stadniny koni utrzymywane są w Świacku i Wasilewiczach, posiadłościach hr. Wołowiczόw. Przemysł fabryczny na niskim stopniu. Prόcz gorzelni i browarόw tylko fabryka odlewόw i narzędzi rolniczych w Sztabinie. Rękodzielnictwo ogranicza się na zaspakajaniu miejscowych i to najprostszych jedynie potrzeb. Wieśniacy zajmują się tkactwem i pędzeniem smoły; handel koncentruje się w Augustowie i nie przedstawia godnych uwagi rezultatόw. Komunikacyjne środki stanowią przede wszystkim rzeki spławne: Niemen, Biebrza i kanał augustowski przerzynający powiat na długości 98 worst; obok tego przecinają powiat: trakt bity kowieński w zachodniej stronie i krόlewiecki we wschodniej; łączy je droga pocztowa na Lipsk i Sopoćkinie idąca. Ludność ogόlna wynosi 65,000 (na milę 1781 dusz), w tej liczbie mężczyzn 33,402, kobiet 32,253. Wojewόdztwo Augustowskie powstało po utworzeniu Krόlestwa Kongresowego w 1816 i trwało do 1837, w ktόrym zostało zmienione na gubernię tej nazwy. Gubernia augustowska, jedna z pięciu za dawnego podziału krόlestwa, utworzoną została z wojewόdztwa augustowskiego w 1837 roku, na skutek zaś nowego podziału w 1866 zniesioną została a na jej miejsce utworzono dwie gubernie: suwalską i łomżyńską. Leśnictwo augustowskie dzieli się na trzy straże: Szczebra, Sajenek i Świderek.
Augustόw – miasto powiatowe, miało w 1890 9496 mk. Zapisanych do ksiąg ludności stałej było 11547, obecnych 9242, niestałej ludności 254. Śrόd zapisanych do ksiąg było 119 prawosławnych, 147 protestantόw, 7473 żydόw, katolicy stanowili 50% augustowski powiat utworzony w 1867 dzieli się na 12 gmin: Balla wielka, Bargłόw, Dowspuda, Hołynka, Kolnica, Kuryanka, Łabno, Petropawłowsk, Szczebro-Olszanka, Sztabin, Wołowiczowce. W 1890 ludność powiatu wynosiła 75796, z tego przypadało na jedno miasto (Augustόw) 9496 a na gminy wiejskie i osady miejskie 66300. Zapisanych do ksiąg ludności stałej było 91433, między niemi 6649 nieobecnych. Co do wyznania było: 14242 prawosławnych, 579 protestantόw, 14161 żydόw (5473 w Augustowie). Katolicy stanowili 64,4% ludnoświ. Na obszarze powiatu w 1880 było 106165 mόrg lasόw rządowych, stanowiących dwa leśnictwa odrębne; augustowskie i ballskie (od wsi Balla), tudzież w częściach należące do leśnictwa pomorskiego i suwalskiego. Leśnictwo augustowskie miało 42284 mόrg obszaru.
{SGKP]