Portal w trakcie przebudowywania.
Niektóre funkcje są tymczasowo wyłączone, inne mogą nie działać poprawnie.

Lipsk pow. augustowski

10.12.2017 20:11
Lipsk
Osada miejska, przedtem miasto nad rzeką Biebrzą, powiat augustowski, gmina Petropawłosk, parafia Lipsk. Leży na samej granicy od gubernii grodzieńskiej, otoczony z trzech stron, oprόcz pόłnocnego-wschodu, rozległymi błotami Biebrzy. Odl. 42 wiorsty od Augustowa, 63 wiorsty od Suwałk, o 275 wiorst od Warszawy, leży przy trakcie z Augustowa do Grodna. Posiada kościόł parafialny murowany, cerkiew prawosławną, stację pocztową. W 1827 było to miasto rządowe, miało 253 dm, 1483mk, w 1861 253dm i 1716mk (w tej liczbie 357 rus. i 366 żydόw); obecnie ma 221dm, 1466mk. Domysły o starożytnej przeszłości Lipska, oparte na pieczęci miejskiej z datą jakoby 1006, ktόrą miał widzieć Połujański w magistracie miejskim (ob. Wędrόwki po guberni Augustowskiej, str 31), nie mają żadnej podstawy i nie zasługują na poważne zbijanie. Stefan Batory, starając się o podniesienie handlu i przemysłu śrόd mało zaludnionych puszcz nadbiebrzańskich, zamierzył utworzyć nad spławną Biebrzą port handlowy i na ten cel wybrał Lipsk, ktόremu w 1580 nadał prawo miejskie magdeburskie i za herb łόdź z żaglem. Polecił on wznieść ratusz, wystawć kramy, śpichrze i składy nad Biebrzą, dom gościny dka kupcόw, łaźnię publiczną, browar. Dla zaopatrzenia osady w materyał budowlany nadał jej w 1583 kut puszczy pierstańskiej, na milę szeroki i długi. Założył tu jednocześnie parafię i wystawił kościόł drewniany 1582. Zygmunt III na uposażenie proboszcza wyznaczył 6 włόk lasu z leśnictwa nowodworskiego ekonomii grodzieńskiej. Dawne przywileje spłonęły w 1737, a na to miejsce August III wydał w 1754 nowy potwierdzający takowe. Nadzieje Batorego nie ziściły się i Lipsk pozostał dotąd biedną mieściną. W 1876 wzniesiono tu nową cerkiew prawosławną, na miejsce dawnej po-unickiej parafialnej. Dobrami Lipsk władali najpierw Chreptowicze i Kiszkowie, potem Radziwiłłowie z Birż. Br.Ch. [SGKP]