Portal w trakcie przebudowywania.
Niektóre funkcje są tymczasowo wyłączone, inne mogą nie działać poprawnie.

Czapscy fragment linii bękowskiej

30.03.2018 16:03
Inspiracją do napisania tego postu były znalezione akty urodzin dzieci Sebastiana, zmarłego w 1690 r. kasztelana chełmińskiego. Jest to boczna linia bękowska, która niestety w trzecim pokoleniu wygasła. W aktach jest wiele informacji o chrzestnych – braciach Sebastiana i innych zaprzyjaźnionych lub spokrewnionych osobach. Drzewo wyprowadziłam od początków Czapskich.
Praojcem rodu Czapskich może być Mikołaj z Czapel, który brał czynny udział w pierwszej fazie wojny trzynastoletniej (1454 – 1466) i zginął około 10 VII 1455 r. po odzyskaniu Świecia przez Krzyżaków. Ponieważ nie jest to pewne nie umieszczam go w drzewie.
1.Marcin, ławnik ziemski świecki w 1546 r., ostatnie wystąpienie w sądzie w 1548 r. [K.Mikulski], któremu w 1526 r. Zygmunt I poświadczył posiadanie Czapelek, części Białego i łąki zwanej Czajki - jego dóbr dziedzicznych, w obecności Jana Konopackiego biskupa chełmińskiego (1470-1530) i Jerzego Konopackiego wojewody pomorskiego (1470-1543) [Metryka Koronna Mazowiecka 42 str. 42, 1526].
http://agadd2.home.net.pl/metrykalia/MK ... _0093.html
Marcin mógł być potomkiem w/w Mikołaja z Czapelek. Z żoną -prawdopodobnie Anną Konopacką siostrą w/w, podkomorzanką chełmińską, córką Macieja i Watzenrode, siostrą w/w Konopackich, miał syna również Marcina (w wielu herbarzach Sebastiana).
1.1.Marcin zmarły przed 30.05.1572, kiedy to wdowa Małgorzata z synami podzielili majątek. Z tego związku urodzili się trzej synowie Sebastian, Walerian, Juliusz oraz córka – Zofia, żona Jerzego Frąckiego (jej brat Sebastian ożenił się z jego siostrą).
1.1.1.Sebastian, podkomorzy malborski, który za zasługi dla kraju - przedstawienie senatorów pruskich otrzymał od Zygmunta Augusta dożywotnio w 1570 r. wieś Meisterwalde Mierzeszyn w powiecie tczewskim. [Metryka Koronna Mazowiecka 108 str.80, 1570]
http://agadd2.home.net.pl/metrykalia/MK ... _0165.html
Po śmierci ojca przejął Czapelki i część Białego, ożeniony był z Justyną Frącką, ale zmarł bezdzietnie dnia 9.11.1579 r. Brat Walerian przejął po nim Czapelki i Białe.
1.1.2.Walerian. Był kolejno ławnikiem i sędzią ziemskim świeckim. Po bracie Sebastianie przejął Czapelki i Białe, oraz po siostrze Zofii – Smętowo i Smętówko w powiecie nowskim. Zmarł bezdzietnie między 12 XI 1590 a 7 X 1593 r., a jego dobra przejęli synowie brata Juliusza.
1.1.3.Juliusz Czapski w 1558 r. wszedł w posiadanie Bękowa z młynem oraz w część Płochocina w powiecie nowskim przez małżeństwo z Heleną Wierzbowską – wdową po Andrzeju Jasińskim. Juliusz posiadał także Chwarzno w powiecie tczewskim, a po śmierci brata Waleriana przed 1593 r., był samodzielnym właścicielem Smętowa i Smętówka. Objął urzędy ławnika i sędziego ziemskiego tczewskiego. Zmarł 17 VIII 1595 r., pozostawiając po sobie sześciu synów i dwie córki. Poniżej linia jednego z nich Sebastiana.
1.1.3.1.Sebastian, ożeniony z Małgorzatą von Felden Zakrzewską. Po ojcu wszedł w posiadanie Bękowa i części Płochocina. Jego dobra zostały powiększone posagiem żony o ziemie położone w województwie chełmińskim Wardęgowo, Ostrowite, Osetno i część Mełna. Zmarł między 28 VII 1622 a 17 II 1624 r. Z Małgorzatą Zakrzewską miał trzech synów: Piotra, Jana i Mikołaja oraz dwie córki: Mariannę i Katarzynę. Jan i Mikołaj zmarli bezpotomnie.
1.1.3.1.1.Piotr urodził się ok. 1603 r. i zmarł 15.07.1667 r. Odziedziczył po ojcu Bękowo, a po 1648 r. przejął po braciach Osetno, Ostrowite, Wardęgowo i część Mełna. Zaślubiony z Heleną Konarską, Piotr wszedł w koligacje z rodzinami, które odgrywały pierwszoplanową rolę na arenie politycznej Prus Królewskich. Małżeństwo umożliwiło mu także powiększenie majątku i dóbr ziemskich. Mimo ożywionej działalności politycznej nie sprawował żadnego urzędu ziemskiego. To ten Piotr był ojcem Sebastiana, Franciszka Mirosława i Aleksandra Jana i Stanisława, który zmarł jako dziecko, więc nie jest wymieniony w drzewie oraz Marianny, która poślubiła Jakuba Zboińskiego kasztelana dobrzyńskiego.
1.1.3.1.1.1.Franciszek Mirosław, ur. ok. 1640, zm. 8 października 1677, starosta parchowski (1671), chorąży pomorski (1676), podkomorzy malborski (1677-8.10.1677), znany z męstwa w bitwie pod Beresteczkiem, rotmistrz pospolitego ruszenia, pierwsza żona Marianna nieznana z nazwiska, druga żona Magdalena Zofia Guldenbank von Holt. Franciszek zmarł dnia 8.10.1677 r.
1.1.3.1.1.1.1. Marianna ur. 12.08.1674 par. Radzyń Chełmiński Dąbrówka córka Franciszka dziedzica wsi Dębieniec z pierwszą żoną Marianną. Chrzestny Sebastian Czapski chorąży chełmiński brat Franciszka. Dziecko ochrzcił Petrus Kamiński rector Collegium Societatis Jesu Graudenz (Grudziądz)
1 https://www.familysearch.org/ark:/61903 ... cat=295333
1.1.3.1.1.1.2. Tomasz Franciszek (1675-1733), biskup chełmiński.
1.1.3.1.1.1.3.Jan Chryzostom(1676-1716), kasztelan elbląski.
1.1.3.1.1.1.4. Piotr Aleksander (zm. 1717), kasztelan chełmiński.

1.1.3.1.1.2.Aleksander Jan ur. ok. 1640 r., starosta parchowski 1675 – I 1677, później od początku 1678 do śmierci podkomorzy malborski. Aleksander zmarł 22.03.1711 r. Miał trzy żony:
1.1.3.1.1.2a. żona NN

1.1.3.1.1.2b. żona Magdalena Guldenbank von Holt ślub po 1677 r.(wdowa po bracie Franciszku).

1.1.3.1.1.2c. żona Jadwiga Działyńska. Zmarła w 1692 r.
Wykluczone jest, żeby żoną Aleksandra była Anna Białachowska. Syn urodzony w 1682 r. Walenty Aleksander biskup był synem Aleksandra z linii Smętowskiej. Wtedy żyła jeszcze ostatnia żona w/w.

1.1.3.1.1.3.Sebastian chorąży chełmiński od 1673, podkomorzy malborski 1. połowa 1685 - początek 1698; kasztelan chełmiński początek 1698 - 4. III 1699. W tekście z 1674 r. występuje jako dziedzic Mełna i Boguszewa i podróżuje razem z Sebastianem Zaleskim z Kitnowa. http://szarnos.pl/przewodnik/dzien-trzeci/ Później występuje w Dąbrówce. Żona Magdalena Wilczyńska herbu Poraj, córka Jana i Zofii. Sebastian zmarł 4.03.1690 r. Pochowany w kościele bernardynów w Nowem. Przed ołtarzem Św. Trójcy znajduje się jego nagrobek z herbem Leliwa i inskrypcją „Hic jacet peccator Sebastianus Czapski, castellanus Culmensis, qui obit 4 Martii Anno 1690”. Jego ród wygasł na prawnukach. Synowie i córka Sebastiana:
1.1.3.1.1.3.1. 1.01.1675 ur. Tomasz syn Sebastiana i Magdaleny Wilczyńskiej wieś Dąbrówka Radzyń Chełmiński, chrzestni brat Franciszek Mirosław z żoną Magdaleną Zofią Guldenbank von Holt i brat Aleksander starosta parchowski.
2 https://www.familysearch.org/ark:/61903 ... cat=295333
Nie ma o nim żadnych informacji – pewnie zmarł za młodu.
1.1.3.1.1.3.2. 28.04.1676 ur. Katarzyna córka Sebastiana chorążego chełmińskiego i Magdaleny Wilczyńskiej z Dąbrówki pierwszy akt po lewej niestety po części nieczytelny. Z całą pewnością można odczytać, że była to córka. Chrzestna Marianna, siostra chorążego, żona Jakuba Zboińskiego kasztelana dobrzyńskiego z wsi Orle.
3 https://www.familysearch.org/ark:/61903 ... cat=295333
1.1.3.1.1.3.3. 05.10.1678 ur. Franciszek syn Sebastiana i Magdaleny Wilczyńskiej, Dąbrówka par. Radzyń Chełmiński, chrzestni Jakub Czapski z Gołębiewka , ów Jakub jest z linii smętowskiej – syn Marcina, wnuk Juliusza (ślub 1678 z Marianną Brzezińską) i Magdalena Zofia Czapska wdowa po bracie Sebastiana - Franciszku podkomorzym malborskim zmarłym 8.10.1677 r. z Nowej Wsi par. płocka.
4 https://www.familysearch.org/ark:/61903 ... cat=295333
Franciszek ur. 5.10.1678, zmarły w 1754 w Chełmży, scholastyk i oficjał generalny chełmiński. Deputat na Trybunał Koronny.
1.1.3.1.1.3.4. 10.01.1686 ochrzczony, ur. 03.03.1685 Jan Piotr syn Sebastiana succamerarius Marienburger - podkomorzego malborskiego i Magdaleny Wilczyńskiej, Dąbrówka par. Radzyń Chełmiński, chrzestni Jakub Zboiński kasztelan dobrzyński i Marianna Czapska jego żona oboje z wsi Orle
5 https://www.familysearch.org/ark:/61903 ... cat=295333
Jest to późniejszy Piotr Jan wojewoda pomorski.
1.1.3.1.1.3.5.Melchior jego akt ur. się nie zachował. 1719 miecznik ziem pruskich, kasztelan chełmski, zmarły przed 1729. Żona Konstancja Kruszyńska kasztelanówna gdańska, córka Waleriana i Joanny Kitnowskiej. Ślub 2.03.1699 Nawra. Od początku XVIII w.Melchior był właścicielem wsi Gostkowo, a po jego śmierci żona Konstancja. W 1761 r. zięć ich syna Józefa, ówczesny kasztelan elbląski, Józef Czapski sprzedał wieś radzie miasta Torunia. Dzieci Melchiora i Konstancji: córka Franciszka była żoną Franciszka Pląskowskiego. Synowie Franciszek i Antoni zmarli bezpotomnie. Jedynym dziedzicem Dąbrówki, Białej i Pniewa był syn Józef, ur. 1704 r., miecznik pruski. Z Joanną Niewieścińską miał córkę Elżbietę wydaną za Józefa Czapskiego kasztelana elbląskiego, syna Ignacego, kasztelana gdańskiego i Teofili z Konopackich, wnuka Jana Chryzostoma, prawnuka Franciszka Mirosława (bliskie pokrewieństwo, co można sprawdzić powyżej). Tu urywek historii Lalkowych, gdzie mieszkał Ignacy i jego potomkowie.
I https://drive.google.com/file/d/1hqEgMT ... sp=sharing
1700 akt 51, ur. Teresy, córki Melchiora i Konstancji z Kruszyńskich, Dąbrówka par. Radzyń Chełmiński, chrzestni Jan Czapski kasztelan elbląski (Jan Chryzostom Czapski herbu Leliwa, ur. 1656, zm. 18 maja 1716 – kasztelan elbląski. Syn Franciszka Mirosława, podkomorzego malborskiego. Żona Ludwika Rudnicka herbu Nałęcz - kuzyn Melchiora) i Marianna Kruszyńska siostra Konstancji, żona chorążego chełmskiego, zmarła w 1721 r.
6 https://www.familysearch.org/ark:/61903 ... cat=295333
Teresa mąż Fabian Pawłowski herbu półkozic, córka tej pary Ludwika zamężna z Juliuszem Dziewanowskim. Teresa być może została adoptowana przez chrzestnego Jana. Imię jej córki jest tożsame z imieniem żony Jana Ludwiki Rudnickiej. Jan i Ludwika występują jako jej rodzice u M. Minakowskiego. Wprawdzie mieli jeszcze dwóch synów, ale innej córki nie mieli.
1701 akt 86 ur. Eleonora Magdalena córka Melchiora i Kostancji Kruszynskiej, chrzestni Michał Mielżyński kasztelan Ky…, Magdalena Czapska niegdyś żona Sebastiana.
7 https://www.familysearch.org/ark:/61903 ... cat=295333
Melchior miał również córkę Rozalię, żonę Józefa Pląskowskiego starosty brodnickiego, poniżej akt jej zgonu 5 lipca 1755 r. w Świedziebni.
8 https://www.familysearch.org/ark:/61903 ... cat=401176
Została pochowana w kościele Reformatów w Brodnicy. Jej mąż Józef zmarł 28.04.1773 r. i jest pochowany również tam. Mieli liczne potomstwo, wśród nich Konstancja Pląskowska - żona Jerzego z linii smętowskiej.
Akt ur. Konstancji Pląskowskiej:
II https://drive.google.com/file/d/1_BwSMq ... sp=sharing
akt ur. Franciszek Antoni Czapski syn Melchiora i Konstancji Kruszyńskiej 1705 Dąbrówka Radzyń Chełminski
III https://drive.google.com/file/d/1d42YHk ... sp=sharing
akt ur. Konstancja Monika Czapska córka Melchiora i Konstancji Kruszyńskiej 1704 Dąbrówka Radzyń Chełminski, chrzestny Piotr Czapski kasztelan chełminski syn Franciszka Mirosława

1.1.3.1.1.3.6.Helena córka Sebastiana Czapskiego (z aktu ur. Katarzyny 1682, córki Jakuba Czapskiego z Gołębiewka). Była jednym z najstarszych dzieci Sebastiana. Skoro w 1682 r. występuje jako chrzestna to musiała mieć minimum 18 lat. Z Sewerynem Zaleskim z Kitnowa są chrzestnymi dziecka Jakuba Czapskiego i Seweryn występuje w tekście z 1674 r. powyżej jako współtowarzysz podróży Sebastiana.

1.1.3.1.1.4. Marianna mąż Jakub Zboiński, dziedzic wsi Orle, sędzia ziemski Dobrzyński, poseł z Chełmińskiego województwa na sejm 1661. r. stamtąd deputat na trybunał skarbowy, potem kasztelan Dobrzyński 1667. Syn jego Wojciech podkomorzy Dobrzyński, starosta Lipiński, pisał się z Ossowki. Syn jego Franciszek deputat na trybunał koronny 1712.

Źródła:
MARTYNA BIELSKA Buntownik z wyboru – Tomasz Czapski, starosta knyszyński (1740 – 1784) praca magisterska http://pbc.biaman.pl/Content/3506/martyna_bielska.pdf

prof. Krzysztof Mikulski Najstarsze dzieje Czapskich herbu Leliwa od str. 354
http://kpbc.umk.pl/dlibra/docmetadata?i ... ublication

Akta metrykalne par. Radzyń Chełmiński

Monografie historyczno-genealogiczne niektórych rodzin polskich Stanisław Kazimierz Kossakowski
http://www.wbc.poznan.pl/publication/34077 tom I str.122

Teodor Żychliński Złota księga szlachty polskiej tom 11 od str. 49 (29 elekronicznie)
http://ebuw.uw.edu.pl/dlibra/doccontent?id=296

Wielka Genealogia Marek Minakowski

Herbarze K. Niesiecki, A. Boniecki

Wikipedia