Liberyszki – Liberiškis okr. poniewieski

LIBERYSZKI – Liberiškis, niewielka wieś w okręgu poniewieskim, koło Nowego Miasta. W 1595 r. właścicielem Liberyszek był Jan Abramowicz (1540-1602), wojewoda smoleński i miński, związany z Radziwiłłami linii birżańskiej, następnie jego syn, Mikołaj (1600-1651), wojewoda trocki i mścisławski, generał artylerii wielkolitewskiej. Po nim znanym właścicielem Liberyszek był Wincenty Hieronim ks. Radziwiłł (1759-1786), podkomorzy wielkolitewski, starosta miński, ordynat na Klecku, a następnie jego syn, Dominik Hieronim (1786-1813), ordynat na Nieświeżu i Ołyce. Od niego w 1805 r. kupił tutejsze włości Ignacy Karp (1780-1809), uczestnik insurekcji kościuszkowskiej 1794. Po nim majątek odziedziczył krewny, Eustachy Karp (1785-1848), marszałek guberni wileńskiej. Po jego śmierci dziedzicem Liberyszek został jego syn Franciszek Felicjan (1814-1872), uczestnik Powstania Listopadowego, adiutant generała Henryka Dembińskiego, a po nim syn - Maurycy Józef Franciszek (1858-1905). Ostatnim właścicielem majątku Karpiów został w 1905 r. starszy brat Maurycego Józefa, Benedykt Jakub Ignacy (1857-1926), ożeniony w 1881 r. z Marianną Karp, wnuczką Eustachego Karpia. Po jego śmierci majątek, okrojony w 1922 r. przez wymierzoną w polską własność reformę rolną rządu litewskiego (zabierano ziemię bez żadnego odszkodowania) do 80 hektarów, prowadziła do 1940 r. owdowiała Marianna Karp. Kiedy Litwę zajął Związek Sowiecki w 1940 r., resztówka jej została znacjonalizowana, podczas okupacji niemieckiej (1941-44) administrowali ją Niemcy, a po wojnie weszła w skład kołchozu. http://www.kworum.com.pl/