Portal w trakcie przebudowywania.
Niektóre funkcje są tymczasowo wyłączone, inne mogą nie działać poprawnie.
Szarscy
17.07.2009 17:28
KRAKOWSKA KUPIECKA RODZINA SZARSKICH
Rodzina Feintuchów
Nazwisko to 1) pojawia się w roku 1804 2), gdy na polecenie cesarskiej kancelarii nadwornej z 16.II.1802 Żydzi krakowscy przybierali nazwiska rodowe. Feintuchowie posiadali wówczas kamienicę w pobliżu placu Bawół i należeli do zamożniejszych i znaczniejszych rodzin żydowskich. Berl Feintuch został nawet w 1810 wybrany jednym z czterech seniorów kahału kazimierskiego. W tym czasie Berl i Rywa Feintuchowie przenieśli się na Kazimierz chrześcijański. Marcin Feintuch (1805-1866), bankier, właściciel firmy spedycyjnej i kantoru wymiany walut w Rzeczypospolitej Krakowskiej, posiadał kamienicę na Stradomiu pod nr 27. Później kupuje Szarą Kamienicę w krakowskim Rynku Głównym pod nr. 6.
Marcin ożenił się z Salomeą Dattelsbaum (1805-1886) i miał z nią pięcioro dzieci. Feintuchowie ochrzcili się w krakowskiej parafii ewangelicko-augsburskiej św. Marcina. Ich najstarszy syn Stanisław I w 1845, a Salomea z pozostałymi dziećmi 2 III 1846. W ciągu następnych dziesięcioleci cała rodzina przeszła na katolicyzm. Stanisław (1826-1898) w 1853 roku otworzył sklep w Szarej Kamienicy, a rok później ożenił się z Józefą Rosenzweig (1832-1898). Sklep szybko stał się jedną z najbardziej znanych w Krakowie firm. Marcin Feintuch 22 VII 1893 zmienił nazwisko na Szarski, biorąc je od nazwy siedziby rodzinnej, jaką się stała Szara Kamienica po jej nabyciu pod koniec lat sześćdziesiątych.
Pozostałe dzieci Marcina to Joanna I Lewicka (1830-1895), Leon Feintuch (1834-1905), Karolina Mayzel (1842-1926) i zmarły młodo Bolesław (1845-1862).
Brat Stanisława, Leon Feintuch (1834-1905), zmienił w roku 1882 nazwisko na Zawiejski. Miał on również sklep w rynku krakowskim, który przetrwał jednak tylko około 30 lat. Leon ożenił się z Reginą Glück i miał z nią czworo dzieci. Ich najstarszy syn Jan (1854-1922) był znanym architektem (teatr im. Słowackiego w Krakowie, stary dom zdrojowy, kościół, wille w Krynicy i in.). Mieczysław (1856-1933) był rzeźbiarzem, a Wanda (1859-1883) wyszła za historyka Augusta Sokołowskiego, profesora gimnazjum św. Anny w Krakowie. Żaden z braci nie pozostawił męskiego potomka.
Rodzina Zawiejskich
Brat Stanisława, Leon Feintuch (1834-1905), zmienił w roku 1882 nazwisko na Zawiejski. Miał on również sklep w rynku krakowskim, który przetrwał jednak tylko około 30 lat. Leon ożenił się z Reginą Glück i miał z nią czworo dzieci. Ich najstarszy syn Jan (1854-1922) był znanym architektem (teatr im. Słowackiego w Krakowie, stary dom zdrojowy, kościół, wille w Krynicy i in.). Mieczysław (1856-1933) był rzeźbiarzem, a Wanda (1859-1883) wyszła za historyka Augusta Sokołowskiego, profesora gimnazjum św. Anny w Krakowie. Żaden z braci nie pozostawił męskiego potomka.
Rodzina Rosenzweigów
Protoplasta rodu Becalel, posiadał dom przy ulicy Józefa w pobliżu Starej Bóżnicy, nieopodal domu Berla Feintucha. Był wybierany w latach 1803, 1806 i 1807 Vorsteherem kahału kazimierskiego, co świadczy o jego zamożności i wysokiej pozycji. Ojciec Józefy Szarskiej dr medycyny Henryk Rosenzweig (1793-1853) 4), 5), żonaty z Joanną Schlesinger, od 1831, ordynator szpitala kazimierskiego. Mieli dwanaścioro dzieci.
Michał Rosenzweig w r. 1846 pracował w kancelarii powstania. Izydor Rosenzweig był doboszem ogłaszającym proklamacje, uciekł do Francji. W 1848 wrócił i zgłosił deklarację w imieniu młodzieży.
Rodzina Szarskich
Najstarszy syn Stanisława i Józefy z Rosenzweigów, Henryk I Szarski (1855-1921), żonaty z Heleną Ciechanowską 1856-1924), po ukończeniu studiów prawniczych i odbyciu praktyki kupieckiej w Anglii został wyznaczony przez ojca spadkobiercą firmy, której od 1882 roku był jawnym współwłaścicielem i która od 1894 nosiła nazwę „Szarski i syn”. Przez kilka lat pełnił urząd I wiceprezydenta Krakowa.
Drugi syn Stanisława, Marcin Szarski (1868-1941), żonaty z baronówną Olgą Budwińską (1875-1955), był wybitnym znawcą zagadnień finansowych. Po ukończeniu studiów prawniczych na Uniwersytecie Jagiellońskim, pełnił przez wiele lat kierownicze funkcje w wiedeńskim ministerstwie finansów. W 1910 objął stanowisko prezesa lwowskiego Banku Przemysłowego. W okresie międzywojennym był senatorem RP, prezesem Związku Banków, prezesem lwowskiej Giełdy i lwowskiej Izby Przemysłowo-Handlowej. Wykładał również ekonomię na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie. Marcin zmarł w 1941 w Tel Aviv, a jego żona w 1955 w USA.
Bliźniacza siostra Marcina, Zofia Szarska (168-1940), wyszła za Kazimierza Pochwalskiego (1855-1940), wziętego portrecistę, profesora wiedeńskiej Akademii Sztuk Pięknych. Prowadziła we Wiedniu znany salon, w którym gościli przedstawiciele sfer dworskich i wybitni Polacy przejeżdżający przez stolicę.
Inna córka Stanisława, Stefania (?-1921), wyszła za słynnego pioniera techniki, Władysława Klugera (1848-1884), który po ukończeniu paryskiej Szkoły Dróg i Mostów wyjechał z żoną do Peru. Zasłynął tam jako projektant i budowniczy szeregu śmiałych przedsięwzięć inżynieryjnych, wytyczył przez Andy drogę do stolicy Boliwii La Paz, prowadził katedrę hydrauliki, budownictwa lądowego i wodnego politechniki w Limie. Zachorował na gruźlicę, wrócił do Krakowa, dla którego zaprojektował nowoczesne wodociągi. Władze magistrackie uznały jednak, że brak mu kwalifikacji do objęcia wakującej posady dyrektora budownictwa miejskiego. Zmarł w roku 1884 w wieku zaledwie 35 lat. Zebrane w Peru bogate zbiory archeologiczne, etnograficzne i antropologiczne przekazał krakowskiej Akademii Umiejętności.
Pozostałe dzieci Stanisława to Joanna II (1858-1928) I-o voto Seifertowa, II-o voto Heggenbergerowa i zmarły w dzieciństwie Roman (1862-1865).
Henryk Szarski miał trzech synów. Adam (1886-1947) i Antoni (1891-1946) prowadzili rodzinną firmę do r. 1950, kiedy została zniszczona domiarem podatkowym. Stanisław II (1883-1916) polonista, dr filozofii, legionista, zaginął w bitwie pod Kostiuchnówką w r. 1916, córka Henryka Józefa (1884-1973), wyszła za Włodzimierza Merunowicza, wicedyrektora Polskiej Krajowej Kasy Pożyczkowej. Ich dzieci to prawnik Jakub Merunowicz (1906-1985) „Kuba”, Helena Merunowicz (1908-1994) „Lena”, Anna Boczarowa (1911-1987) „Anusia”, żona lekarza Kazimierza Boczara „Duszy” i Zuzanna Śmierzchalska (1920-1986) „Zulka”.
Adam Szarski był żonaty z Anną Gwiazdomorską (1888-1973), i miał z nią trzech synów. Henryk II Szarski (1912-2001) „Ryś”, żonaty z Ireną Warzycką, przyrodnik, profesor i rektor Uniwersytetu im. Mikołaja Kopernika w Toruniu, profesor Uniwersytetu Jagiellońskieqo, członek PAN. Jan Szarski (1915-2000), żonaty z Anną Szafer, córką znanego botanika, redaktor wydawnictw, Józef Szarski (1920-1995), żonaty z Zofią Prochowską, ekonomista, pracownik Polskiej Izby Handlu Zagranicznego.
Antoni Szarski żonaty z Wandą Gorgosch (1895-1973) miał trzech synów. Stanisław III Szarski (1919-1998) ożenił się z Antoniną Konopczanką, a po rozwodzie z Aldoną Pawłat. Jacek Szarski (1921-1980), żonaty z Renatą Daniec, wybitny matematyk i wykładowca, współtwórca teorii nierówności różniczkowych, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, członek PAN. Andrzej II Szarski (1922-) żonaty z Haliną Pudłowską.
Marcin Szarski miał dwóch synów. Andrzej I Szarski (1899-1972) "Druś", żonaty z Zofią Pająk, a po rozwodzie z Ireną Horn. Kazimierz Witalis Szarski (1904-1960), żonaty z Joanną Lange (1907-1990) „Żenią”, zoolog, ukończył studia na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie i tam kontynuował swoją karierę naukową do 1941. Od 1945 profesor, potem rektor Uniwersytetu Wrocławskiego.
1) Jacek Purchla, Z dziejów mieszczaństwa krakowskiego w XIX i XX wieku. ZNAK, 1985, nr 370-371, str. 109.
2) M. Bałaban, Historia Żydów w Krakowie i na Kazimierzu 1304-1868. Kraków, 1936, Tom II, 1656-1868, str. 577.
3) Jan Adamczewski, Szarscy. „Kraków”, nr 3, 1985, str. 29.
4) Pamiętniki krakowskiej rodziny Louisów (1839 -1869). Wydawnictwo Literackie, Kraków, 1962.
5) Marian Tyrowicz, Jan Tyssowski i rewolucja 1946 w Krakowie. KAW, Kraków, 1986.
6) Józef Wawel Louis, Urywki z dziejów i życia mieszkańców Krakowa. Wydali Janina Bieniarzówna i Wiesław Bieńkowski, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1977.
Rodzina Feintuchów
Nazwisko to 1) pojawia się w roku 1804 2), gdy na polecenie cesarskiej kancelarii nadwornej z 16.II.1802 Żydzi krakowscy przybierali nazwiska rodowe. Feintuchowie posiadali wówczas kamienicę w pobliżu placu Bawół i należeli do zamożniejszych i znaczniejszych rodzin żydowskich. Berl Feintuch został nawet w 1810 wybrany jednym z czterech seniorów kahału kazimierskiego. W tym czasie Berl i Rywa Feintuchowie przenieśli się na Kazimierz chrześcijański. Marcin Feintuch (1805-1866), bankier, właściciel firmy spedycyjnej i kantoru wymiany walut w Rzeczypospolitej Krakowskiej, posiadał kamienicę na Stradomiu pod nr 27. Później kupuje Szarą Kamienicę w krakowskim Rynku Głównym pod nr. 6.
Marcin ożenił się z Salomeą Dattelsbaum (1805-1886) i miał z nią pięcioro dzieci. Feintuchowie ochrzcili się w krakowskiej parafii ewangelicko-augsburskiej św. Marcina. Ich najstarszy syn Stanisław I w 1845, a Salomea z pozostałymi dziećmi 2 III 1846. W ciągu następnych dziesięcioleci cała rodzina przeszła na katolicyzm. Stanisław (1826-1898) w 1853 roku otworzył sklep w Szarej Kamienicy, a rok później ożenił się z Józefą Rosenzweig (1832-1898). Sklep szybko stał się jedną z najbardziej znanych w Krakowie firm. Marcin Feintuch 22 VII 1893 zmienił nazwisko na Szarski, biorąc je od nazwy siedziby rodzinnej, jaką się stała Szara Kamienica po jej nabyciu pod koniec lat sześćdziesiątych.
Pozostałe dzieci Marcina to Joanna I Lewicka (1830-1895), Leon Feintuch (1834-1905), Karolina Mayzel (1842-1926) i zmarły młodo Bolesław (1845-1862).
Brat Stanisława, Leon Feintuch (1834-1905), zmienił w roku 1882 nazwisko na Zawiejski. Miał on również sklep w rynku krakowskim, który przetrwał jednak tylko około 30 lat. Leon ożenił się z Reginą Glück i miał z nią czworo dzieci. Ich najstarszy syn Jan (1854-1922) był znanym architektem (teatr im. Słowackiego w Krakowie, stary dom zdrojowy, kościół, wille w Krynicy i in.). Mieczysław (1856-1933) był rzeźbiarzem, a Wanda (1859-1883) wyszła za historyka Augusta Sokołowskiego, profesora gimnazjum św. Anny w Krakowie. Żaden z braci nie pozostawił męskiego potomka.
Rodzina Zawiejskich
Brat Stanisława, Leon Feintuch (1834-1905), zmienił w roku 1882 nazwisko na Zawiejski. Miał on również sklep w rynku krakowskim, który przetrwał jednak tylko około 30 lat. Leon ożenił się z Reginą Glück i miał z nią czworo dzieci. Ich najstarszy syn Jan (1854-1922) był znanym architektem (teatr im. Słowackiego w Krakowie, stary dom zdrojowy, kościół, wille w Krynicy i in.). Mieczysław (1856-1933) był rzeźbiarzem, a Wanda (1859-1883) wyszła za historyka Augusta Sokołowskiego, profesora gimnazjum św. Anny w Krakowie. Żaden z braci nie pozostawił męskiego potomka.
Rodzina Rosenzweigów
Protoplasta rodu Becalel, posiadał dom przy ulicy Józefa w pobliżu Starej Bóżnicy, nieopodal domu Berla Feintucha. Był wybierany w latach 1803, 1806 i 1807 Vorsteherem kahału kazimierskiego, co świadczy o jego zamożności i wysokiej pozycji. Ojciec Józefy Szarskiej dr medycyny Henryk Rosenzweig (1793-1853) 4), 5), żonaty z Joanną Schlesinger, od 1831, ordynator szpitala kazimierskiego. Mieli dwanaścioro dzieci.
Michał Rosenzweig w r. 1846 pracował w kancelarii powstania. Izydor Rosenzweig był doboszem ogłaszającym proklamacje, uciekł do Francji. W 1848 wrócił i zgłosił deklarację w imieniu młodzieży.
Rodzina Szarskich
Najstarszy syn Stanisława i Józefy z Rosenzweigów, Henryk I Szarski (1855-1921), żonaty z Heleną Ciechanowską 1856-1924), po ukończeniu studiów prawniczych i odbyciu praktyki kupieckiej w Anglii został wyznaczony przez ojca spadkobiercą firmy, której od 1882 roku był jawnym współwłaścicielem i która od 1894 nosiła nazwę „Szarski i syn”. Przez kilka lat pełnił urząd I wiceprezydenta Krakowa.
Drugi syn Stanisława, Marcin Szarski (1868-1941), żonaty z baronówną Olgą Budwińską (1875-1955), był wybitnym znawcą zagadnień finansowych. Po ukończeniu studiów prawniczych na Uniwersytecie Jagiellońskim, pełnił przez wiele lat kierownicze funkcje w wiedeńskim ministerstwie finansów. W 1910 objął stanowisko prezesa lwowskiego Banku Przemysłowego. W okresie międzywojennym był senatorem RP, prezesem Związku Banków, prezesem lwowskiej Giełdy i lwowskiej Izby Przemysłowo-Handlowej. Wykładał również ekonomię na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie. Marcin zmarł w 1941 w Tel Aviv, a jego żona w 1955 w USA.
Bliźniacza siostra Marcina, Zofia Szarska (168-1940), wyszła za Kazimierza Pochwalskiego (1855-1940), wziętego portrecistę, profesora wiedeńskiej Akademii Sztuk Pięknych. Prowadziła we Wiedniu znany salon, w którym gościli przedstawiciele sfer dworskich i wybitni Polacy przejeżdżający przez stolicę.
Inna córka Stanisława, Stefania (?-1921), wyszła za słynnego pioniera techniki, Władysława Klugera (1848-1884), który po ukończeniu paryskiej Szkoły Dróg i Mostów wyjechał z żoną do Peru. Zasłynął tam jako projektant i budowniczy szeregu śmiałych przedsięwzięć inżynieryjnych, wytyczył przez Andy drogę do stolicy Boliwii La Paz, prowadził katedrę hydrauliki, budownictwa lądowego i wodnego politechniki w Limie. Zachorował na gruźlicę, wrócił do Krakowa, dla którego zaprojektował nowoczesne wodociągi. Władze magistrackie uznały jednak, że brak mu kwalifikacji do objęcia wakującej posady dyrektora budownictwa miejskiego. Zmarł w roku 1884 w wieku zaledwie 35 lat. Zebrane w Peru bogate zbiory archeologiczne, etnograficzne i antropologiczne przekazał krakowskiej Akademii Umiejętności.
Pozostałe dzieci Stanisława to Joanna II (1858-1928) I-o voto Seifertowa, II-o voto Heggenbergerowa i zmarły w dzieciństwie Roman (1862-1865).
Henryk Szarski miał trzech synów. Adam (1886-1947) i Antoni (1891-1946) prowadzili rodzinną firmę do r. 1950, kiedy została zniszczona domiarem podatkowym. Stanisław II (1883-1916) polonista, dr filozofii, legionista, zaginął w bitwie pod Kostiuchnówką w r. 1916, córka Henryka Józefa (1884-1973), wyszła za Włodzimierza Merunowicza, wicedyrektora Polskiej Krajowej Kasy Pożyczkowej. Ich dzieci to prawnik Jakub Merunowicz (1906-1985) „Kuba”, Helena Merunowicz (1908-1994) „Lena”, Anna Boczarowa (1911-1987) „Anusia”, żona lekarza Kazimierza Boczara „Duszy” i Zuzanna Śmierzchalska (1920-1986) „Zulka”.
Adam Szarski był żonaty z Anną Gwiazdomorską (1888-1973), i miał z nią trzech synów. Henryk II Szarski (1912-2001) „Ryś”, żonaty z Ireną Warzycką, przyrodnik, profesor i rektor Uniwersytetu im. Mikołaja Kopernika w Toruniu, profesor Uniwersytetu Jagiellońskieqo, członek PAN. Jan Szarski (1915-2000), żonaty z Anną Szafer, córką znanego botanika, redaktor wydawnictw, Józef Szarski (1920-1995), żonaty z Zofią Prochowską, ekonomista, pracownik Polskiej Izby Handlu Zagranicznego.
Antoni Szarski żonaty z Wandą Gorgosch (1895-1973) miał trzech synów. Stanisław III Szarski (1919-1998) ożenił się z Antoniną Konopczanką, a po rozwodzie z Aldoną Pawłat. Jacek Szarski (1921-1980), żonaty z Renatą Daniec, wybitny matematyk i wykładowca, współtwórca teorii nierówności różniczkowych, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, członek PAN. Andrzej II Szarski (1922-) żonaty z Haliną Pudłowską.
Marcin Szarski miał dwóch synów. Andrzej I Szarski (1899-1972) "Druś", żonaty z Zofią Pająk, a po rozwodzie z Ireną Horn. Kazimierz Witalis Szarski (1904-1960), żonaty z Joanną Lange (1907-1990) „Żenią”, zoolog, ukończył studia na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie i tam kontynuował swoją karierę naukową do 1941. Od 1945 profesor, potem rektor Uniwersytetu Wrocławskiego.
1) Jacek Purchla, Z dziejów mieszczaństwa krakowskiego w XIX i XX wieku. ZNAK, 1985, nr 370-371, str. 109.
2) M. Bałaban, Historia Żydów w Krakowie i na Kazimierzu 1304-1868. Kraków, 1936, Tom II, 1656-1868, str. 577.
3) Jan Adamczewski, Szarscy. „Kraków”, nr 3, 1985, str. 29.
4) Pamiętniki krakowskiej rodziny Louisów (1839 -1869). Wydawnictwo Literackie, Kraków, 1962.
5) Marian Tyrowicz, Jan Tyssowski i rewolucja 1946 w Krakowie. KAW, Kraków, 1986.
6) Józef Wawel Louis, Urywki z dziejów i życia mieszkańców Krakowa. Wydali Janina Bieniarzówna i Wiesław Bieńkowski, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1977.