Portal w trakcie przebudowywania.
Niektóre funkcje są tymczasowo wyłączone, inne mogą nie działać poprawnie.
Cicibór - pow. Biała Podlaska
16.08.2009 09:12
Cicibór
Staropolska, niewielka wieś w pobliżu Białej Podlaskiej, nad rzeką Klukówką, dopływem Krzny, zwana dawniej Cicibor lub Ciciborek.
Wieś nadana przed 1492 (1491?) przez Kazimierza Jagiellończyka braciom Owłaszce i Juszce (bliżej nieznanym). W pocz. XVI w. własność Zabrzezińskich, 1577 Piotrowej Kopciowej, 1580 Stanisława Oleńskiego. W 1583 przekazana przez Mikołaja Kiszkę, wojewodę podlaskiego, żonie Barbarze z Chodkiewiczów, następnie (po śmierci Mikołaja seniora) własność Mikołaja Kiszki, starosty drohickiego. Od końca XVI w. w posiadaniu Radziwiłłów. Ok.1689 architekt Józef Belotti zaangażowany do budowy ich letniego dworu. W pocz. wieku XVIII istniała tu pracownia tkacka założona przez Annę z Sanguszków Radziwiłłową, zaś w poł. XVIII w. mieszkały tu aktorki występujące w teatrze w Białej, na dworze Hieronima Floriana Radziwiłła. W 1790 z zastawie u biskupa łuckiego Feliksa Turskiego. W 1820 r. nabyta wraz z Terebelą przez Kaspra Gruszeckiego, wówczas budowa nowego dworu. Po 1875 w posiadaniu Budziszewskich, 1905 Michała Pereszywkina, przed 1914 nabyta przez Kazimierza Gierkowicza i w posiadaniu tej rodziny do 1939 r. W latach 60-tych XX w. wieś spopularyzował na całą Polskę Kazimierz Grześkowiak piosenką "Panny z Cicibora".
Zachowały się pozostałości założenia dworskiego. Dwór zbudowano po 1820 r., zniszczony został w 1939 i 1944. Do naszych czasów przetrwały pozostałości zabudowań folwarcznych z II poł. XIX w. - dwie obory, spichlerz i lamus (obecnie własność mieszczącej się tu Stacji Oceny Odmian Roślin). Na zachód od dawnego dworu, w zakolu Klukówki, pozostałości parku krajobrazowego z I poł. XIX w. z resztkami nasadzeń alejowych i śladami kwaterowego ogrodu włoskiego z XVII/XVIII w., wydzielonego szpalerami lipowymi, przekomponowanego na przełomie XIX i XX w., po 1958 zniekształconego przez nowe zabudowania.
We wsi dawna cerkiew unicka p.w. św. Praksedy erygowana w 1655 r. z fundacji Adama Świderskiego (pierwotna o nieznanej dacie fundacji), remontowana w 1740 r. Od 1875 prawosławna (prześladowania unitów po skasowaniu unii, unicki proboszcz Jan Starkiewicz zmarł w więzieniu w Siedlcach), od 1919 kościół katolicki. 1920 uszkodzony w czasie działań wojennych. W1938 zmiana pokrycia dachu z gontu na blaszany. W latach 1939-45 wykorzystywana jako pralnia, następnie magazyny amunicji, wówczas rozebrana dzwonnica i ogrodzenie. W 1944 uszkodzony w wyniku działań wojennych, w postępującej ruinie. W 1955 rekoncyliowana, wówczas remont ścian i wnętrza. 1980 generalny remont. Obecnie kościół filialny p.w. Matki Boskiej Częstochowskiej (filia parafii bł. Honorata Koźmińskiego w Białej Podlaskiej).
Orientowany, drewniany, na podmurówce ceglanej, konstrukcji zrębowej z lisicami, oszalowany. Salowy, od wschodu zamknięte trójbocznie prezbiterium, z niską kwadratową zakrystią na osi. Wnętrze otynkowane, kryte stropem. Od zachodu chór muzyczny wsparty na czterech słupach, 1955 obity deskami i otynkowany. Okna w nawie zamknięte półkoliście, w fasadzie i skośnych ścianach części prezbiterialnej koliste. Dachy: nad korpusem sześciopołaciowy, z ośmioboczną wieżyczką na sygnaturkę, zwieńczoną cebulastym hełmem, nad zakrystią trójpołaciowy, kryte blachą. Wewnątrz kropielnica neorokokowa, koniec XIX w., żeliwna. z zamkniętym trójbocznie.*
* informacje pochodzą m.in. z "Katalogu Zabytków Sztuki w Polsce. Powiat Biała Podlaska" Tom VIII, Zeszyt 2, red. K. Kolendo-Korczakowa, A. Oleńska, M. Zgliński, Instytut Sztuki PAN, 2006
http://www.mojepodlasie.friko.pl/miasta/cicibor.htm#215
Staropolska, niewielka wieś w pobliżu Białej Podlaskiej, nad rzeką Klukówką, dopływem Krzny, zwana dawniej Cicibor lub Ciciborek.
Wieś nadana przed 1492 (1491?) przez Kazimierza Jagiellończyka braciom Owłaszce i Juszce (bliżej nieznanym). W pocz. XVI w. własność Zabrzezińskich, 1577 Piotrowej Kopciowej, 1580 Stanisława Oleńskiego. W 1583 przekazana przez Mikołaja Kiszkę, wojewodę podlaskiego, żonie Barbarze z Chodkiewiczów, następnie (po śmierci Mikołaja seniora) własność Mikołaja Kiszki, starosty drohickiego. Od końca XVI w. w posiadaniu Radziwiłłów. Ok.1689 architekt Józef Belotti zaangażowany do budowy ich letniego dworu. W pocz. wieku XVIII istniała tu pracownia tkacka założona przez Annę z Sanguszków Radziwiłłową, zaś w poł. XVIII w. mieszkały tu aktorki występujące w teatrze w Białej, na dworze Hieronima Floriana Radziwiłła. W 1790 z zastawie u biskupa łuckiego Feliksa Turskiego. W 1820 r. nabyta wraz z Terebelą przez Kaspra Gruszeckiego, wówczas budowa nowego dworu. Po 1875 w posiadaniu Budziszewskich, 1905 Michała Pereszywkina, przed 1914 nabyta przez Kazimierza Gierkowicza i w posiadaniu tej rodziny do 1939 r. W latach 60-tych XX w. wieś spopularyzował na całą Polskę Kazimierz Grześkowiak piosenką "Panny z Cicibora".
Zachowały się pozostałości założenia dworskiego. Dwór zbudowano po 1820 r., zniszczony został w 1939 i 1944. Do naszych czasów przetrwały pozostałości zabudowań folwarcznych z II poł. XIX w. - dwie obory, spichlerz i lamus (obecnie własność mieszczącej się tu Stacji Oceny Odmian Roślin). Na zachód od dawnego dworu, w zakolu Klukówki, pozostałości parku krajobrazowego z I poł. XIX w. z resztkami nasadzeń alejowych i śladami kwaterowego ogrodu włoskiego z XVII/XVIII w., wydzielonego szpalerami lipowymi, przekomponowanego na przełomie XIX i XX w., po 1958 zniekształconego przez nowe zabudowania.
We wsi dawna cerkiew unicka p.w. św. Praksedy erygowana w 1655 r. z fundacji Adama Świderskiego (pierwotna o nieznanej dacie fundacji), remontowana w 1740 r. Od 1875 prawosławna (prześladowania unitów po skasowaniu unii, unicki proboszcz Jan Starkiewicz zmarł w więzieniu w Siedlcach), od 1919 kościół katolicki. 1920 uszkodzony w czasie działań wojennych. W1938 zmiana pokrycia dachu z gontu na blaszany. W latach 1939-45 wykorzystywana jako pralnia, następnie magazyny amunicji, wówczas rozebrana dzwonnica i ogrodzenie. W 1944 uszkodzony w wyniku działań wojennych, w postępującej ruinie. W 1955 rekoncyliowana, wówczas remont ścian i wnętrza. 1980 generalny remont. Obecnie kościół filialny p.w. Matki Boskiej Częstochowskiej (filia parafii bł. Honorata Koźmińskiego w Białej Podlaskiej).
Orientowany, drewniany, na podmurówce ceglanej, konstrukcji zrębowej z lisicami, oszalowany. Salowy, od wschodu zamknięte trójbocznie prezbiterium, z niską kwadratową zakrystią na osi. Wnętrze otynkowane, kryte stropem. Od zachodu chór muzyczny wsparty na czterech słupach, 1955 obity deskami i otynkowany. Okna w nawie zamknięte półkoliście, w fasadzie i skośnych ścianach części prezbiterialnej koliste. Dachy: nad korpusem sześciopołaciowy, z ośmioboczną wieżyczką na sygnaturkę, zwieńczoną cebulastym hełmem, nad zakrystią trójpołaciowy, kryte blachą. Wewnątrz kropielnica neorokokowa, koniec XIX w., żeliwna. z zamkniętym trójbocznie.*
* informacje pochodzą m.in. z "Katalogu Zabytków Sztuki w Polsce. Powiat Biała Podlaska" Tom VIII, Zeszyt 2, red. K. Kolendo-Korczakowa, A. Oleńska, M. Zgliński, Instytut Sztuki PAN, 2006
http://www.mojepodlasie.friko.pl/miasta/cicibor.htm#215