Rajbrod, pow. bocheński

Rajbrot z Kamionkami, wś, pow. bocheński w okolicy podgórskiej i lesistej, u źródeł Uszwicy, na płd. od Lipnicy (6 kim.). Rozległa wś, posiada kościół par. rz.-kat., zajmuje dolinę rzeki (333 mt. wznieś, koło kościoła), o toczona od płd. lasami na wzgórzach (góra Kobyla 618 mt.), od wschodu 532 mt. (góra Rogożowa) i 476 mt. (góra Doniinikowa) a od zach. do 501 mt. (Gnojnicki łas) i 429 mt. (Pa pracka góra). Prawie ze wszystkich stron otaczają wieś lasy liściowe i szpilkowe, przeważnie jodły i buki. We wsi znajduje się szkoła ludowa. Już w r. 1260 była tu parafia z kościołem drewnianym, erygowana przez Bolesława Wstydliwego. Obecnie R. liczy 377 dni. (3 dm. Kamionki) i 2100 mk. (980 męż., 1120 kob.), mianowicie 2034 rz.-kat. i 66 izrael. Obszar wiek. pos. (Ad. Dunikowski) ma 51 mr. roli, 9 mr. łąk, 3 mr. past. i 279 mr. lasu; mu. pos. 1869 mr. roli, 244 mr. łąk, 281 mr. pastw, i 981 mr. lasu. Wieś niegdyś królewska, miała 1581r.(Pawiński,Małop.,45) 20 łanów kmiecych, 4 zagr. bez roli, 8 komor. z bydłem, 1 łan sołtysi, 5 rzemie&l., 2 piekarzy i 1 rzeźnika. Trzymał ją Ferens. Mieszkańcy nie robili pańszczyzny, ale oddawna siedzieli na czynszach. Pisano wś: Rabrot. Kościół przebudował Dunikowski w XIX w., nabywszy tę wieś od rządu przy sprzedaży ststwa lipnickiego (ob. Lipnica) a 1879 odrestaurowano go i odmalowano. Cmentarz otacza mur z 5 kaplicami, założonemi przez Stanisława Katarzyńskiego a na murze ustawiono 13 posągów apostołów. Ludność zamożna i pracowita, udaje się w czasie zbiorów siana i zboża do wsi sąsiednich na zarobek. Graniczy na zach. z Rytomskami, na płn. z Lipnicą, na wschód z Iwkowa. [SGKP]