Serniki, pow. piński

Serniki, wś i okolica szlach. nad rz. Stubłą, dopł. Styru, pow. piński, w 3 okr. pol. stolińskim, gm. Radczysk. Jestto dawna osada. W skarbcu Daniłowicza pod 1449 r. czytamy, że król Kazimierz Jagiellończyk oddaje S. wraz z innemi posiadłościami w pow. łuckim niejakiemu Olizarowi Szyłowiczowi (II, str. 194). Można przyjąć, że to te same S., gdyż powiat łucki wrzynał się dawniej w Pińszczyznę. Na początku XVI w. 8. trzymali w części Wielatyccy, jak o tern świadczy dokument królowej Bony z 1524 r., potwierdzający nadania Zygmunta, Kazimierza i Aleksandra (ob. "Rewizya puszcz", wyd. Wileń. Arch. Kom., str. 259). W 1525 r. taż królowa Bona potwierdza dawny dokument na dworzyszcze w S. niejakiemu Nowoszowi (tamże, str. 257). W r. 1537 wydaje przywilej rodzinie Paluchowiczów, mocą którego uwalnia ich od wszelkich danin i opłat, z warunkiem chodzenia na wojnę (tamże, str. 286). Schedę Wielatyckich odziedziczyli po kądzieli I Domanowiczowie, jak o tern świadczy dokum. ! królowej Bony z 1551 r. potwierdzający spadek (tamże, str. 239). Niewiadomo kiedy w S. osiadła szlachta, pochodzi ona jednak podobno z Mazowsza i posiadła grunta na własność za wysługę wojenną. Mieszkają tu rodziny: Machnowiczów, Semickich, Paluchowiczów^ Dubinów, Szałomyckich, Hornowskich, Szu-szków, Boryczewskich, Kudernickich i inne. W skutek odosobnienia przyjęli wszyscy wyznanie wschodnie. Zajmują się rolnictwem, flisactwem, rybołówstwem i ciesielstwem, przeważnie przy budowaniu statków, nie są jednak pracowici. Używają pomiędzy sobą języka ludowego z przymieszką wielu słów polskich, mówią wszakże z obcymi chętnie po polsku. Stan ich umysłowy i obyczaje bardzo są zaniedbane. Okolica szlachecka* znajdująca się na prawym brzegu Stubły, ma 222 osad i 1356 mk. Cerkiew p. w. św. Dymitra, drewniana, wzniesiona w 1821 r. przez parafian, ma filię w Dubrowie p. w. Zmartwychwstania, około 1800 wiernych; paroch włada zaledwo paru morgami ziemi. Wieś na lewym brzegu Stubły, ma 50 os. pełnonadziałowych; za poddaństwa należała do Skirmuntów. Z powodu obfitości łąk mieszkańcy S. chowają dużo bydła i owiec. Opis S. wraz z charakterystyką mieszkańców podał J. I. Kraszewski w Wspomnieniach Polesia, Wołynia i Litwy (str. 41—50, wydania paryskiego).

[SGKP]