Portal w trakcie przebudowywania.
Niektóre funkcje są tymczasowo wyłączone, inne mogą nie działać poprawnie.
Orzeszkowa i Traugutt
8.10.2009 13:45
Szukamy informacji o związkach z Orzeszkową i Trauguttem na tym terenie. Nie tylko ich poznanie się w 1863 ale o ludziach którzy ich znali z tamtego czasu.
Komentarze (3)
21.02.2012 02:41
A.Gieysztor spisał "Pamiętniki" na podstawie opowiadań Marii Obrębskiej z domu Siemaszko,zamieszkałej w Grodnie wraz z Elizą Orzeszkową.
22.02.2012 22:21
Kilka słów tytułem wprowadzenia o Elizie Orzeszkowej, wielkiej pisarce z domu Pawłowskiej:
Eliza Orzeszkowa, z domu: Pawłowska, 2 voto - Nahorska (1841-1910) - powieściopisarka, nowelistka, publicystka, propagatorka pozytywizmu, działaczka społeczna.
Eliza Orzeszkowa urodziła się w Miłkowszczyźnie koło Grodna, w zamożnej rodzinie ziemiańskiej. Lata 1852-1857 spędziła na pensji sakramentek w Warszawie, gdzie zaprzyjaźniła się z Marią Wasiłowską, późniejszą Konopnicką. W 1858 wyszła za mąż za Piotra Orzeszkę i zamieszkała w majątku męża - Ludwinowie. Podczas powstania styczniowego Eliza Orzeszkowa pomagała powstańcom, między innymi przewoziła Romualda Traugutta do granicy Królestwa Polskiego i ukrywała powstańców w domu. Z powodu tej działalności jej mąż został aresztowany i zesłany na Syberię. Eliza Orzeszkowa wróciła wtedy do majątku rodziców, a w 1869 roku uzyskała unieważnienie małżeństwa i po sprzedaży Miłkowszczyzny zamieszkała w Grodnie. Była współwłaścicielką wydawnictwa, księgarni i wypożyczalni książek. W 1882 władze carskie zamknęły firmę, a Eliza Orzeszkowa została internowana. W 1894 roku poślubiła Stanisława Nahorskiego, legalizując w ten sposób ich blisko trzydziestoletni związek. Eliza Orzeszkowa zmarła w 1910 roku w Grodnie; tam też została pochowana.
Eliza Orzeszkowa była młodszą córka Benedykta Pawłowskiego i Franciszki z Kamieńskich, jego drugiej żony. Ojciec zmarł gdy Eliza miała zaledwie trzy lata. Majątek wydzierżawiono a mieszkańcy przenieśli się do Grodna i zamieszkali w parterowym domu przy ulicy Brygidzkiej. Elizę wychowywały same kobiety: matka zwąca ją Lisą, babka Kamieńska nazywająca ją Ziunią, jej starsza o trzy lata siostra Klementyna oraz opiekunka (mamka) Michalina Kobylińska. Eliza bardzo szybko zaczęła przejawiać talent literacki, dużo czytała i pisała opowiadania. W 1852 roku jedenastoletnia Eliza, w towarzystwie babki, pojechała po nauki do Warszawy.
W 1855 r. poznała pensjonarkę Marię Wasiłowską, później znaną jako Maria Konopnicka.. Wspólne zainteresowania literackie scementowały ich przyjaźń na całe życie. Obydwie przyjaciółki bardzo lubiły czytać i deklamować poezje, w szczególności zakazane utwory Adama Mickiewicza. Talent Elizy i Marii bardzo cenił sobie ich nauczyciel Ignacy Kowalewski.
W maju 1857 roku Eliza wróciła na Milkowszyznę. Chętnie uczestniczyła w sąsiedzkich balach. Na jednym z nich poznała Piotra Orzeszkę, dalekiego kuzyna jej ojczyma, starszego od niej o szesnaście lat. Jako kawaler przepuścił większość swego majątku na zabawy i małżeństwo z jedyną spadkobierczynią Milkowszczyzny było dobrą okazją wzbogacenia się. Kilka dni po balu do domu państwa Widackich przybył swat prosić o rękę młodej panny Elizy. Za namową despotycznej matki, oświadczyny zostały przyjęte.
Później w wyniku upadku powstania styczniowego jej mąż został zesłany do permskiej gubernii a majątek został skonfiskowany.
Eliza Orzeszkowa wbrew pierwotnym postanowieniom nie pojechała za nim, lecz na początku 1864 roku przeniosła się do Milkowszczyzny i wszczęła proces o unieważnienie małżeństwa. Dzięki pośrednictwu kanoników murawiewowskich, unieważnienie małżeństwa uzyskała w 1869 roku.
W 1870 roku sprzedała Miłkowszczyznę a sama zamieszkała w Grodnie. Tam zajeła się pisaniem i praca społeczną. W roku 1894 wyszła za mąż za swego wieloletniego przyjaciela- Stanisława Nahorskiego. Jednakże ich małżeństwo trwało bardzo krótko- Stanisław zmarł na zawał serca w listopadzie 1896 roku. Był to dla pisarki dotkliwy cios.
W roku 1904 kandydowała do literackiej Nagrody Nobla . Zmarła w 1910 roku po ciężkiej chorobie serca.
Okazało się, że na niewielkim cmentarzu we wsi Zaleśna w rejonie szczuczyńskim jest pochowanych kilka osób z rodziny wielkiej pisarki. Znajduje się tam przede wszystkim grób jej ojca- Benedykta Pawłowskiego.
Pochowana jest tam również jej starsza siostra Tressa.
Poniżej widok tego niewielkiego cmentarzyka w Zaleśnej:
Teraz może wyjaśnię skąd temat tego artykułu. Rodzina Pawłowskich była spokrewniona z moimi przodkami. Moja babcia Malwina Pławska była z domu Pawłowska. Jej ojcem był Kazimierz Pawłowski. Gdzie mieszkali w XIX wieku tego dokładnie nie wiem, na pewno było to na prowincji w okolicach Baranowicz. Czy byli spokrewnieni z rodziną wielkiej pisarki? Tego niestety nie wiem, ale być może okaże się, że tak było...
Eliza Orzeszkowa, z domu: Pawłowska, 2 voto - Nahorska (1841-1910) - powieściopisarka, nowelistka, publicystka, propagatorka pozytywizmu, działaczka społeczna.
Eliza Orzeszkowa urodziła się w Miłkowszczyźnie koło Grodna, w zamożnej rodzinie ziemiańskiej. Lata 1852-1857 spędziła na pensji sakramentek w Warszawie, gdzie zaprzyjaźniła się z Marią Wasiłowską, późniejszą Konopnicką. W 1858 wyszła za mąż za Piotra Orzeszkę i zamieszkała w majątku męża - Ludwinowie. Podczas powstania styczniowego Eliza Orzeszkowa pomagała powstańcom, między innymi przewoziła Romualda Traugutta do granicy Królestwa Polskiego i ukrywała powstańców w domu. Z powodu tej działalności jej mąż został aresztowany i zesłany na Syberię. Eliza Orzeszkowa wróciła wtedy do majątku rodziców, a w 1869 roku uzyskała unieważnienie małżeństwa i po sprzedaży Miłkowszczyzny zamieszkała w Grodnie. Była współwłaścicielką wydawnictwa, księgarni i wypożyczalni książek. W 1882 władze carskie zamknęły firmę, a Eliza Orzeszkowa została internowana. W 1894 roku poślubiła Stanisława Nahorskiego, legalizując w ten sposób ich blisko trzydziestoletni związek. Eliza Orzeszkowa zmarła w 1910 roku w Grodnie; tam też została pochowana.
Eliza Orzeszkowa była młodszą córka Benedykta Pawłowskiego i Franciszki z Kamieńskich, jego drugiej żony. Ojciec zmarł gdy Eliza miała zaledwie trzy lata. Majątek wydzierżawiono a mieszkańcy przenieśli się do Grodna i zamieszkali w parterowym domu przy ulicy Brygidzkiej. Elizę wychowywały same kobiety: matka zwąca ją Lisą, babka Kamieńska nazywająca ją Ziunią, jej starsza o trzy lata siostra Klementyna oraz opiekunka (mamka) Michalina Kobylińska. Eliza bardzo szybko zaczęła przejawiać talent literacki, dużo czytała i pisała opowiadania. W 1852 roku jedenastoletnia Eliza, w towarzystwie babki, pojechała po nauki do Warszawy.
W 1855 r. poznała pensjonarkę Marię Wasiłowską, później znaną jako Maria Konopnicka.. Wspólne zainteresowania literackie scementowały ich przyjaźń na całe życie. Obydwie przyjaciółki bardzo lubiły czytać i deklamować poezje, w szczególności zakazane utwory Adama Mickiewicza. Talent Elizy i Marii bardzo cenił sobie ich nauczyciel Ignacy Kowalewski.
W maju 1857 roku Eliza wróciła na Milkowszyznę. Chętnie uczestniczyła w sąsiedzkich balach. Na jednym z nich poznała Piotra Orzeszkę, dalekiego kuzyna jej ojczyma, starszego od niej o szesnaście lat. Jako kawaler przepuścił większość swego majątku na zabawy i małżeństwo z jedyną spadkobierczynią Milkowszczyzny było dobrą okazją wzbogacenia się. Kilka dni po balu do domu państwa Widackich przybył swat prosić o rękę młodej panny Elizy. Za namową despotycznej matki, oświadczyny zostały przyjęte.
Później w wyniku upadku powstania styczniowego jej mąż został zesłany do permskiej gubernii a majątek został skonfiskowany.
Eliza Orzeszkowa wbrew pierwotnym postanowieniom nie pojechała za nim, lecz na początku 1864 roku przeniosła się do Milkowszczyzny i wszczęła proces o unieważnienie małżeństwa. Dzięki pośrednictwu kanoników murawiewowskich, unieważnienie małżeństwa uzyskała w 1869 roku.
W 1870 roku sprzedała Miłkowszczyznę a sama zamieszkała w Grodnie. Tam zajeła się pisaniem i praca społeczną. W roku 1894 wyszła za mąż za swego wieloletniego przyjaciela- Stanisława Nahorskiego. Jednakże ich małżeństwo trwało bardzo krótko- Stanisław zmarł na zawał serca w listopadzie 1896 roku. Był to dla pisarki dotkliwy cios.
W roku 1904 kandydowała do literackiej Nagrody Nobla . Zmarła w 1910 roku po ciężkiej chorobie serca.
Okazało się, że na niewielkim cmentarzu we wsi Zaleśna w rejonie szczuczyńskim jest pochowanych kilka osób z rodziny wielkiej pisarki. Znajduje się tam przede wszystkim grób jej ojca- Benedykta Pawłowskiego.
Pochowana jest tam również jej starsza siostra Tressa.
Poniżej widok tego niewielkiego cmentarzyka w Zaleśnej:
Teraz może wyjaśnię skąd temat tego artykułu. Rodzina Pawłowskich była spokrewniona z moimi przodkami. Moja babcia Malwina Pławska była z domu Pawłowska. Jej ojcem był Kazimierz Pawłowski. Gdzie mieszkali w XIX wieku tego dokładnie nie wiem, na pewno było to na prowincji w okolicach Baranowicz. Czy byli spokrewnieni z rodziną wielkiej pisarki? Tego niestety nie wiem, ale być może okaże się, że tak było...
27.07.2013 14:51
Z opowieści swej ciotki Olgi Laskowskiej (siostry ojca), która poznała Elizę Orzeszkową jako młoda panienka w 1908 r. w Grodnie wiem, że przyjaźniła się z Wincentą z Orzeszków Laskowską (siostrą swego męża a także z moją prababką Olgą z Bohuszewiczów Laskowską. Pierwszą odwiedzała w Laskowie (powiat Kobryński), gdzie spędziła jakiś czas po powstaniu; z drugą były sąsiadkami w Grodnie. Przyjacielem męża Elizy - Piotra Orzeszko był mój pradziad stryjeczny Dominik Laskowski.
Kazimierz Laskowski
Kazimierz Laskowski