Portal w trakcie przebudowywania.
Niektóre funkcje są tymczasowo wyłączone, inne mogą nie działać poprawnie.

Sopoćkinie - Kościół

27.11.2009 20:34
Sopoćkinie - Kościół
Wzniesiono go w 1612 roku. Po Powstaniu Styczniowym kościół odebrano i zamieniono na cerkiew. W 1919 r. został rewindykowany i w czasie międzywojennym rozbudowany. Obecnego wyglądu kościół nabrał po pożarze z 1989 roku. Teraz są tu rozbudowane pomieszczenia pomocnicze. Wewnątrz epitafium fundatora kościoła:

„Jan Wołłowicz, Marszałek Wojska Rzymskiego, burmistrz miasta Grodna (…), prezes w Radzie Znamienitych wystawiony przez Pawła Wołłowicza brata RP”.


W kościele znajdują się tablice poświęcone Elizie Orzeszkowej i Tadeuszowi Kościuszce.

Za - http://kresy24.pl/showArticles/article_id/68/

Odpowiedzi (3)

19.07.2015 22:16
Sopoćkinie jako Teolin

Wstęp
W 1514 r. król Zygmunt Stary przekazał miejscowość Świeck Szymonowi Sopoćko, który założył tu miejscowość nazwaną od jego nazwiska Sopoćkinami. W 1560 r. powstało miasteczko wspomnianej wcześniej nazwie, należało ono wtedy do grodzieńskiego powiatu w trockim województwie.

W diecezji wileńskiej – 1600-1660 r.

1612-1620 – w diecezji wileńskiej
W 1612 r. dokonano fundacji świątyni przez Jana Wołłowicza, burmistrza Grodna, kościół był położony na terenie parafii Hoża, świadczy o tym stara, przeniesiona jeszcze z drewnianego kościoła. Tablica epitafijna ku czci fundatora, została ona wystawiona w 1612 r. przez Pawła Wołłowicza brata wspomnianego burmistrza – Jana Wołłowicza, z jakiej wynika, ze zmarły rozpoczynał budowę kościoła jeszcze za swego życia (np. pocz. XVII w.) lub było to dzieło wykonane na podstawie zapisu testamentowego.

1620-1660 – w diecezji wileńskiej
Nie wykluczone, że po 1655 r. doszło do zniszczenia zaplecza ekonomicznego fundacji, w czasie wojen moskiewskich, a później szwedzkich. Czasy bardziej stabilne, nadające się na odbudowę (struktur gospodarczych parafii) to dopiero ok. 1660 r., i po tym okresie została podjęta odbudowa.

W diecezji wileńskiej – 1660-1788 r.

1660-1700 – w diecezji wileńskiej
Kaplica była drewnianym kościołem

1700-1740 – w diecezji wileńskiej
W 1703 r. nastąpiło zajęcie miejscowości przez Szwedów w czasie wojny północnej; w opisie z 1704 r. w miasteczku Sopoćkiny, oprócz zabudowy Rynku, było też kilka domów przy ulicach wylotowych (Wileńska, Augustowska).
Ok. 1708 r. nastąpiło kolejne zubożenie okolicy w czasie zniszczenia po wojnach północnych (np.: epidemie i zarazy)

1743-1744 – altarysta ks. KOZIELECKI
W schematyzmie z 1744 r. brak wspomnienia o parafii, (kaplica jako świątynia prywatna) tylko miejscowość w parafii Hoża (proboszczem ks. Wojciech Chmielewski).

1750-1780 – w diecezji wileńskiej
Kościół w parafii Hoża

1780-1788 – w diecezji wileńskiej
1780 – fundacja unickiego kościoła przez Jana Gosiewskiego
1784 – miejscowość Sopockinie w parafii Hoża.
1786 – miejscowość otrzymuje prawo na codzienne jarmarki
19.07.2015 22:18
W diecezji wileńskiej – 1788-1799 r.

1788-1789 – w diecezji wileńskiej
W 1788 r. odnotowano przebudowę obiektu, powstaje nowa budowa (lub tylko remont starej), jest to świątynia z fundacji Antoniego Wołłowicza, położona w miejscowości Teolin. W dniu 27.04.1789 r. nastąpiła konsekracja świątyni, i erygowanie parafii; miejscowość Jesudowo zmienia nazwę na Teolin.

1790-1791 – kapelanem ks. Melchior MACKUN (OP)
W 1793 r. na terenie miejscowość istniała huta szkła, młyn, tartak; w tym czasie parafia Teolińska włączona do nowo utworzonego województwa grodzieńskiego (ziemie grodzieńska).

1792-1799 – w diecezji wileńskiej
W 1794 r. na terenie parafii „Teolińskiej” znajdowały się miejscowości: Bala (p. Dziekońskiego), Eustachów (p. Dziekońskiego), Kilbaski (p. Dziekońskiego), Szambory (p. Kozłowicki), Ostasza (p. Kozakiewicz), Swiack (p. Wołowicz), Jasódow (p. Wołowicz), Szumkowce (p. Wołowicz), Wasilewicze (p. Wołowicz), Sieniewicze (p. Wołowicz), Mancewicze (p. Wołowicz), Kiełbasin (p. Wołowicz), Sucha-Bala (p. Wołowicz), razem 293 dymy ziemskie,
W 1795 r. nastąpiło włączone tego terenu do Prus w wyniku, i potraktowania tutejszych struktur kościelnych wg prawodawstwa pruskiego zalegalizowanego przez traktaty II rozbioru Rzeczpospolitej (do 1807 r.)

W diecezji wigierskiej – 1799-1818 r.

1799-1806 – w diecezji wigierskiej
1799 – (16.03) parafia w diecezji węgierskiej, dekanat augustowski.
1800 – miejscowość posiada 7 tartaków i 7 browarów

x1807-1808x – komendarzm o. Donat SUCHOCKI (OP)
Jest to parafia Teolin w dekanacie sokólskim na terenie diecezji wigierskiej.
1807 – włączone do Księstwa Warszawskiego

1809-1816 – w diecezji wigierskiej
Jak we wszystkich zakątkach Księstwa Warszawskiego z początkiem 1812 r. rozpoczynają się zniszczenia ekonomiczne podejmowane w czasie wojen napoleońskich (kontrybucje i pobór rekruta – co skutkowało brakiem siły roboczej w czasie prac polowych), a później na przełomie 1812/1813 r. zniszczenie w trakcie przemarszu wojsk Rosyjskich.
W 1815 r. następuje oficjalne włączenie tych obszarów do Rosji, przez blisko kolejne sto lat będzie to teraz miasteczko w Augustowskiej guberni.

x1817-1818 – komendarzem ks. Karol JANKOWSKI
Miejscowość Theolin, jako parafialna struktura w dekanacie wigierskim.

W diecezji augustowskiej (sejneńskiej) – 1818-1863 r.

x1818-1840x – proboszcz ks. Karol JANKOWSKI
Wspomagali: 1831-1832 – ks. Antoni Jabłonowski (w), 1833-1840 – ks. Marcin Bartoszewicz (w)
1818 – (30.04) przemianowanie diecezji wigierskiej na augustowską (sejnejską)
1819 – na terenie parafii, jaka należy do dekanatu wigierskiego istnieje samodzielna filia Dorguń (ks. Wincenty Dziobkowski).
1819 – na terenie parafii Teolin znajdują się 4 kościoły unickie (Bala Kościelna, Gałynka, Perstun, Sopockin).
1821 – w parafii żyje 2.095 kat., 1818 - parafia pisana jako Theolin
19.07.2015 22:20
1842-1843 – administrator ks. Marcin BARTOSZEWICZ
Proboszcz pełni funkcje „komendarza” parafii, wcześniej był tu jej wikarym.
1842 – zabranie majątków kościelnych na skarb państwa przez władze rosyjskie
1843 – parafia liczy 2.356 kat., 1844 r. = 2.360 kat.

1845-1863x – proboszcz ks. Gabriel DZIEKOŃSKI
Wspomagał: 1859-1860 – ks. Stanisław Kijewski (w), 1861 – ks. Jan Józefowicz (w), 1862 – Vacat (w)1, 1862-1863 – ks. Aleksander Mioduszewski (w)
Parafia Teolin w dekanacie augustowskim diecezji augustowskiej, liczy: 1845 r. = 2.360 kat.2, 1846 r. = 3.820 kat., 1847 r. = 3.800 kat. 3, 1848 r. = 3.700 kat.4, 1849 r. = 3.600 kat. 5, 1851 r. = 3.605 kat. 1852 - 3.570 kat., 1854 r. = 3.585 kat. 1, 1855 r. = 3.380 kat. 2, 1856 r. = 3.528 kat. 3, 1859 r. = 4.132 kat. 4, 1860 r. = 4.157 kat. 5, 1861 r. = 4.126 kat. 6, 1862 r. = 4.129 kat. 7, 1863 r. = 4.163 kat. 8,
Natomiast wobec proporcji zaludnienia w samym miasteczku, wiadomo że w 1858 r. miasteczko Teolin (Sopoćkinie) liczy 1.548 osób w 160 domach ( w tej liczbie ok. 1.240 żydów).