Budynku Sejmu Śląskiego. Ten monumentalny gmach zbudowano w latach 1924-1929 za sumę 13 mln. zł. Uroczyste poświęcenie gmachu Urzędu Wojewódzkiego i Sejmu Śląskiego odbyło się w dniu 5 maja 1929 roku w obecności Ignacego Mościckiego, który podpisał przygotowany na tą okoliczność specjalny dokument o treści:
„Ku chwale najjaśniejszej Rzeczypospolitej Polskiej, w hołdzie ludowi śląskiemu i ku pamięci potomnych, wybudowano ten gmach w latach 1924 – 1929, w stolicy województwa śląskiego powstałego na ziemiach oderwanych od macierzy przeszło 600 lat temu, a złączonych z nią dzięki świadomości narodowej śląskiego ludu, który pod obcym zaborcą nie zapominał mowy polskiej, ani naturalnych więzów krwi, jakimi był i jest związany z resztą polskiego narodu.”
Zbudowanie gmachu dla administracji śląskiej było zasługą trzech polityków, a mianowicie Marszałka Konstantego Wolnego, Wojewody Antoniego Schultisa i Wicewojewody Zygmunta Żurawskiego. Uważali, że gmach ten miał być wizytówką Śląska. Stąd nowe „władze” miały rządzić, a nie jak do niedawna z Opola, Wrocławia czy Berlina.
Sejm Śląski w głosowaniu, uznał jednogłośnie, że koniecznym jest: „Stworzenie tej pierwszej polskiej placówki, która byłaby odzwierciedleniem naszej kultury artystycznej oraz miała cechy nowoczesnego pojęcia gmachu państwowego, łączącego w sobie elementy kultury architektonicznej z elementami praktycznymi”. Pismo Wojewody z dnia 11 grudnia 1923 r. do Marszałka Konstantego Wolnego: „W sierpniu 1922 postanowiono wybudować z funduszów śląskich gmach na pomieszczenia Urzędu Wojewódzkiego i Sejmu Śląskiego. Pracami przygotowawczymi zajął się Wojewódzki Oddział Robót Publicznych. W dniu 29 grudnia 1922 r. wybrała Rada Wojewódzka Komisję do spraw budowy gmachu, złożoną z członków Rady Wojewódzkiej p. p. Dubiela i Szefera i z naczelników wydziałów Kaulichai Wnukowskiego”, a w następnych miesiącach rozszerzono skład o posłów Gwoździa, Rumpfelda, Sabassa i Sobotę. Ww. Komisja wskazała, że w gmachu mieścić się będzie Urząd Wojewódzki, Sejm Śląski, pomieszczenia (mieszkania) dla Wojewody oraz Marszałka a najlepszą lokalizacją będzie grunt położony między ulicami Ligonia i Jagiellońską będący własnością Lubiny, Plaszka i Spółki Giesche. Wojewoda w uzgodnieniu z Radą Wojewódzką rozpisał konkurs na plan budowy, na który wpłynęło 67 prac. Przyjęto do realizacji projekt, który otrzymał pierwsze miejsce (wyróżniono również sześć prac nagrodami, a dwie zakupiono). Leopold Szefer w grudniu 1923 roku podczas posiedzenia Sejmu Śląskiego relacjonował, że „najbardziej odpowiedni jest plan, który otrzymał pierwszą nagrodę, wykonany przez architektów Wyczyńskiego i Spółkę. Niestety, dziwnym zrządzeniem losu, w tym samym dniu, w którym zapadła uchwała, pan Wyczyński nagle z tego świata zszedł,.......
Budowa gmach była przedmiotem prawie każdego posiedzenia Sejmu Śląskiego ( w tymczasowym gmachu - foto.), stan budowy podlegał ciągłej kontroli w tym, również finanse. Na wybudowanie gmachu o powierzchni 10 000 m2, zużyto 30 000 beczek cementu, kubatura samego betonu wyniosła 18 500 m3, zużyto 10 ml cegieł. Gmach ma 1560 okien i aby je oszklić potrzebowano 10 000 m2 powierzchni szkła. Ze swymi 634 pomieszczeniami był on wówczas największym budynkiem w Polsce. Wokół górnej części gmachu biegnie fryz autorstwa Jana Raszki, w którym umieszczono herby miast należących w okresie międzywojennym do Województwa Śląskiego, przedzielono je takimi elementami, jak: orzeł, litery RP, pęk rózeg liktorskich z toporem. Gmach urzędu miał świadczyć o potędze państwa polskiego na zachodniej rubieży. Sala posiedzeń Sejmu Śląskiego.
80 miejsc dla posłów, 30 dla przedstawicieli Urzędu, 30 dla prasy oraz 120 na galerii dla publiczności. Na ścianie prezydialnej zawieszono przepiękny kilim zaprojektowany przez Stefanię Ligas, a wykonany w pracowni Wandy Grott z Krakowa. W 1927 roku prowadzono już tylko prace wykończeniowe. W rozpisanym konkursie na płaskorzeźby, wygrał rzeźbiarz krakowski Jan Raszka, spełniający dwa wymogi konkursowe; pierwszy, że był polskim artystą i drugi, że szaty postaci miały stroje śląskie. W pierwszych latach po założeniu Muzeum Śląskiego, od roku 1929 do ukończenia budowy budynku wystawowego muzeum, ono również mieściło się w budynku sejmowym. W czasie II wojny światowej budynek był siedzibą gauleitera utworzonej w 1941r. „Gau Oberschlesien“, w skład której wchodził Górny Śląsk i zachodnia Małopolska, z Katowicami jako stolicą. Obecnie w budynku Sejmu Śląskiego mieści się Śląski Urząd Wojewódzki oraz kilka innych urzędów np. Śląskie Kuratorium Oświaty. Budynek został zbudowany głównie z piaskowca. Sala Marmurowa
Sala Marmurowa nazywana kiedyś Salą Recepcyjną służyła jako miejsce balów i oficjalnych spotkań. Jej obecny kształt nadał w latach 40. XX wieku Albert Speer, nadworny architekt Adolfa Hitlera. Została ona zaaranżowana na wzór Kancelarii III Rzeszy. Dzisiaj w Sali Marmurowej odbywają się m.in. konferencje. W sali tej powstały niektóre sceny do serialu Stawka większa niż życie. Sala Boazeryjna Przed II wojną światową sala ta służył jako prywatny salon wypoczynkowy Wojewody Śląskiego Michała Grażyńskiego. W latach 90. XX wieku, z inicjatywy ówczesnego wojewody, rozpoczęto w tej sali prace konserwatorskie, w trakcie których odkryto, że na ścianach pod wieloma warstwami malatury, emulsji i farb znajduje się reprezentacyjna drewniana boazeria. Płyty boazeryjne, obecnie oczyszczone i odnowione są w postaci maksymalnie zbliżonej do ich pierwotnego wyglądu. Sala Boazeryjna obecnie jest wykorzystywana jako miejsce rozmów polityków śląskich z odwiedzającymi go dygnitarzami państwowymi i zagranicznymi. Skarbiec W podziemiach budynku znajduje się skarbiec, w którym przechowywano Skarb Śląski (skarb narodowy autonomicznego województwa śląskiego). Przed wybuchem II wojny światowej w skarbcu znajdowała się około tona złota w sztabach. Mury skarbca były grubsze od reszty budynku, miały około 1,5 metra grubości, tak samo jak stropy. Skarbiec zawiera mechanizm, który po otwarciu włazu przez osoby nieupoważnione zatapia Skarb Śląski w basenie znajdującym się poniżej. Obecnie skarbiec służy jako miejsce do archiwizowania dokumentów. Tunele
W podziemiach gmachu znajduje się kilka tuneli, służących w założeniu do wyprowadzania dostojników z urzędu. Jeden z nich przechodzi pod ulicą Ligonia i prowadzi do ogrodu jednego z domów. Drugi prowadzi do placu Miarki i tam łączy się z tamtejszym systemem podziemnych przejść. Ten tunel odkryto podczas posadawania pomnika Wojciecha Korfantego. Trzeci tunel (niedrożny) prowadzi w stronę Górnośląskiego Centrum Kultury.
Schron W czasie II wojny światowej część dawnych pomieszczeń piwniczych zostało przez Niemców przerobionych na schron. Znajduje się on pod mieszkaniem wojewody. Schron jest wyposażony w specjalne urządzenie wentylujące. Winda W gmachu znajduje się winda, zwana "winda paciorkowa" (dźwig okrężny), nazywana "pater noster". Kabiny windy są w ciągłym ruchu i nie zatrzymują się na piętrach. Do windy wchodzi się podczas ruchu pionowego kabiny. Znajduje się tu łącznie 14 kabin. Wszystkie są zawieszone na potężnym stalowym łańcuchu. Poruszają się z prędkością 0,286 metra na sekundę na specjalnych szynach zapewniających stabilność. Wybudowała ją austriacka firma VEB Aufzugswerk Lipzig. W 1967 roku Urząd Dozoru Technicznego postanowił wymienić urządzenie, winda zbudowana z nowego materiału, została uruchomiona w 1980 roku. Tego typu windy działają głównie w Niemczech i na Śląsku, dwie w Katowicach i Opolu oraz jedna we Wrocławiu. Westybul i sala Sejmu Śląskiego, w której marszałek Konstanty Wolny przewodniczył obradom posłów do 1935 r. i gdzie żegnano go po trzech kadencjach, darując mu laskę marszałkowską, która przetrwała zawieruchę wojenną i czasy PRL (ówczesne władze chciały laskę marszałkowską odebrać twierdząc, że im należy się insygnium władzy), są do dziś miejscami godnymi zwiedzenia jak i cały , potężny gmach. . Kilim z herbami miast śląskich, wiszący na prezydialnej ścianie sali obrad zaginął w czasie wojny lub później. W holu Sejmu natomiast do września 1939 r. znajdował się duży obraz przedstawiający marszałka Wolnego. I ten portret nie zachował się do naszych czasów.
za " Zkart historii Śląskiego UW" E. Paduch, oficjalna str. inter. UW, Konstanty Wolny jr. Wolny1
