Portal w trakcie przebudowywania.
Niektóre funkcje są tymczasowo wyłączone, inne mogą nie działać poprawnie.

Izbica, pow. kolski

31.03.2010 20:30
Izbica. os., przedtem mko, pow. kolski, gmina i parada Izbica, odl. od Warszawy 168 w., od Włocławka 35 w., od Koła 25, od Łęczycy w. 49. Nazwa pochodzi od słowa izbica Posiada kościół par. murowany, dom schronienia dla 7*a starców i kalek, stacyą pocztową przy trakcie z Włocławka do Konina i Kalisza prowadzącym, urząd gminny, 2 szkoły początkowe, kat. i ewang., synagogę. Należy do sądu gminnego okr. I w Babiaku. Tutejszy kościół parafialny, 1639 r. murowany, wspomniany jest już wdokumentach z 1423 r.; data jednak założenia parafii i wzniesienia kościoła niewiadoma. Przechowuje się w nim wiele starożytnych portretów i herbów z dawnych grobowców, zniszczonych upływem czasu a może i przy odnawianiach kościoła. Około r. 1580 po prawej stronie przybudowaną została kaplica murowana, lecz już w roku 1711 zupełnemu uległa zniszczeniu. Aż po rok 1861 do kościoła należała cała wieś „Chotfil", o której wspomina dokument z r. 1423 i połowa wsi Każanki; druga połowa, należąca do dziedziców świeckich, oddaną została do kościoła dopiero później przez braci Macieja i Andrzeja Szczkowskich roku 1684. Także na mocy przywileju zr, 1477, do kościoła należały dwa stawy, oraz plebanowi przysługiwało prawo rybołóstwa z jeziora sieciami wszelkiego rodzaju, z wyjątkiem sieci wielkiej. Do kościoła parafialnego należy kaplica publiczna drewniana pod wezwaniem św. Floryana o 2 w. od I. Kiedy i przez kogo by była założoną, niewiadomo. W roku 1639 bliską zupełnego zniszczenia ze współudziałem niewielu ofiarodawców odrestaurował Wawrzyniec Karaśkiewicz, miejscowy wikaryusz. Por, Chehnża, Samo miasto otrzymało przywilej erekcyjny w 1595 r. i nosi miano starego, podczas gdy drugie nowe założone zostało w 1754 r, na mocy przywileju Augusta III przez dziedzica I. Skarbka. Około 1825 r. dziedzic I. generał Słubicki sprowadził tu niemieckich sukienników w liczbie 88 i 5 postrzygaczy, lecz po 1831 r. osadnicy rozpierzchli się i przemysł ten upadł. W 1827 r. liczyła I. 133 dm. i 1370 mk., w 1861 r. było 135 dm. i 2127 mk. w tej liczbie 316 ewan. i 141 żydów. Bzlś ma 171 dm., 3067 mk., w tern 1567 kat., 1413 izr., 86 ewang., 1 praw. Są tu fabryki octu, tasiemek a w r. 1861 było 15 warszt, sukienniczych, produkujących grube sukno za sumę około 50,000 rs. Far. I. dek. kolskiego dawniej izbickicgo liczy 4550 dusz. Gmina 1. należy do s. gm. okr. 1 w Babiaku, liczy 8652 mk. i 19,870 mórg. obszaru.

Dekanat izbicki dyec. kujawsko-kaliskiej obejmował 11 parafii: Błenna, Brdów, Chodecz, Izbica, Lubotyń, Mąkoszyn, Modzerów, Orle, Przedecz, Sompolno, Wrząca Wielka.

W skład dóbr I. wchodzą: miasto Izbica z przyległościami: Zagrodnica, Komorów, Wólka, Pasieka, Sokołów, Slazew, Grochowiska, Tymin i Długie; Modzerów z przyległościami: Korzecznik, Smielnik, Smielniczek, Stypień; nomenklatury: kolonie: Budy Cieplińskie, Lelechowo, Kolisz, Lucyanowo, Joasin, Zdzisławin, Józefowo Izbickie, Stubin, Mieczysławowo, Orgieleszczak, Góry, Zagrodnica, osada Libnerówka i folwark Wólka Komorowska. Rozl. wynosi mr. 6810. Polw. Zagrodnica grunta orne i ogrody mr. 730, łąk mr. 139, pastwisk mr. 203, wody mr. 22; lasu mr. 6, nieużytki i place mr. 95, razem mr. 1195. Bud. mur. 16, drew. 9; płodozmian 11 polowy; folw. Grochowiska, grunta orne i ogrody mr, 682. łąk mr. 74, pastw. mr. 26, lasu mr. 41, nieużytki i place mr. 32, razem mr. 855. Bud. mur. 8, drew. 10; płodozmian 10-cio polowy: folw. Kazanki. grunta orne i ogrody mr. 145, łąk mr. 116, nieużytki i place mr. 5, razem mr.266. Bud. mur. 2, drew. 4. Fol. Dłogie, grunta i ogrody mr. 426, łąk mr. 81, pasw. tor. 79, wody mr. 158, lasu mr. 122; nieużytki i place mr. 263, razem mr. 1129, Bud. mur. 3, drew. 15, Folw. Wólka, grunta orne i ogrody mr. 345, łąk mr, 92, wody mr. 46, lasu mr. 132: nieużytki i place mr. 18, razem rar. 633. Budowli drew. U. Polw. Komorowo, grunta orne i ogrody mr. 397, łąk mr. 82, pastw. mr. 70, wody mr. 115; nieużytki i place mr. 20, razem mr. 684. Bud. mur. 4, drew. 22; folw. Korzecznik, grunta orne i ogrody mr. 503, łąk mr. 123, wody mr. 36, lasu mr. 546; nieużytki i place mr. 22, razem mr. 1230. Bud. mur. 4, drew. 8. Osada Izbica, mr. 91. W nomenklaturach, osadach, na prawach wieczysto-czynszowych mr. 388. Młyn wodny, folusz i wiatraki, pokłady torfu, toargłu; jezior 5 i cegielnia. Miasto Izbica osad 145, gruntu mr. 548; ws Zagrodnica osad 24, gruntu mr, 80; wś Komorów osad 13, gruntu mr. 50; ws Wólka Komorowska osad 9, grunta mr. 9; wś Pasieka osad 37, gruntu mr. 1287; wś Slazew osad 18, gruntu mr. 77; wś Sokołów osad 11, gruntu mr. 507; wś Grochowiska osad 27, gruntu mr. 70; wś Tymin osad 7, gruntu mr. 296; wś Długie osad 17. gruntu mr. 16; wś Modzerowo osad 32, grantu mr. 636; wś Smielnik osad 5. gruntu mr. 50; wś Stypień . osad 8, gruntu mr. 266; wś Chociszewo osad 19, gruntu mr. 277; wśNowawieś osad 18, gruntu mr.321; wś Korzecznik osad 16, gruntu mr. 99; wś Ciepliny osad 17, grantu rar. 104; wś Cieplinki osad 3 gruntu mr. 151; wś Budy Ciepliński osad 10, gruntu mr. 118; wś Lelechowo osad 10, gruntu 48; wś Kolisz osad 13, gruntu mr. 97; wś Marynki osad 21, gruntu mr. 86; wś Lucinów osad 27, gruntu mr. 95; wś Libnerówka osad 2, gruntu mr. 73; wś Joasia osad 8 gruntu mr. 224; wś Zdzisławin osad 21, gruntu mr. 345; wi Józefowo Izbickie osad 14, gruntu mr. 170; wś Słubin osad 10, gruntu mr. 204; wś Mieczysławowo osad 46, gruntu mr. 750: wś Orgieleszczak osad 5, gruntu mr. 57; wś Góry osad 2, gruntu mr. 60; kolonia Zagrodnica osad 13, gruntu mr. 14.
[SGKP]