Koniecpol 25.05.1863

Naczelnik siły zbrojnej powiatu piotrkowskiego, Oxiński, otrzymawszy za pośrednictwem pułkownika Bończy wiadomości o ruchach moskali z Olkusza i Miechowa w sile 4 kompanii piechoty, 100 kozaków i szwadronu dragonów, wysłał rekonesans w celu zbadania kierunku ruchów sił moskiewskich. Przekonawszy się, że moskale idą na Będziny przez okolice, nie mające warunków do stoczenia walki, cofnął się i zajął Koniecpol w celu wspólnego działania z oddziałem wieluńskim. Tutaj ustawił oddział w szyku bojowym ponad Pilicą, oparłszy się o miasto, a dotykając prawem skrzydłem głównego mostu na Pilicy, lewem podsunął się pod cmentarz miejscowy i kościół, zlecając dowództwo nad lewem skrzydłem naczelnikowi siły zbrojnej powiatu wieluńskiego. Oddział wieluński, pod dowództwem de la Croix, odkomenderowany został do zajęcia tyłów moskalom. O godzinie 4 1/2, po starciach rekonesansowych, moskale całą siłą natarli na prawe skrzydło, lecz oddział strzelców, pod dowództwem kapitana Maśniewskiego, przez dwie godziny wytrzymywał napór nieprzyjaciela, tak, iż moskale ostatecznie cofnęli się, słaby tylko utrzymując ogień, a główne siły przerzucili na lewe skrzydło. Wobec tego manewru Oxiński posłał półtora plutonu strzelców, pod dowództwem kapitana Maśniewskiego, lewemu skrzydłu na pomoc, sam zaś przeszedł przez most z pierwszym plutonem strzelców, chcąc ogniem podłużnym szarpać lewe skrzydło nieprzyjacielskie, obronę mostu zostawiając drugiemu plutonowi. Teatr walki przeniósł się na lewe skrzydło, zostające pod dowództwem Lillich a. Moskale, po kilkakrotnych bezowocnych atakach, w których znaczne ponieśli straty, rzucili się naraz ku prawemu skrzydłu i brodowi, znajdującemu się w pośrodku, gdzie mimo silnej obrony, przy atakach naraz w kilku miejscach, zdołali wedrzeć się do miasta. Atak na prawe skrzydło kosztował moskaii 40 ludzi w zabitych i został odpartym, ponieważ zaś lewe skrzydło skutkiem wejścia moskali do miasta wyparte zostało ze swej pozycyi, wysłał Oxiński kosynierów, którym udało się wypędzić moskali z miasta, ale nie za rzekę. Moskale jednak całemi siłami rzucili się znowu ku miastu i opanowali je. Nie chcąc narażać się na nierówną walkę, Oxiński nakazał i uskutecznił odwrót na wszystkich punktach w kierunku Złotego Potoku, oddział zaś wieluński, działając na tyłach nieprzyjaciela, kilkakrotnie odbijał ataki dragonów, a po cofnięciu się oddziału piotrkowskiego, również wykonał odwrót. Moskale mieli stracić 146 zabitych i przeszło 100 rannych i cofnęli się do Chrzęstowa. Pod Koniecpolem odznaczył się przedewszystkiem rotmistrz Maleszewski, który dowodził kawaleryą, i kapitan Maśniewski, który towarzyszył Oxińskiemu od chwili wybuchu powstania i poległ pod Koniecpolem, oraz kapitan Bogusławski.