(scultetia lanealis, scultetia selectiva, wójtostwo) Powoływanie (wybieranie) chłopów z dóbr królewskich do służby wojskowej w zamian za łan ziemi wolny od pańszczyzny. Z ludzi tych tworzono tzw piechotę wybraniecką. Formację powoła król Stefan Batory licząc na jednego chłopa z 20 łanów. Na wybrańców nałożony był obowiązek ćwiczeń i stawania w rynsztunku. Majętności służące utrzymaniu wybrańca nazywano wybraniectwami. W niektórych rejonach próbowano też wprowadzać jazdę wybraniecką gdzie 1 jeździec przypadł na 10 łanów pieszych. Wybraniectwo wyłoniło się z wójtostwa, gdzie zarządca, uposażony łanem (do 10 łanów) był m.in zobowiązany do wystawienia wojskowego konnego. Piechotę wybraniecką zastąpiono w 1726 roku regimentami łanowymi a wybraniectwo podatkiem łanowym.
