żupa

Podstawowa jednostka administracyjna, terytorialna u Słowian południowych i zachodnich, mniejsza niż plemię. Nazwa wywodzi się od najdawniejszych określeń prasłowiańskich. Od nazwy tej pochodziło określenie żupan, lub pan, oznaczające władcę takiego terenu. W okresach późniejszych u różnych Słowian nastąpiła zmiana znaczeń - o Serbów i innych pozostało w określeniu terytorium a także władcy tego obszaru - odpowiednika wojewody, u Słowian Zachodnich odnosiło raczej jedynie do osoby.
W Polsce oznaczało też wysokiego urzędnika sądowego - asesora - w XIV wieku przeszło w żupca.
Żupa oznaczała też uposażenie urzędu, szczególnie w salinach - żupa solna, lub kopalniach ołowiu i srebra (Olkusz, Chęciny), a także zakład produkujący sól warzoną. Na czele żupy stał żupnik