Audytoriat polowy

W Królestwie Polskim Audytoriat Polowy istniał przy I Armii Czynnej, która wkroczyła w 1831 r. Nazwa do połowy 1862 r. brzmiała: Polewoj Auditoriat Diejstwujuszczej Armii, prawie do końca 1864 r. – Polewoj Auditoriat w Carstwie Polskom, następnie do 1874 r., tj. do czasu jego likwidacji: Polewoj Auditoriat Warszawskogo Wojennogo. Podlegał bezpośrednio głównodowodzącemu i namiestnikowi w jednej osobie. Audytoriatowi Polowemu podlegali uczestnicy powstania, którzy poprzez swoje stanowisko społeczne i wykształcenie mogli mieć lub mieli "szkodliwy" wpływ na ludność. Zaliczono do nich: obywateli ziemskich, duchowieństwo, kupców, lekarzy i nauczycieli. Ponadto: osoby z tych środowisk, które sprzyjały rozwojowi powstania, a także zwolnionych ze służby urzędników, oficerów i żołnierzy. Audytoriat Polowy zlikwidowany został ostatecznie w 1874 r.

Wyroki Audytoriatu Polowego
Karę śmierci wymierzano przez powieszenie. W wyjątkowych przypadkach stosowano rozstrzelanie wyłącznie względem wojskowych.
Robót ciężkich czyli katorgę,były trzy rodzaje katorgi – w kopalniach,twierdzach i fabrykach syberyjskich. Skazani na terminowe ciężkie roboty po upływie czasu oznaczonego w wyroku ulegali dodatkowo dożywotniemu osiedleniu na Syberii.
Kara śmierci,katorga i osiedlenie na Syberii należała do kar kategorii głównej,z którymi połączone było pozbawienie wszystkich praw stanu,to jest utrata praw rodzinnych i majątkowych.
Kary poprawcze do których zaliczano zamieszkanie na Syberii lub zesłanie do odległej guberni Rosji europejskiej dla osób stanu uprzywilejowanego,roty aresztanckie dla mieszczan i włościan,pociągały za sobą utratę praw szczególnych - szlachectwa,rang,tytułów,urzędów itp.

[Cyderbaum H., Powstanie styczniowe: wyroki Audytoryatu Polowego z lat 1863, 1864, 1865 i 1866, wydanie: 1917]