ekonom

1. W Rzeczpospolitej - witryk, prowizor - osoba sprawująca pieczę nad zaopatrzeniem parafii. Składał sprawozdanie rządcy parafii. Zajmował w kościele pierwsze miejsce po kolatorze. Zaliczani do dobrodziejów kościoła. Zazwyczaj wywodzili się z mieszczan lub chłopów.

2. Osoba zarządzająca zaopatrzeniem sprawami bieżącymi dóbr, wykonywał polecenia rządcy majątku. W XVII i XVIII w zarządzali pojedynczymi folwarkami mając do pomocy podstarościch, których potem zwano ekonomami. W XIX wieku były to osoby raczej z warstwy chłopskiej, choć z racji na utrudnienia zaborców mogła się tym trudnić też pozbawiona majątków szlachta. Ekonom powinien umieć pisać i rachować, choć nie zawsze miało to miejsce.

Ekonomowie zazwyczaj nie wchodzili w zażyłość z właścicielami. Jako niżsi oficjaliści byli też traktowani niechętnie przez mieszkańców wiosek. Stąd najczęściej śluby brali w obrębie swojej wąskiej grupy.