Portal w rozbudowie, prosimy o wsparcie.
Uratujmy wspólnie polską tożsamość i pamięć o naszych przodkach.
Franciszek Sadowski
Ur. 1843, zm. 1935. Franciszka Sadowskiego s. Jakuba z Sampławy i Małgorzaty Jastrzębskiej
Urodził się na Pomorzu i już przed powstaniem używany był za gońca i łącznika między patriotycznym obywatelstwem obu zaborów.
Z wiosną 1863 r. wraz z partią około 1200 ludzi, którymi dowodził Matuszewski i Brucz, Sadowski przekroczył granicę pruską wśród gradu kul ze strony rosyjskiej i wtedy odbyła się pierwsza jego potyczka.
Z regularnym wojskiem rosyjskim spotkali się powstańcy w marszu swoim na Płock i Modlin, który niebawem znalazł się w ich ręku.
W Warszawie miały się skoncentrować oddziały powstańcze, ale już na Pradze rozwinęła się sroga bitwa, w której Sadowski, osaczony przez czterech kozaków, został ranny w głowę szablą kozacką, która go przyprawiła o utratę oka i muszli usznej. Gdy po dłuższej chwili przyszedł do przytomności, usłyszał, jak kozacy debatowali nad nim, czy mają go dobić, czy nie.
Ostatecznie zabrano go do szpitala i dokonano operacji głowy, poczem wywieziono w głąb Rosji do obozu jeńców, gdzie przebywał przeszło dwa lata.
Jako poddanego niemieckiego odtransportowano go potem do miejsca zamieszkania rodziców w Sampławie, powiat Lubawski, gdzie do dzisiejszego dnia przebywa.
Urodził się na Pomorzu i już przed powstaniem używany był za gońca i łącznika między patriotycznym obywatelstwem obu zaborów.
Z wiosną 1863 r. wraz z partią około 1200 ludzi, którymi dowodził Matuszewski i Brucz, Sadowski przekroczył granicę pruską wśród gradu kul ze strony rosyjskiej i wtedy odbyła się pierwsza jego potyczka.
Z regularnym wojskiem rosyjskim spotkali się powstańcy w marszu swoim na Płock i Modlin, który niebawem znalazł się w ich ręku.
W Warszawie miały się skoncentrować oddziały powstańcze, ale już na Pradze rozwinęła się sroga bitwa, w której Sadowski, osaczony przez czterech kozaków, został ranny w głowę szablą kozacką, która go przyprawiła o utratę oka i muszli usznej. Gdy po dłuższej chwili przyszedł do przytomności, usłyszał, jak kozacy debatowali nad nim, czy mają go dobić, czy nie.
Ostatecznie zabrano go do szpitala i dokonano operacji głowy, poczem wywieziono w głąb Rosji do obozu jeńców, gdzie przebywał przeszło dwa lata.
Jako poddanego niemieckiego odtransportowano go potem do miejsca zamieszkania rodziców w Sampławie, powiat Lubawski, gdzie do dzisiejszego dnia przebywa.
Źródło
Żywe pomniki bohaterstwa. Ostatni żywi z 1863 roku, wyd. 70 – lecie Powstania styczniowego
Nadawca
J Sadowski
Uwagi
Wg biogramu z 1934 roku, zamieszczonego w okolicznościowej książce autorstwa Władysława Dunina Wąsowicza, zatytułowanej: „Żywe pomniki bohaterstwa. Ostatni żywi z 1863 roku”, wydanej na 70 – lecie powstania styczniowego
Franciszek Sadowski, wg wcześniejszej tabliczki nagrobnej żył 92 lata. Data urodzin i śmierci z obecnej tabliczki na grobie Franciszka Sadowskiego 1843 - 1935, niewątpliwie właściwa. Z opracowania Dunina – Wąsowicz mogłoby wynikać, że skoro w 1934 roku miał 89 lat, a na poprzedniej tabliczce nagrobnej był tylko napis, że żył 92 lata to właściwymi datami byłyby lata 1845-1937. W księgach parafialnych zapewne jest zapis, że pogrzeb odbył się w 1935 r., a zatem mylne dane są u Wąsowicza. Wąsowicz wydał książkę w 1934 roku, a 70 lecie powstania przypadało w 1933, a dane mogły być zbierane w 1932, wtedy też dokonano zapisu, że Franciszek ma 89 lat. W okresie powstania styczniowego był zatem dwudziestolatkiem. Powiat Lubawski z siedzibą w Nowym Mieście Lubawskim, więc i Sampława, znajdowały się w okresie międzywojennym na terenie województwa pomorskiego, z siedzibą w Toruniu – stąd określenie, że pochodził z Pomorza.
Franciszek Sadowski, wg wcześniejszej tabliczki nagrobnej żył 92 lata. Data urodzin i śmierci z obecnej tabliczki na grobie Franciszka Sadowskiego 1843 - 1935, niewątpliwie właściwa. Z opracowania Dunina – Wąsowicz mogłoby wynikać, że skoro w 1934 roku miał 89 lat, a na poprzedniej tabliczce nagrobnej był tylko napis, że żył 92 lata to właściwymi datami byłyby lata 1845-1937. W księgach parafialnych zapewne jest zapis, że pogrzeb odbył się w 1935 r., a zatem mylne dane są u Wąsowicza. Wąsowicz wydał książkę w 1934 roku, a 70 lecie powstania przypadało w 1933, a dane mogły być zbierane w 1932, wtedy też dokonano zapisu, że Franciszek ma 89 lat. W okresie powstania styczniowego był zatem dwudziestolatkiem. Powiat Lubawski z siedzibą w Nowym Mieście Lubawskim, więc i Sampława, znajdowały się w okresie międzywojennym na terenie województwa pomorskiego, z siedzibą w Toruniu – stąd określenie, że pochodził z Pomorza.
METRYCZKA REKORDU
Id
70051
Imię
Franciszek
Nazwisko
Sadowski
Zdjęcie
brak
Artykuł
brak
Nadawca
J Sadowski
Źródło
Żywe pomniki bohaterstwa. Ostatni żywi z 1863 roku, wyd. 70 – lecie Powstania styczniowego
Link do tego rekordu
Link wewnętrzny GP (BBCode)
Cytowanie naukowe