Gerwazy Gzowski

(1812-1888) Syn Kajetana, pochodził z Królestwa, z rodziny ziemiańskiej. Do szkół uczęszczał w Warszawie. W latach 40. był asesorem Sądu Policji Poprawczej w Łęczycy i współorganizatorem Związku Narodu Polskiego w Warszawie. Aresztowany, został skazany na śmierć, następnie na 20 lat ciężkich robót w nerczyńskich kopalniach. Powrócił w 1859 r. i włączył się do prac przygotowujących powstanie. W 1863 r. pełnił funkcję członka tzw. Komisji Wykonawczej, później był pomocnikiem w Wydziale Spraw Zagranicznych. Aresztowany, został skazany ponownie na karę śmierci, po zmniejszeniu wyroku na 15 lat ciężkich robót. Katorgę odbywał w Siwakowej, gdzie mieszkał z dwoma towarzyszami w jednoizbowej ziemiance, odkupionej od robotników (B. Dybowski). Na osiedleniu przebywał w Irkucku, gdzie zajmował się handlem (bez powodzenia), a w 1880 r. w m. Usmań gub. tambowskiej. Powrócił do kraju w 1883 r. i podjął pracę w Zarządzie Drogi Żelaznej Nadwiślańskiej. Zmarł w Warszawie, został pochowany na Powązkach.