Czyż w XVI wieku

Witaj,

To że "oczywiście wszyscy Mintowt-Czyż z Woronny herbu Godziemba". Wiem, że zgodnie z herbarzem Bonieckiego ta gałąź Czyżów pieczętowała się herbem Godziemba, ale zgodnie z nieopublikowanym Herbarzem Szlachty Litewskiej autorstwa Dworzeckiego (dużo bardziej dokładnym w odniesieniu do szlachty litewskiej niż Boniecki), wymienieni przez Ciebie członkowie rodu Czyżów pieczętowali się herbem Jastrzębiec (w Bonieckim jest sporo takich przypadków, w których takie same nazwiska, ale w istocie posługujące się innymi herbami, wrzucał do jednego wora).

Co do odpowiedzi konkretnie na Twoje pytanie, to nie mam niestety żadnych innych szczegółów dotyczących tych Czyżów - też mam nadzieję, że uda mi się "moich" Czyżów (z powiatu wileńskiego, parafie Ławaryska, Bujwidzka, Bystrzycka) połączyć z potomkami Bazylego

pozdr
Michał

Zgadza się.

Poniżej wklejam wywód szlachectwa Czyżów herbu Godziemba - przodków Gaspera Czyża - marszałka szlachty litewskiej na poczatku XIX w. Wywód sięga bardzo daleko bo aż do początku XVI w. Pozdrawiam, Michał

WYWÓD FAMILII URODZONYCH MINTOWTÓW
CZYŻÓW
Herbu Godziemba

Roku Tysiąc Osiemset Siedemnastego Augusta Dwudziestego Siódmego Dnia

Przed nami Stefanem Księciem Giedrojciem Marszałkiem Powiatu Wileńskiego zastępującym Marszałka Guberńskiego prezydującym, i deputatami ze wszystkich powiatów Guberni Litewsko-Wileńskiej do przyjmowania i roztrząsania wywodów szlacheckich obranymi, złożony został wywód rodowitości szlacheckiej starożytnej Familii Urodzonych Mintowtów Czyżów (herbu Godziemba), z którego gdy się okazało, że Familia Urodzonych Mintowtów Czyżów od kilku wieków mianowicie w Litwie rodowitością szlachecką poszczycona, dziedzicznymi i rozmaitymi urzędami zaszczycona była ile dochowane do tego czasu dowody okazały.

Wzięty przez wywodzących się do tego wywodu za protoplastę iminiem Juszko Czyż około roku 1500 żyjący, aktor majętności Straczy Niedroszli, Wołodkowskiego Dworca w powiecie oszmiańskim sytuowanych, miał syna Mikołaja, z którego podobnież zrodzonym był syn Mikołaj – jak przeświadczyły o tem 1598 9bra 20 pozew po Sabinon i dalszych u sprzeciwu: Stanisława, Andrzeja, Jana, Jakuba i Matysa Mikołajewiczów Czyżów o wykupno Siemczęci przez ojca ich Mikołaja Mikołajewicza Czyża zastawiony; 1599 Februaryi 3 pozew od powyżej wyrażonych aktorów po Abramowicza o wykupno pewnych gruntów Sianczęci przez przodka ich Mikołaja Juszkowicza Czyża zastawionych. Te dokumenta czytelnie okazały, iż pierwszy protoplasta Juszka Czyż miał syna Mikołaja, a ten podobnie Mikołaja, którego powyżej wzmienieni: Stanisław, Andrzej, Jan, Jakub i Matys Mikołajewiczowie Czyżowie byli synami.

Matys Mikołajewicz Czyż, że miał syna Mikołaja przekonała o tem 1615 Februara 11 prawo wieczyste tegoż Matysa ojca synowi Mikołajowi na majętność powyżej pomienioną Niedroszlę oraz jej części Skupiore i spadkowe wydane. Mikołaj Matysewicz Czyż ojcem był synów Filona, Marcina, Aleksandra, Samuela i Mikołaja, wedle przeświadczenia 1649 8bra 15 relacji generalnej z listem na przyznanie, tychże Aleksandra, Marcina, Samulea, Filona i Mikołaja Mikołajewiczów Czyżów, oraz 1663 Xbra 16 pozew imieniem tychże aktorów po Okuszkową wymieniony.

Po wygaśnięciu bezpotomnym linii ze stopnia Marcina, brat jego Filon Mikołajewicz Czyż spłodził między innym potomstwem, synów Kazimierza i Jerzego. Lecz jako ludziom wydarzać się zwykły rozmaite przypadki i awantury, z takowej tudy przyczyny Filon Mikołajewicz Czyż przymuszony został oddalić się za granicę, i zostawiwszy w nieletności synów, sam w niewiadomym ustroniu tocząc życie, żadnego o dalszej procedencji swojego potomstwa nie zostawił śladu. A nawet metryki chrztu, od tak dawnego czasu dla doświadczonych są kraju zamieszań, dotąd nie mogły być dochowane, podług zapewnienia dołączający się z notacji miejscowego plebana wydanej. Kazimierz, syn Filona osierocony od ojca za dojściem lat z własnego starania nabył prawem wieczystym w roku 1732 9bra 1 datowanym, eorundem 10 dnia w Grodzie Oszmiańskim przyznanym od Stabrowskiej starościny supraskiej cztery części folwarku Szylińce zwanego w powiecie oszmiańskim a piąta część została sprzedana Dadźbogowi Czyżowi, jakoby bratu rodzonemu Kazimierza, a synowi Filona Czyża, którego to Dadźboga, gdy się nie okazało czytelnie, iż on był synem tegoż Filona Mikołajewicza Czyża, w niniejszym wywodzie opuszcza się.

A zwracając się znowu do Kazimierza Filonowicza Czyża i procedencji z niego wynikłej, to się okazało że on pojąwszy w zamęście Helenę Stabrowską osiągnął razem z jej wnioskiem majętność Żaponiany Buroski z powiatu oszmiańskiego, a Juronicze i Domiszki w województwie połockim, oraz wydał na świat z pierwszego małżeństwa Franciszka i Tadeusza, z powtórnego zaś Adama, Jana i Gaspera synów. Tadeusz zszedł bezpotomnie, a Franciszek po zejściu ojca stał się opiekunem naturalnym młodszych braci z powtórnego małżeństwa spłodzonych, jako to: Adama, Jana i Gaspera. O tem świadczą naprzód 1752 8bra 7 dnia intromisja, później 1761 Augusta 15 przy dojściu opieki wyrażonym małoletnia. A co do dziedziczenia po matce Helenie Strabowskiej majątków Juronicz i Domiszki w województwie połockim, przyniosły pewność 1753 7bra 5 Dekret Trybunalski, 1744 Augusta 26 excerpt aktoratu i decyzji w sprawie Strabowskich z Czyżami i Roźankami w Trybunale, 1767 Junii 1 dnia decyzja w sprawie małoletnich Czyżów in assistentia opiekunów z Truniszczami za wniesieniem w Trybunale.

Następnie Franciszek Kazimierzowicz w ciągu wieku swojego odbywając wielorakie funkcje w urzędzie Prezydenta Sądów Ziemskich Wileńskich, zaszczycony orderem św. Stanisława i obdarzony starostwem suraskim od króla Stanisława Augusta zakończył dni życia, a jako bezpotomny zostawił spadek majątku, a mianowicie majętności Czarna nazwany w powiecie wileńskim, po wprzednio bezpotomnie zmarłych Adamie i Janie Czyżach na brata rodzonego Gaspra Czyża.
Który to Gasper Czyż czyniący niniejszy wywód wespół ze swoją familią, mimo spadek po bracie, wydobywszy spod długoletniej zastawy majętność Woronna nazwaną w powiecie wileńskim, a która od lat więcej trzechset była gniazdem imienia Czyżów, idąc za przykładem zasług brata swego, podobnież piastował znakomite urzęda, później otrzymał order św. Stanisława za świadectwo Dyplommy, a ostatecznie przez cztery lata nieprzerwanie był na urzędzie Marszałka Powiatowego Wileńskiego i Guberńskiego wśród jakowego urzędowania zaszczycony został od Najjaśniejszego Imperatora Rosyjskiego Pawła I Orderem św. Anny, później na komandora tegoż orderu i otrzymał Starostwo Dzieśnieńskie, a od Aleksandra I tytuł stanu konsyliarza (a podług wojskowych praw rangę brygadiera). Ma zaś potomstwo ze sobą wywodzące się, synów sześciu: Franciszka z synem Henrykiem, Michała, Mateusza, Joachima, Józefa i Jana.

Na fundamencie przeto wyżej wyrażonych dowodów rodowitość starożytną szlachecką imienia Urodzonych Czyżów probujących, my zastępujący Marszałka Guberńskiego i Deputaci Powiatowi stosownie do przepisów w Dyplomacie pod 1785 Najłaskawiej szlachcie nadanym wyrażonych, niemniej też pilnując się prawideł w Ukazach z Rządzącego Senatu Rządowi Guerńskiemu Litewsko-Wileńskiemu przesłanych Familię Urodzonych jako to wywodzących się: Gaspra b. Marszałka Guberni Litewsko-Wileńskiej, Orderu św. Stanisława kawalera i św. Anny 2 klasy komandora z synami Franciszkiem, mającym syna Henryka Władysława dwuimiennego, Michalem, Mateuszem, Joachimem, Józefem i Janem oraz Wiktorego Janowicza z synem Antonim, Mintowtów Czyżów za rodowitą i starożytną szlachtę polską uznajemy, ogłaszamy i onych do Księgi Szlachty Gubernii Litewsko-Wileńskiej Klasy 1 na mocy Ukazu z 1801 Maja 5 dnia nastałej zapisujemy.

Działo się na sesji Deputacji Wywodowej Szlacheckiej Guernii Litewsko-Wileńskiej w Wilnie.

Witam\Jestem prawnuczką Wincentego Czyża ur. 1850 r. Czy macie państwo jakieś dokumenty mówiące o przynależności gałęzi Dadźboga do linii Juszko Czyża.
Pozdrawiam Anna Rudzińska

Poruszam się trochę po omacku, bo dopiero niedawno zaczęłam się tym interesować. Staram się być bardzo ostrożna, bo wiele ludzi czego nie wie to sobie dośpiewa i w ten sposób powstają przekłamania, które bardzo trudno później skorygować. Czy mogłaby Pani udostępnić mi lub wskazać sposób jak dotrzeć do tych wywodów. Ten powyżej cytowany ja też mam i jestem Pani bardzo wdzięczna za niego, bo ktoś z rodziny przysłał mi go w postaci otwartego pliku wordowskiego stwierdziwszy, że nie ma pojęcia skąd to ma. No to można coś takiego stworzyć przy odrobinie fantazji de novo lub dopisać dowolną treść. Jeśli Pani i ten otrzymany od członka rodziny się ze sobą zgadzają (a zgadzają się) to znaczy, że prawdopodobnie coś takiego realnie istnieje, w archiwum w Wilnie jak przypuszczam. Czy mogę liczyć na życzliwą pomoc w tym względzie?
Pozdrawiam Anna Rudzińska