Wstawiając tutaj tę archiwalną wiedzę
chcę zwrócić uwagę zainteresowanym że w tak odległych czasach
pojawia się W o ł o d k o
WIADOMOŚCI
TYCZĄCE SIĘ PRZEMYSŁU I SZTUKI
w DAWNEJ POLSCE.
K a z i ni i e r z W i e l k i
dał silną podnietę rolnictwu, przez co postawił kraj nasz na dość wysokim stopniu zamożności: a gdy z zawiązujących się z narodami obcymi stosunków mnożył się dowóz rzeczy zbytkowych , zapobiegał Kazimierz skutkom szkodliwej przewagi towarów zagranicznych nad krajowemi, zaszczepiając w narodzie przemysł i zaprowadzając kunszta. Monarcha ten obudził w narodzie ducha »racowitości i przemysłu, nadavał miastom przywileje, urządzał cechy, zaprowadzał jarmarki i składy, wspierał wzrost górnictwa, zasłaniał od napadów nieprzyjaciół, zachęcał żydów szczególniej do rzemiosł, jednak ci chwytali się lekkich i korzystnych rzemiosł, jak: kuśnierstwa, krawiectwa, pasamonnikostwa itd. do ciężkich robót się nie brali; (za Kazimierza W. bowiem było w Polsce do 10,000 rzemieślników żydowskich), otworzył wstęp do kraju cudzoziemcom, spowodował zaprowadzenie sukiennic w Wielko-Polsce, a tkactwa płóciennego w Krakowskiem i Sandomirskiem. W ogóle ze wszystkich czynów Kazimierza Wielkiego widać dążność niezachwianą do dźwignienia przemysłu w kraju przez połączenie doli ludu wiejskiego z dolą miast, od czego w rzeczy samej zawisła materialna pomyślność krajówa. bo też handel i przemysł są jedyną dźwignią miast.
Trzy wieki od r. 1332 do 1632 stanowią najświetniejszą kartę w dziejach polskiego przemysłu. Kazimierz Wielki kładzie podstawy, na których następnie rozwija się przemysł polski. Król ten wielce się przyczynił do rozwoju murarstwa^ kamieniarstwa, ciesielstwa, ślusarstwa i innych rzemiosł budowlanych; nie cierpiał on budowli drewnianych, które łatwo spaleniu ulegają, więc kazał murować. O nim to historycy powiadają, że zastawszy Polskę drewnianą, zostawił ją murowaną.
Panowanie Jagiellonów przydłużyło epokę świetno- ści i rozkrzewienia przemysłu zaszczepionego przez Kazimierza
I6
Wielkiego. Za Jag-iellonów daje się widzieć wzrost i rozkrzewienie handlu i przemysłu w Polsce. Rejestra skarbowe Jagiełły z r. I088 do 1417 wydane przez Aleksandra In*. Przezdzieckiego, przechowały nam nazwiska niektórych ówczesnych rękodzielników, n. p mincarze: Giec? Monald, Piotr Borka w r. 1395; piekarze: Dasz, Michał Niemirowicz, Miszko djak, Kiszka, Droliobisz z Kaszyną, dwaj Swatkowie, Wolodko, Bałaban, Maszko, Stanisowicz, Maszko djak, Straskowicz, Trampa, Żmudzin, Cliotek, Zeryło, Szestrys, Huba, Szetyło, Ryczek, Zedwid; haftarze: Klemens, co robił proporce, jakiś Jan i Jaśko; krawcy: Henryk, Pietrasz, Mikołaj krawiec z Lanckorony i Stanisław krawiec królowej Jadwigi; rękawiczniki: Rusin i Wacław rękawicznik królewski; tapicer: Przed woj ; szeioc króln : Russek; 7-^5ac?/ krółewscy: Kypera, Opanasz; łaziebnik: Miłvołaj z Żarnowca; ju-szkarzek Y6]e\xsQy: Z1)rożek, Arnold, Bartosz, Konrad puszkarz księcia Witolda, Swimunt Litwin; imszkarze zwykli: Iwan z Witebska, Bor^^s Litwin, Rusin z Chełmna, Chodel\. s^yn
Derzniaka, Apkuła, Algimund, Samko; łucznicy królewscy: Scibor, Bogusławski Jaśko, Jacuszicz, Ivula, Joszyc, Starczyn
Mikołaj; płatnerze : Kuncz krakowski) , Piotr (królewski), Jakusz, Mikołaj Zimnowadzki, Puszcz we Lwowie, ICunej Rusin; noźownik królewski: Wacław; stelmach królewski: Mikołaj ; szklarz królewski: Mikołaj ; kapelusznik: Paweł Wierzynek; stolarz: Szotland w Krakowie; cieśle: Krupa, Piotr Rygwa, budował w r. 1393 tamę na Wiśle w ^ Ubnicy, Szelnig- z Kalisza, Wojsław z Dzietrzychowic budował w r. 1393 kram w Ubnicy, Wojtek; kowale: Wojciech Albert w Nowem Mieście, Jakusz, Paduch, Maciej, Jakub; i mirarze: Hineza A v Krakowie majster i z Krakowa: Jan, Marcin, Stanisław i Jakusz; studniarz: Jan Glinarzowicz robił w r. 1393 studnię w Wiślicy; kopie wyrabiali: Jarand z Polski, Mikołaj Zdański, Mikołaj Ptaszkowski , Paszko, Surmacz ziemianin wielkopolski; postrzygacz sukna: Frantz w Krakowie; kotlarz: Janusz; młynarze w Krakowie: Gerlach i I^ieniasz; bednarz: Jakub; malarz: Władyka Rusin; farbiarz: Czech
na Kleparzu; złotnicy: Hanusz Heussar, Andrzej Arnold, Hamisz Sax, Claus, Kunczel, Haniisz Ilkuss, Roiła, ]\rarcin Czech Miiiisterberg-, Pacliinellos, Synaj, Jan Swinda.
- http://www.archive.org/stream/wiadomo1b ... c_djvu.txt
NAKŁADEM Dra MIKOŁAJA KAŃSKJEGO
b. adwokata w Krakowie.
1888.
Nie wszystko potrafiłam odczytać, ale ktoś mógłby się o to pkusić