Łopuszanka Chomina, pow. starosamborski

Łopuszanka Chomina, wś w pow. staromiejskim, 15 kil. na płd. od sądu powiat. w Starem mieście. Na płn. leżą Strzyłki, na płn. wsch. Topolnica, na wsch. Turze, na płd. Wołosianka Wielka, na płd. zach. Jasifenica Zamkowa, na zach. Gwoździec (wszystkie trzy w pow. turczańskim). Zach. część obszaru przepływa dopływ Dniestru, pot. Jasienica, od płd. na płn. i zabiera w obrębie wsi pot. Łopuszankę, nastający w płd. wsch. stronie a płynący na płn. zach. i zasilony małemi strugami od lew. i praw. boku. Zabudowania wiejskie leżą w płn. stronie obszaru na o"bu brzegach dolnej Łopuszanki i na praw. brz. dolnej Jasienicy (cerkiew 443 m.). Na płn. wsch. od nich wznosi się na granicy Topolnicy szczyt Werszki do 697 m. (znak triangul.). Płd. wsch. część wsi na praw. brz. Łopuszanki zajmuje las "Rzyczka z najwyższem wzniesieniem 718 m. Przez wś idzie gościniec, wiodący ze Star. Miasta przez Turkę i przesmyk użocki do Uzoka na Węgrzech. Własn. wiek. ma lasu 838 mr.: własn. mniej, roli or. 805, łąk i ogr. 121, past. 474 mr. W r. 1880 było 598 mk. w gra. (obrz. gr.-kat. z wyjątkiem kilku rzym.-kat.). Par. rz.-kat. w miejscu (dek. staromiejski, dyec przemyska). We wsi jest cerkiew pod wez. ś. Mikołaja, urząd poczt, i kasa pożyczk. gminna z kapit. 319 zł. Za czasów pokkich należała Ł. do dóbr koronnych, dc krainy gwoździeckiej w ekonomii Samborskiej. W metryce koronnej znajdują się następujące dokum. (Rkp. Ossol. tt 2837, str. 53 i 54): „A. 1532 Samboriae. Faeultas Magnifici Stanislai Odrowąż provido Prócz Huniicz in nova radiee locandi villam, superius villae Stryłki a molendino. dictae vil-lae, incipiendo a rivulo dieto Humisko, et a suinmitate montis, dicti Bereże, circa llumen Łopuszanka, et aliud Jasiennica, usejue ad granicies villae Jasionka, Łopuszanka homina co-gnominandam, data. In qua ad scultetiam unam integram aream cum tertia parte datio num regalium, cum columbationibus pro festisnatalis et resurrectionis Christi, cum laboratio-ne per subditos duorum dierum quotannis, vi-delicet arationis et falcastrationts, cum facul-tate aedificandi molendinum in fluvio Łopu-szanka, in quo tertia mensura pro Sculteto reservatur. Cum mola torquatili, dictus Capitaneus incorporat, ratione quorum, ad Statio-ueui annalem et expeditionem bellicam, scul-teti obligantur". „A. 1554 Varsaviae. Privi-legium Bonae Reginae Lazaro Iwaniecz Popom administrandi Ecclesiam ritus graeci in villa Łopuszanka, cum area, pratis, hortis, agris, aliisque attinentiis, salvo censu poponali quo-tannis praestari solit, datum". W lustracyi ekon, sambor. z r. 1686 (Rkp. Ossol. Jfe 1255, śtr. 215) czytamy: „Wś Ł. ma łanów 207a, kniazki 1, popowska ćwierć jedna, wolniczy łan 1. Czynsze na ś. Marcin i ś- Wojciech (są wymienione). Z owczej dziesięciny albo dają 20-go barana, albo od każdej owcy po gr. 4. Gromada daje baranka wielkanocnego i kopę jajec. Wolnik płacił czynszu zł. 15. Orać winni dzień jeden z łanu, także i kosić. Cieślę i hajduka do żupy wyprawić na cały rok powinni. Z pustych koszonych łanów płacą z każdego po zł. 4(<. W inwentarzu z roku 1760 (rkp. Ossol. Jft 1632, str. 234) czytamy: „Wś osiadła na łanach 19, zosobna kniazki 1, wolniczy 1, sołtyskiego 1%, popowskiego 74. Ta wieś podupadła w osiadłości i dobrowolnie na taksę podała się, więc corocznej rewizyi tak jako i Strzyłki podpadać ma. Z tegorocznej rewizyi pokazało się, że do kasy ekonomii Samborskiej tak z pól sianych, jako i łąk koszonych provenit czynszu na rok 265 zł. 15 gr. excepto na pojezdnika 10 zł., na cieślę do żupy starosolskiej 50 zł., na pachołka przy żupie starosolskiej będącego zł. 32. Od hiberny i expenszczyzny ta wieś wolna być ma, tudzież i od innych powinności, prócz płacenia pogłó-wnego dwiema ratami i wożenia drew do żupy starosolskiej. Wójtostwa w tej wsi posesora-mi Jm. P. Jansonowie, małżonkowie, na które prawo produxerunt, vi gore którego płacić powinni do kasy ekonomicznej czynszu 35 zł. 6 gr. Hiberna na gardekurów J. Kr, Ml i inne onera fandi. Wolnictwa posesorowie ciż sami Jm. P. Jansonowie, za jednem prawem co i wójtostwa, płacić powinni z tegoż wolnictwa czynszu zł. 12. Hibernę i expenszczyznę do gromady przykładać mają. Lasy tej wsi: las od wsch, tak zw. Dolina, od płd. bukowy, t. zw. Bukański, od zach. t. zw. Ryka, od płn. t. zw. Powłonit".
[SGKP]