Miechowita Maciej (1457-1523)

MACIEJ Z MIECHOWA (zwany zwykle MIECHOWITĄ), najwybitniejsza postać z grona profesorów UJ minionych wieków, nazwany przez współczesnych „wielkim, niewyczerpanym jałmużnikiem, kolumną i filarem" Akademii. Urodził się w 1457 r., zapisał się do UJ w 1473 r., bakałarzem sztuk został w 1476 r., a magistrem w 1479 r. Wkrótce potem udał się na studia lekarskie do Pragi, Padwy, Florencji, Rzymu i Mirandoli w Lombardii. Uzyskany, zdaje się, w Padwie doktorat medycyny nostryfikuje w 1488 r. na UJ zaraz po powrocie i rozpoczyna w 1500 r. wykłady medycyny, które wygłasza do 1505 r. W latach, 1501, 1505, 1507, 1511, 1512 i od 1518 do 1519 r. był rektorem UJ. W tych to latach wprowadzał ład i nowe życie na UJ, zalecając nauczycielom i uczniom pilność i sumienność w spełnianiu swych obowiązków. W 1512 r. przeprowadził uchwałę, znoszącą na 6 lat kosztowne uczty promocyjne, wprowadzając natomiast opłaty pewne na potrzeby uniwersytetu. W 1501 r. wprowadził urząd notariusza dla zapisywania uchwał, a w 1506 r. założył własnym kosztem osobną (dziś najstarszą) Księgę Uchwał UJ. Ostro karcił też częste wybryki scholarów. Wreszcie w 1505 r. stworzył swoim sumptem nową katedrę medycyny, dalej odbudował szpital scholarów św. Rocha w ul. Szpitalnej i uposażył go na nowo, odbudował spalony kościół św. Andrzeja, zbudował lub odnowił szereg szkół parafialnych, wreszcie uczynił hojne zapisy na bibliotekę Collegii Maioris i na odnowienie i powiększenie Collegii Minoris i Bursy Ubogich. Jest on zarazem autorem pierwszego naukowego dzieła poświęconego etnografii i geografii bliskiego Wschodu oraz pierwszej drukowanej łacińskiej kroniki polskiej. Zmarł 8 września 1523 r. opłakiwany przez cały Kraków i pochowany na Wawelu pod kaplicą Szafrańców, tym słuszniej, że był on zarazem kanonikiem. W zakresie lekarskim zaznaczył się pracą, wydaną w 1512 r. pt. Conservatio sanitatis, a więc pierwszym dziełem u nas z zakresu higieny.

Bibliografia

Wachholz L. i in., Skład osobowy Wydziału Lekarskiego...