Podgrodzie, pow. rohatyński

Podgrodzie z Bohdówką, wś, pow. rohatyński, odl. 4,5 kim. na płn. od Rohatyna, przy gościńcu ze Lwowa na Podhajczyki do Bursztyna. Granice: wsch. lasy należące do różnych dóbr, a za nimi Stratyn i Dubryniów, płd. Rohatyn; zach. Zalipie, Czercze i Załanów, płn. Ruda. Obszar dwór. ról, łąk i past. 150, lasu 2802 mr ; włość. 1067 mr. W 1870 r. 931 mk., w 1880 r. w gm. 937. Wedle szematyzmów kościel. rz.-kat. 31, par. Rohatyn, gr.-kat. wraz z Perenówką 866, par. w miejscu, dek. Rohatyn, szkoła etat. o 1 naucz., kasa pożyczk. gm. z kapit. 300 ztr. Właśc pos dwór. siostry miłosierdzia. W „Starożytnej Polsce" Balińskiego czytamy (str. 705): „Podgrodzie nad Gniła Lipą. Wieś tę, do sstwa rohatyńskiego należącą, począł około 1560 r. przeistaczać na miasto ssta Jędrzej Tęczyński, wwda lubelski, z nadaniem wolności na lat 24. Potwierdzając takową lokacyą, Zygmunt August 1566 r. oznacza granice gruntów, pozwą łaje karczować, łąki urządzać, ogrody zakładać, stawy kopać; z łanu połowicznego dawać mają mieszczanie 12 groszy, 2 kapłony i gęś, a od stogu (acervo feni) po groszu; w czasie żniwa wszyscy dzień jeden odbywać mają tłokę, w folwarku Potok zwanym; obowiązani teź będą drogi dokoła miasta naprawiać, zbudować i w należytym utrzymywać stanie 2 mosty, jeden na rzece Lipie pod zamkiem, drugi na Uślance przez miasto płynącej; obdarza na koniec prawem magdeb., zaprowadza targ we czwartek, jarmarki zaś na Ziel. Sw. i św. Bartłomiej. Lustracye żadnych szczegółów o P. nie podają; ostatnia z 1765 r. powiada, że znajduje się tu cerkiew i 106 osad. W Aktach grodź, i ziem. (t. X) następujące znachodzimy wzmianki o P.: W Szydłowie 12 czerwca 1533 r. Zygmuntuwiadamia, że uznał za wiarygodne zapisy swoich poprzedników na rzecz przodków Ottona z Chodcza na wsiach Korlyczycze; Jarczin, Podgrodzie, Matheyów i Ruda (C., t. 14, str. 291—292). W Jaworowie 4 stycznia 1685 r. Jan III nadaje Mikołajowi Stanisławskiemu i żonie jego Annie wójtostwo w miastec2Jra Podgrodziu (O., t. 451, str„ 476 —478). W Dreźnie 17 listopada 1753 r. August III poleca Samuelowi Ożdze, bisk. kijów.. Stanisławowi Potockiemu wojew. kijów., Nikodemowi Woroniczowi, kijów., Jerzemu Łą-czyńskiemu, lwów., Michałowi Łosiowi, ka mienieckiemu, Piotrowi Branickiemu, braeławskiemu, Antoniemu Morskiemu, przemyskiemu, Antoniemu Rozwadowskiemu, halickiemu, Pawłowi Benoe, warszawskiemu, kasztelanom, i innym rozgraniczyć wś Dusanów, własność Stanisława Łosia, podstolego żydaczowskiego, od dóbr królewskich: Jaśczyn, Korlczyce (teraz Korzelice), Ulków, Firlejów, Kleszczowice (teraz Kleszczowna) i Podgrodzie w rohatyńskiem (O., t 573, str. 511—515).
[SGKP]