Portal w trakcie przebudowywania.
Niektóre funkcje są tymczasowo wyłączone, inne mogą nie działać poprawnie.
Pików, pow. winnicki
23.09.2016 16:18
Stary Pików
Pików 1.) małe mko., pow. winnicki, przy ujściu rzki Pikówki do Śniwody, która tworzy tu ogromny staw, do 9 w. długi a do 2 w. szeroki, mający około 500 dzies. obszaru. Urząd policyjny, gmina, par. praw. i katol. w miejscu, st. poczt Kalinówka. Odl. 200 w. od Kamieńca, 9 w. od Janowa (w pow. lityńskim) a 18 w. od Kalinówki (st. dr. kijowsko-brzeskiej), ma 364 dm., około 2300 mk., w połowie żydów, dwie cerkwie, kościół katol. paraf., synagogę, dom modlitwy żydowski, szkołę wiejską 1 klasową, 24 sklepów, 42 rzemieślników, gorzelnią, st. poczt, z wydawaniem korespondencyi, st. poczt, gminną. Odbywa się 14 jarmarków na rok. Mieszkańcy prowadzą znaczny handel końmi. Mko dzieli się na Stare i Nowe i posiada 1874, dzies. zie-l mi włość, dworskiej zaś wraz z Żyhałówka 3497 dzies. Gleba urodzajna, czarna. Jedna z cerkwi znajduje się w P. Starym, p. w. św. i Trójcy, zbudowana w 1749 i\, uposażona 55 dzies. ziemi, i licząca 1274 parafian, druga zaś w P. Nowym, p. w. N. M. P.; wzniesionaw 1810 r., mająca 88 dzies. ziemi i 889 parafian. Kościół katol. p. w. św. Trójcy, wymurowany w 1774 r. kosztem ks. Antoniego Lubomirskiego, konsekrowany przez biskupa Komornickiego a w 1859 r# ze składek parafian odnowiony, stoi na wzgórzu i ma piękny fronton i wielkie organy.
Par. katol., dek, Winnickiego, 2373 wiernych; ma kaplice w Lemieszówce iNapadówce. Do par. pikowskiej, oprócz Pikowa, należą wsie: Ohomutyńce, Glińsk, Gorzelnia (Słobódka Pikowska), Holaki, Janopol słobódka, Kolibabińce, Krzywoszeińce, Krzywoszenieckie futory, Kustowce, Kutyszcze, Kutyszczyki (al. Kutyszcze Małe), Łemieszówka, Lulińce, Mączyńce. Napadówka, Niemierzyńce, Popówka, Rajki, Zabuże, Zofijówka, Żurawna i Żyhałówka.
Zarząd policyjny (stan) pikowski obejmuje gminy: Pików, Małe Kutyszcze i Kalinówka. W skład gminy wchodzą: Pików, Kamiennohorka, Kolibabińce, Krzywoszeińce z Aleksandrówką, Krzywoszeinieckie i futory, Łożny, Majdan Bobrski, Mikołajówka, Raczyńce, Szepijówka, Uładówka, Zabuże, Żurawie i Żyhałówka, razem 16 starostw, 1492 osad, posiadających 12085 dzies. ziemi włość. (8649 dz. ornej) i 13110 mk. włościan (6495 męż. i 6615 kob.). Oprócz tego w obrębie gminy znajduje się 15460 dzies. ziemi rządowej i prywatnych właścicieli (7880 dz. ornej). Cały obszar gminy obejmuje 27545 dzies. ziemi (16529 ornej) i 16532 mk.
Jest to starożytna osada, w XVI w. majętność sławnego wojownika Filona Kmity Czarnobylskiego. Przechodzący tędy główny gościniec na Ukrainę, znaczne mieszkańcom przynosił korzyści. Później P. przeszedł na własność ks. Ostrógskich. Ks. Janusz Ostrogski, kaszt, krak., utworzywszy ordynacyą ze swoich wołyńskich majątków, włączył w nią, i majątki w Bracławszyznie, do których należał Pików, Andraszówka i Oczeretna. Po bezpotomnej jego śmierci ordynacyą przeszła do ks. Dominika Zasławskiego, niefortunnego regimentarza z pod Pilawie, po jego zaś śmierci (1673 r.) odziedziczyła ordynacyą ostatnia z książąt Za-sławskich, siostra Dominika, Teofila, żona Józefa Lubomirskiego. Córka ich wniosła dobra ordynackie w dom Jana Pawła Sanguszki, marszałka w. lit. W 1753 r. ostatni ordynat Janusz Aleks. Sanguszko (syn Pawła) tranzakcyą w Kolbuszowej darował P. z 33 wsiami ks. Antoniemu Lubomirskiemu, wwdzie lubelskiemu, pod obowiązkiem dostarczania 20 konnych ludzi na potrzeby Rpltej. Miasto było opasane wałem, miało obronny zamek, strzeżony przez nadworną milicyą. Taryfa z 1775 r. podaje obowiązanych do opłaty podymnego w mieście 52, a na przedmieściu 95 domów, znaczniejsza bowiem część miasta za Sniwodą należała do pow. latyczowskiego, wwdztwa podolskiego. Następnie P. należał do Potockich, w ostatnich zaś czasach do Borejków, a od nich przeszedł do teraźniejszych właścicieli Safonowych. O Pikowie znajdują się wzmianki w dokumentach ogłoszonych w Arch. J. Z. R.s cz. III,t. 2: 625; cz. III, t, 3: 19, 335; oz. VI, i. 1: 126.
[SGKP]
Pików 1.) małe mko., pow. winnicki, przy ujściu rzki Pikówki do Śniwody, która tworzy tu ogromny staw, do 9 w. długi a do 2 w. szeroki, mający około 500 dzies. obszaru. Urząd policyjny, gmina, par. praw. i katol. w miejscu, st. poczt Kalinówka. Odl. 200 w. od Kamieńca, 9 w. od Janowa (w pow. lityńskim) a 18 w. od Kalinówki (st. dr. kijowsko-brzeskiej), ma 364 dm., około 2300 mk., w połowie żydów, dwie cerkwie, kościół katol. paraf., synagogę, dom modlitwy żydowski, szkołę wiejską 1 klasową, 24 sklepów, 42 rzemieślników, gorzelnią, st. poczt, z wydawaniem korespondencyi, st. poczt, gminną. Odbywa się 14 jarmarków na rok. Mieszkańcy prowadzą znaczny handel końmi. Mko dzieli się na Stare i Nowe i posiada 1874, dzies. zie-l mi włość, dworskiej zaś wraz z Żyhałówka 3497 dzies. Gleba urodzajna, czarna. Jedna z cerkwi znajduje się w P. Starym, p. w. św. i Trójcy, zbudowana w 1749 i\, uposażona 55 dzies. ziemi, i licząca 1274 parafian, druga zaś w P. Nowym, p. w. N. M. P.; wzniesionaw 1810 r., mająca 88 dzies. ziemi i 889 parafian. Kościół katol. p. w. św. Trójcy, wymurowany w 1774 r. kosztem ks. Antoniego Lubomirskiego, konsekrowany przez biskupa Komornickiego a w 1859 r# ze składek parafian odnowiony, stoi na wzgórzu i ma piękny fronton i wielkie organy.
Par. katol., dek, Winnickiego, 2373 wiernych; ma kaplice w Lemieszówce iNapadówce. Do par. pikowskiej, oprócz Pikowa, należą wsie: Ohomutyńce, Glińsk, Gorzelnia (Słobódka Pikowska), Holaki, Janopol słobódka, Kolibabińce, Krzywoszeińce, Krzywoszenieckie futory, Kustowce, Kutyszcze, Kutyszczyki (al. Kutyszcze Małe), Łemieszówka, Lulińce, Mączyńce. Napadówka, Niemierzyńce, Popówka, Rajki, Zabuże, Zofijówka, Żurawna i Żyhałówka.
Zarząd policyjny (stan) pikowski obejmuje gminy: Pików, Małe Kutyszcze i Kalinówka. W skład gminy wchodzą: Pików, Kamiennohorka, Kolibabińce, Krzywoszeińce z Aleksandrówką, Krzywoszeinieckie i futory, Łożny, Majdan Bobrski, Mikołajówka, Raczyńce, Szepijówka, Uładówka, Zabuże, Żurawie i Żyhałówka, razem 16 starostw, 1492 osad, posiadających 12085 dzies. ziemi włość. (8649 dz. ornej) i 13110 mk. włościan (6495 męż. i 6615 kob.). Oprócz tego w obrębie gminy znajduje się 15460 dzies. ziemi rządowej i prywatnych właścicieli (7880 dz. ornej). Cały obszar gminy obejmuje 27545 dzies. ziemi (16529 ornej) i 16532 mk.
Jest to starożytna osada, w XVI w. majętność sławnego wojownika Filona Kmity Czarnobylskiego. Przechodzący tędy główny gościniec na Ukrainę, znaczne mieszkańcom przynosił korzyści. Później P. przeszedł na własność ks. Ostrógskich. Ks. Janusz Ostrogski, kaszt, krak., utworzywszy ordynacyą ze swoich wołyńskich majątków, włączył w nią, i majątki w Bracławszyznie, do których należał Pików, Andraszówka i Oczeretna. Po bezpotomnej jego śmierci ordynacyą przeszła do ks. Dominika Zasławskiego, niefortunnego regimentarza z pod Pilawie, po jego zaś śmierci (1673 r.) odziedziczyła ordynacyą ostatnia z książąt Za-sławskich, siostra Dominika, Teofila, żona Józefa Lubomirskiego. Córka ich wniosła dobra ordynackie w dom Jana Pawła Sanguszki, marszałka w. lit. W 1753 r. ostatni ordynat Janusz Aleks. Sanguszko (syn Pawła) tranzakcyą w Kolbuszowej darował P. z 33 wsiami ks. Antoniemu Lubomirskiemu, wwdzie lubelskiemu, pod obowiązkiem dostarczania 20 konnych ludzi na potrzeby Rpltej. Miasto było opasane wałem, miało obronny zamek, strzeżony przez nadworną milicyą. Taryfa z 1775 r. podaje obowiązanych do opłaty podymnego w mieście 52, a na przedmieściu 95 domów, znaczniejsza bowiem część miasta za Sniwodą należała do pow. latyczowskiego, wwdztwa podolskiego. Następnie P. należał do Potockich, w ostatnich zaś czasach do Borejków, a od nich przeszedł do teraźniejszych właścicieli Safonowych. O Pikowie znajdują się wzmianki w dokumentach ogłoszonych w Arch. J. Z. R.s cz. III,t. 2: 625; cz. III, t, 3: 19, 335; oz. VI, i. 1: 126.
[SGKP]