Zaleśce, urzęd. Zalesje, wś u źródeł rzki Błyszczanówki (Tarnawki), dopł. Tarnawy, pow. kamieniecki, okr. pol. Maków, gm. Smotrycz (o 15 w.), odl o 28 w, od Kamieńca, ma 290 osad, 1494 mk., 1000 dzies. ziemi włość, 2200 dworskiej (387 lasu) należącej do Krupińskich i 125 do Pawłowskich. Grunta równo, mało spadziste. Cerkiew istniała już w 1565 r.; dzisiejsza zbudowana w 1744 r. p. w. N. M. P>, uposażona 41 dzies. ziemi, 1441 parafian. Szkoła wiejska przy cerkwi. Kościół paraf, katol., p. w. Wniebowzięcia N. M. P., pierwotnie z muru został wzniesiony w 1648 r. przez Zaleskich, zniszczony podczas zaboru tureckiego. Dzisiejszy drewniany, postawiony w 1750 r. i konsekrowany w 1791 r. przez biskupa Krasińskiego. Parafia katol., dekanatu kamienieckiego, 1522 wiernych. Do parafii, oprócz Z., należą mstka: Balin, Maków i Szaława i wsi Baliuówka, Cyganówka Balińska i Zieleniecka, Czeczelnik, Gniłowody, Miasteczko, Trakt Rachnowiecki, Przewrocie i Zieliicze. Juryzdyka należy do skarbu, proboszczowi zostawiono 33 dzies. Stara osada, znana już w 1512 r. z procesu z Kamieńcem o prawo wrębu: w 1565 r. władał nią Wilkowski a dzierżawił podstarości Sulima. W 1569 r. należy do Zaleskich li. Topór w połowie a w 1578 r. w całości i liczy 10 łanów do poboru. W początkach XVII w. spalona przez kozaka Jaiiskiego. W 1784 r. było tu 8 właścicieli: Komarnicki, Gorazdowski, Siekierzyński, Starzyński, Białecki, Skopowski, Sakiewski i Strzałkowski. W 1818 r. władali Z. tylko Komarnicki i Starzyński. Od Komarnickich nabył Rubasznik, od niego Krupeóski, od Starzyńskich Pawłowscy. [SGKP]