Podborce, pow. lwowski

Podborce, rus, Pidbirci, wieś pow. lwowski, 10 kim. na wschód od Lwowa, 6'6 kim. na płn.-wsch. od sadu pow., urz. poczt, i tel. w Winnikach. Na płn. leży Kamienopol, na wsch. Mikłaszów, na płd. Winniki, na zach. Lesienice. Wś leży w dorzeczu Wisły. Wody podążają strugami do Pełtwi. Na płn.–zach. leżą zabudowania wiejskie i fol. „Dworzysko." Na płn. od nich wznosi się punkt jeden do 246 mt., na płn.-wsoh. do 255 mt., na płd.-zach, do 267 mt., na płd.-wsch. do 273 mt. Płn. część wsi przebiega kolej Karola Ludwika od zach. z Lesienic na wschód. Własność więk. (Edwarda Ubysza) ma roli or. 132, łąk i ogr. 37, pastw. 10 mr.; własn. mn. roli or. 1071, łąk i ogr. 193, pastw. 176 mr. W 1886 r. 130 dm., 746 mk. w gm., 4 dm., 17 mk. na obsz. dwor.; 225 rz.-kat., 522 gr.-k., 16 izr.; 88 naród, pols., 659 rusk. a 18 niemiec. Par. rz.-kat. w Winnikach, gr.-kat. w miejscu, dek. lwowski zamiejski. Do par. należy Kamienopol. We wsi jest cerkiew pod w. św. Mikołaja i szkoła etat. jednokl. Za czasów Rzpltej należała wś do dóbr koronnych, do sstwa lwowskiego. W 1464 r. Piotr z Branic, sędzia, i Jan z Wysokiego, podsędek, ziemscy lwowscy, na mocy wyroku komisarzów królewskich orzekają, że Abrahamowi Chochłowskiemu nie wolno w P. pobierać żadnego cła (A. Gr. Z., t. VI, str. 84). W 1537 r. oznacza Sebastyan Branicki, bisk. kamieniecki i referendarz kor., obowiązki wsi król. Podborcze i Kamienopole względem dzierżawcy tychże wsi Kazimierza Hinka (Arch. Bernard. C., t., 328, str. 876). W 1585 r. był dzierżawcą P. Jakub Ponętowski, kaszt, brzeski (Arch. Bern. C., t. 344, str. 561); w 1603 r. był dzierżawcą Wojciech Ponętowski (ib., 0., t. 356, str. 344). W 1644 r. mianuje Władysław IV sędziów, celem załatwienia sporów granicznych między dobrami królewskimi Kamienopolem, Podborcami a Lisienicami, własnością benedyktynek lwowskich (ib., T., t. 70, str. 1973, 1979, 1983 i C., t. 358, str. 1246, 1253). W lustracyi sstwa lwowskiego z 1661 r. i 1662 (Rkp, Ossol., M 2834, str. 74) czytamy: „Wieś Podborce, która robi do fol. Kamionopolskiego, zasiadła z dawna na półpiętu łanach. Poddanych w tej wsi bywało 30, teraz tylko 8, którzy na połowicy dworzyska, każdy z nich, siedzi, albo na pół dworzysku. Czynszu płacić powinni po gr. 8=2 zł. 4 gr., kapłonów przychodzi 16 po gr. 8=4 zł. 8 gr., kur prostych 16 po gr. 3=1 zł. 18 gr., jajec kop. 2 po gr. 10=20 gr., owsa półmiarków 16 po gr. 15=8 zł., stróżnego po gr. 20=5 zł. J 0 gr. Zagrodników w tej wsi bywało 10, teraz ich tylko 2. Robić powinni w tydzień po dniu. Czynszu nie dają. Robić poddani podciągli powinni tak, jako i w Kamieniopolu. Dziesięciny pszczelnej dostało się pniów 1=2 zł. Karczma i z młynem Podboreckim czyni na rok arendy zł. 100. Wybraństwo jest w tej wsi na łanie roli, które teraz pusto leży, injungimur przeto JMPanom dzierżawcom, aby to wybraństwo osadzili, żeby służba wojenna odprawowana z niego była. Summa prowentu z tej wsi facit 124 zł." W 1663 r. nadaje Jan Kazimierz Tomaszowi Łużeckiemu, mężowi Zofii z Rzewuskich 1-mo v. Morawicy, dożywocie na Kamienopolu i Podborcu (Arch. Bern., C., t. 411, str. 955). W 1689 r. pozwala Jan III, Zofii Rzewuskiej, wdowie po Tomaszu Łużeckim, podkomorzym wendeńskim, zrzec się dożywocia na wsi Kamienopole i Podborce na rzecz Jana Berendsa, miecznika nowogrodzkiego (ib., C.,t.458, str. 1776). W 1694 r. pozwala Jan III Janowi Berendsowi, pułkownikowi, na ustąpienie dożywocia Kamienopola i Podborzec na rzecz Atanazego Miączyńskiego (ib., 0., t. 177 str. 571). W r. 1711 pozwala August II Atanazemu Miączyńskiemu, podskarbiemu nadwornemu, przelać swe prawa do Kamienopola i Podborzec na syna Piotra (ib., O., t. 514, str. 805). W 1748 r. pozwala August III Antoniemu Jaworskiemu i Zofii ze Zbojanowskich, małżonkom, ustąpić prawa dożywotniego na sołtystwie Podborzec na rzecz Benedykta Horodeckiego i Katarzyny z Cisowskich (ib., C., 1.199, str. 3545). W 1769 r. nadaje Stanisław August Kasprowi Strumieńskiemu sołtystwo alias wybraniectwo w Podborcach, w sstwie kamienopolskim
[SGKP]