Podmichale, pow. kałuski

Podmichale albo Podmiohajle, rus. Pidmichajlie, wieś pow. kałuski, 5'6 kim., na płd.–wsch. od sądu pow., st. kol., urz. poczt, i tel. w Kałuszu. Na płn.-zach. leży Chocin, na płn. Podhorki, na płn.-wsch. Wistowa, na wsch, Rypianka, na płd.-wsch. Jaworówka, na płd. Bereźnica Szlachecka, na zach. Dobrowlany. Wś leży w dorzeczu Dniestru. Płn.-zach. narożnik wsi przepływa Łomnica. Środkiem wsi płynie od płd. z Bereźnicy na płn -wsch. dopływ Łomnicy: Bereźnica i łączy się niedaleko płn. granicy z ramieniem Łomnicy, zwanem Selanką, płynącą od płd. z Dobrowlan. Między Selanką a Bereźnicą leżą zabudowania wiejskie. Część wsi na płn.-zach. zwie się Iwankowce albo Iwanków. W stronie płn.-wsch. leży fol. a na wsch. od niego lesista góra Sussakowa (380 do 397 mt.). Na płd.-wsch. dochodzi jedno wzgórze 406 mt. (znak triang.). Własn. więk. ma roli or. 237, łąk i ogr. 177, past. 59, lasu 1083 mr.; wł. mn. roli or. 607, łąk i ogr. 1134, past. 320, lasu 107 mr. W r. 1880 było 455 dm., 1995 mk. w gminie (443 dm., 1940 mk. we wsi, a 12 dm., 55 mk. w przysiółku Iwankowie) i 13 dm. 61 mk,, na obszarze dwor. Co do wyznania: 359 rz.-kat., 1628 gr.-kat., 69 izrael.; 107 narodow. pols,, 1928 rusiń., 21 niemiec. Par. rz.-kat. w Kałuszu, gr.-kat. w miejscu, dek. kałuski. Do par. należą: Dobrowlany. We wsi jest cerkiew p. w. św. Michała, szkoła etat. 1-klas., kasa pożyczk. z kapit. 560 zł., gorzelnia, młyn amerykański i leśniczówka. Za czasów Rzpltej należała wieś do dóbr kor. ststwa kałuskiego, ziemi halickiej. W lustracyi z r. 1556 (rkp. Ossol. JTs 2127, str. 75 i 76) czytamy: „Wsi połowica, nad rzeką Łomnicą leżąca, w niej kmieci osiadłych jest 14, którzy czynszu na św. Marcin po groszy 6, furowczyzny po gr. 12, owsa mac po 8, każda valoris gr. 6, chmielu po jednej macy valoris gr. 16, konopnej przędzy po 3 łokcie, valoris gr. 4. To wszystko uczyni zł. 40 i gr. 4. A imiona ich te są: Wasil Hrybalko, Fedor Lechowicz, Klim Pacilewicz, Dobryszewicz, Kuźma Lewkowicz, Iwan Raniuczyc, Michaiło Hołowienka, Iwan Drobicz, Jacko Uehit, Jan Hrysowicz, Steć Hrysewicz, Kalin Hoholicz, Kośt' wataman liber dawa woły i wieprze. Dań wieprzowa: Przerzeczeni kmiecie i wataman dawa każdy wieprza na każdy rok, valoris gr. 46, to wszystko czyni złp. 18. Tamże każdy z nich dawa po 2 ule próżne do pasieki pańskiej. Tamże 4 gospodarze składają się na wóz jeden; takich wozów przyjdzie od nich półczwarta, każdy wóz valoris za gr, 12, to uczyni zł. 1 gr. 12. Pop ruski dawa co rok gr. 30 i owsa mac 4, valoris każda za gr. 6, to wszystko uczyni zł. 1 gr. 24. Dziesięciny pszczelnej roku niniejszego dostało się pniów 6, każdy valoris gr. 20, to czyni zł. 4. Powołowszczyznę roku siódmego biorą, której się dostanie od nich wołów 15, każdy yaloris za zł. 4, to uczyni zł. 60, a wyrachowawszy szóstą część na rok jeden, to uczyni zł. 10. Summa z części Podmichala pożytków czyni zł. 75 gr. 10". W lustracyi z r. 1765 (rkp. Ossol. Ns 1892, str. 15) czytamy: „Wś ta według produkowanego nam ad praesens inwentarza czyni intraty na rok jeden 2004 zł. 9 den. Arendy karczemnej na rok (do której co do pańszczyzny poddanych trzech należy) z porękawicznem wypłaca się zł. 910, która suma w generalną sumę 2004 zł. 9 den. wchodzi. Połowa tej wsi jest juris terrestris. W tej wsi jest Demnia (dymarka ?), rudy zdatnej niemająca, lecz kupująca w Żydaczewie, z której według kontraktu arendowego przypada na rok sumy 3733 zł. 10 gr. Całą pańszczyznę podmichalecką robi do tej Demni, niektóre wsie stosy (siągi drzewa) wymierzone stawić powinne".
[SGKP]