Etymologia nazwisk (2)

Dzień dobry chciał bym się dowiedzieć o znaczeniu nazwisk Szemiot- Połoczański i skond się wywodzą

Nazwisko Szemiot jest bardzo stare. Notowane już od 1413 roku jako szlacheckie na dokumentach Unii Horodelskiej. Samo słowo pochodzi od (chyba?) derewlańskiego Шемёт co oznaczało: niespokojny, zaniepokojony. Ród miał herb „Łabędź”, ale nie ten popularny, ale ten z lwem dzierżącym miecz. Nie znam się na herbach, opisuję to nieco łopatologicznie : Biały łabędź na niebieskim tle, a nad tarczą biały lew stojący na tylnych łapach, w koronie otwartej i trzymający w prawej łapie wzniesiony do ataku miecz. Była to szlachta litewska. Ciąg represji trwający od powstania styczniowego aż po Chruszczowa zniszczył większość z bogatej tradycji jak i dzieł jakich dokonała ta rodzina.

Połoczański pochodzi oczywiście od Połocka.

-=-=-=
Szemiotowie byli m. in właścicielami dwóch wsi folwarcznych Szemiotyszki 1 i 2 w powiecie wiłkomirskim, gminie Owanta oddalonej o 42 wiorsty od Wiłkomierza i wsi trzeciej też pod nazwą Szemiotyszki w gminie Konstantynowo oddalonej od Wiłkomierza o 3 wiorsty.

Istniał też cały zaścianek szlachecki pod nazwą Szemioty w powiecie dziesiańskim oddalony o 78 wiorst od Dzisny, liczący 21 rodzin katolickich.

Ponadto istniała Szemetowszczyzna: miasteczko, folwark i dobra w powiecie święciańskim oddalone o 53 wiorsty od Święcian. W połowie 19 wieku sama Szemetowszczyzna liczyła bez mała 1000 włościan uwłaszczonych. Natomiast okręg Szemetowszczyzna liczył około trzydziestu wsi z niespełna 5 tysiącami mieszkańców. Szemetowszczyzna powstała z pewnością przed 1597 rokiem. Wtedy bowiem odziedziczyła je po swym dziadku Szemecie wnuczka o nazwisku Katarzyna z Boskich Kasprowa Szwykowska.

Takich wsi należących do rodu było oczywiście o wiele więcej. Zrąb do dalszych poszukiwań informacji nt. rodu można znaleźć w Słowniku Geograficznym Królestwa Polskiego w tomie 11.

Szemetowie ostali się pod swym nazwiskiem na dzisiejszym pograniczu litewsko-białoruskim m.in. w Dykteryszkach. Tam aktywnie uczestnicząc w powstaniu styczniowym utracili sporo z zsyłkami na Sybir włącznie. Franciszek Szemiet marszałek szlachty szawelskiego powiatu, był jednym z dowódców powstania styczniowego.

Dość dopisków.

Pozdrawiam pięknie.

Witam

Jakiś czas temu pytałam się o nazwiska Prokop, Głębocki i Kazin - informacje te były bardzo przydatne Tak więc prosiłabym o sprawdzenie nazwisk: Mańkowski, Milczarek, Feliks, Wilczyński oraz Szady. Z góry dziękuję za odpowiedź

A nazwiska:
Burda
Zwarycz
Łączyński
Rybowicz ?

A nazwiska:
Burda
Zwarycz
Łączyński
Rybowicz ?

Burda - zanotowany jako nazwisko w 1471 pochodzić może od:
1. burda =awantura, zamieszanie, rozterka, niepokój, zamieszka, rozruch , bijatyka, bitwa,
2. burda = ciężar, ładunek, brzemię
3. burda = człowiek, albo zwierzę noszące ciężary, tragarz.
4. burdać się = leniuchować, ociągać się w pracy.
5. burdynek = lekka łódź żaglowa lub wiosłowa, galera, brygantyna.
z niemieckiego:
6. Burd - koń pociągowy
7. Bürden - nakładać ciężar
8. Burderen - jak wyżej
definicje z niemieckiego za: Köbler, Gerhard: "Mittelhochdeutsches Wörterbuch"

Zwarycz - pochodzi od 'zwar' tj. susz z odparowania wody, co historycznie = sól z warzelni soli, a Zwarysz, Zwarycz to pracownik takiej warzelni, który ową sól pozyskiwał.

Inne znaczenia za słownikiem staropolskim:
1. od zwarka tj. napoju alkoholowego grzańca miodu wody i wina.
2. od zwarować się tj. uchronić się przed niebezpieczeństwem.
3. od zwarzyć tj. ususzyć np trawę na siano.
4. od zwarzyć tj. stopić metal

Łączyński -
1. Łączyński, notowane od 1616 roku od nazw miejscowych z grupy Łęczna, Łączna, Łączyn itp. [Rymut] W zapisie łacińskim zawsze była zamienność zapisów "ę" i "ą".
2. od łącz, łączyna to popularna historyczna nazwa grupy roślin nadających się na liny, sznurki wszelkiej maści: sitowie, rogoż rzeżączka (nie mylić z chorobą)
3. od łączny tj. pochodzący z łąk.
4. od łączyć się = rozmnażać (kura się łączyła wysiadując jajka)

Rybowicz -
1. od 'ryba'. [Rymut]
2.... niestety słownik polszczyzny 16 wieku dociągnięto do słowa "roztryknąć", dlatego dokładniej nie rozwinę tej etymologii.
Słownik staropolski nie zawiera innych znaczeń.

źródła: "Słownik polszczyzny 16 wieku", słownik Rymuta, i "Mittelhochdeutsches Wörterbuch".
edit: dodano znaczenia za "Słownikiem Staropolskim".

Witam serdecznie.Chciałabym się dowiedzieć skąd pochodzi nazwisko Stremel,bo tak się nazywała moja śp.babcia Małgorzata,oraz nazwisko Morzyński,to mój już nie żyjący teść,oraz Piłat,teściowa.Pytam dlatego bo w urodzie widziałam pochodzenie tatarskie z powodu skośnych oczu??

Witam serdecznie.Chciałabym się dowiedzieć skąd pochodzi nazwisko Stremel,bo tak się nazywała moja śp.babcia Małgorzata,oraz nazwisko Morzyński,to mój już nie żyjący teść,oraz Piłat,teściowa.Pytam dlatego bo w urodzie widziałam pochodzenie tatarskie z powodu skośnych oczu??

Chyba, jeśli chodzi o etymologię nazwiska, nieco rozwieję pani interpretacje idące w kierunku tatarskim.

Stræmelīn przekształciło się w Strömlein i oznaczało dosłownie promyk słońca, smuga słońca - to oczywiście ze starego i trochę mniej starego niemieckiego. Słowo było używane w licznych kontekstach. Np dobry miód był stræmelīn, pluszczący potok był stræmelīn, podobnie mówiono o "właściwym kierunku" o "dobrej drodze" o "słusznej karze". Czyli słowo miało znaczenie czegoś jasnego, jednoznacznego, oczywistego.

Natomiast Rymut nazwisko wywodzi również z niemieckiego Sträm dodając przedziwne znaczenie, którego za nic nie potrafię odnaleźć w dostępnych mi słownikach NHD i MHD, a mianowicie kawałek pola Dlaczego? Otóż słowo to, to również jedna z wersji w znaczeniach podanych wyżej. Jednak z autorem z tytułami profesorskimi trudno jest laikowi dyskutować.

-=-=-=

Nazwisko Morzyński: najprawdopodobniej pochodzi od grupy nazwisk mających w podstawie słowotwórcze "Mór" = zaraza, albo "Mora" = zapach towarzyszący zarazie, albo od czasownika "morzyć" = głodować, skąpić jedzenia.

Słownik polszczyzny 16 wieku podaje jeszcze jedno bardzo ciekawe znaczenie: Mora to lepiężnik czyli ludowe lekarstwo na zmorę tj. astmę oskrzelową.
Z tego samego źródła: wszystkie znaczenia słowa "Morzyć" w ujęciu rzeczownikowym są następujące:1. ból, bolenie, boleść, choroba, ciężkość, darcie, gryzienie, kłucie, kolka, łamanie rzezanie, strzekanie, żarcie; 2. ciśnienie, gnębienie, nękanie, prześladowanie, przymuszanie, tortura, trapienie; 3. senność ; 4. burczenie w jelitach. 5. skąpienie jedzenia zagładzanie kogoś; 6. głodowanie.

Pozdrawiam pięknie.

Witam serdecznie. Czy mogę prosić o etymologię nazwisk : Rynkiewicz , Relich , Frączak i Juretko ??
Bardzo dziękuję . Marta

Witam. Chciałbym się dowiedzieć o etymologii nazwiska Chlebek.
Z góry dziękuję.
Pozdrawiam.

Witam serdecznie. Czy mogę prosić o etymologię nazwisk : Rynkiewicz , Relich , Frączak i Juretko ??
Bardzo dziękuję . Marta

Rynkiewicz - notowane od 1561 od podstawy ryn (e)k tj. centralny plac w mieście, albo rynka ‘płaski rondelek do smażenia’, albo od niemieckiej nazwy osobowej Rink. (Rymut) To ostatnie można wywieść od niemieckiego: marudzić, narzekać, mruczeć . Słownik Köbler, Gerhard, Mittelhochdeutsches Wörterbuch

Relich - od niemieckiej nazwy osobowej Rall. (Rymut) Samo słowo wywodzi się chyba od rennære co oznaczało w starym niemieckim jeźdźca na koniu, posłańca, kuriera. Źródło jak wyżej.

Frączek - notowane od 1411, pochodzi od imienia Franciszek. Imię, znane w Polsce od XIII wieku, wywodzi się od nazwania Jana Bernardone, Francesco, znanego później jako św. Franciszek z Asyżu. (Rymut) Samo słowo Francesco oznacza dosłownie lalusia, "Francuzika". To było przezwisko Jan Bernardone. (http://www.deon.pl/imieniny)

Juretko - od imienia Jerzy. Greckie imię Georgios, to od georgós = rolnik, przejęte zostało przez języki słowiańskie w kilku postaciach. W staropolszczyźnie znane były formy Jerzy, Jura, Jurg , na Kresach Wschodnich Juryj. (Rymut) i ( https://www.heiligenlexikon.de)

Bardzo dziękuję za szybką odpowiedź . Gdybym mogła się jeszcze dowiedzieć coś na temat Rynkiewiczów z Nowej Wilejki będę wdzięczna . Wiem , że prawdopodbnie mój praprapradziadek Antoni Rynkiewicz nie wrócił z Sybiru w 1865 roku.
Pozdrawiam serdecznie Marta

Proszę wybaczyć. Nie mam pojęcia jak pani pomóc. Nie zajmuję się bowiem korzeniami, genealogią. Pytanie należało by postawić w innym miejscu. Mianowicie tutaj: viewforum.php?f=5. albo tutaj: viewforum.php?f=182 W tym miejscu raczej poszukujący swych korzeni pytania nie zauważą. To jest oczywiście jedynie moja sugestia. Pozdrawiam pięknie.

Mam pytanie dotyczące nazwiska : Narucki jak ,gdzie ,skąd?

Witam wszystkich !
Chciałbym się dowiedzieć o etymologii nazwisk Imperowicz i Prusak.
Z góry dziękuję

Witam

Chciałbym po prosić o kilka słów na temat nazwiska Czerniewicz Jeżeli wciąż jest taka możliwość.

Mam pytanie dotyczące nazwiska : Narucki jak ,gdzie ,skąd?

To z litewskiego. Jak chce Rymut jest to litewska nazwa osobowa : Narutis, Nâruta

Moim zdaniem znaczenie słowa jest oczywiste: "Z Narocza" tzn. albo znad jeziora Narocz, albo miejscowości o tej samej nazwie, które po litewsku zowią się Narutis. Jezioro Narocz jest dziś na Białorusi a miejscowość w okolicach Poniewieża na Litwie.

Witam. Mam pytanie od dawna zastanawiam się skąd wzięło się moje nazwisko dokładnie "Zybek" Pozdrawiam.

Witam. Szukam informacji o swoim nazwisku "Zybek" Ktoś coś wie?