Etymologia nazwisk (2)

Witam, jaka jest etymologia nazwiska Gierłowski? Z góry dziękuję.

Witam!
Interesuje mnie etymologia nazwiska Poćwierz.
Z góry dziękuję i pozdrawiam.

Słownik nazwisk w Polsce używanych podaje następujący szyk:
Poćpiech
Poćwiadorowski
Poćwiadowska
Poćwiardowski
Poćwiarowski
Poćwiartowski
Poćwierdowski
Poćwierz
Poda

Sprawdziłem, ponieważ w pierwszej chwili pomyślałem, że to żart. Ponieważ faktycznie jest takie nazwisko wypada podać etymologię:


Poćwierdzać = Potwierdzać = umacniać, wzmacniać, uznać za ważne, poświadczać
Poćwierdzenie = Potwierdzenie = zatwierdzenie, umacnianie,
Poćwierdzicielka = Potwierdzicielka = ta co dodaje sił
Poćwierdzić = Potwierdzić = umocnić, wzmocnić dalsze podobnie]
Poćwirdzać = Potwierdzać
Poćwirdzanie = Potwirdzanie
Poćwirdzenie = Potwierdzenie
Poćwirdzić = Potwierdzić

To jednak jest moim zdaniem bardzo wątpliwa etymologia. Bardzo możliwe, że jest to jakieś gwarowe słowo o znaczeniu - tak mi to jakoś pachnie choć nie potrafię odnaleźć - związane z bodzeniem. Wszak w kilku gwarach można spotkać słowo poćwierzyć, poćwieczyć , poćwiczyć, które oznacza dokładnie to tzn zostać pobodzonym przez np barana czy kozła.

Są najmniej cztery gatunki ptaków, które w wersji ludowej nazywają się poćwierka/poświerka/poświerek/poćwierek. Są to: potrzos, potrzeszcz, trznadel i śnieguła.

Są to jednak jedynie sugestie. Jako takie etymologii nigdzie gotowej niet.

Pozdrawiam pięknie.
Źródła sugestii: Słownik Warszawski, słownik staropolski, słownik litewsko polski Smoczyńskiego - pominięty, Bereza - pominięty, Koebler - pominięty, słownik gwar polskich Karłowicza, Dialekty i gwary polskie - Karaś, Słownik najstarszych nazwisk polskich Taszyckiego. Jan Sokołowski "Ptaki ziem polskich".

Dziękuję bardzo za zainteresowanie panie Zbigniewie!
Pochodzenie naszego nazwiska było niejednokrotnie omawiane w rodzinie ale bez przekonujących wniosków.
Dodam, że rodzina wywodzi się z wioski Morawsko leżącej tuż obok Jarosławia. Może w grę wchodzą jakieś wpływy ukraińskie lub bardziej egzotyczne?
Pozdrawiam!
Piotr

Nienienienie. Dam sobie wąsa ogolić, że nazwisko jest strasznie starym ludowym słowem pospolitym. Na tyle starym, że umknęło Karłowiczowi i Niedźwiedzkiemu jako już martwe. Znaleźć jednak właściwe, to mrówcza praca. Jeszcze postaram się "przekopać" dokładnie słowniki dialektologiczne jaki mi są dostępne. Zainteresowało mnie bowiem jak to jest z Poćwierzami.

Uprzejmie proszę o etymologię nazwiska Góra

Ja także proszę o etymologię nazwiska Góra. Chociaż mój brat twierdzi, że pochodzi z Niemiec tzn. Berg - Góra. Czy to jest możliwe?

Drugi najstarszy zanotowany Góra - w Płońsku - trafił na karty dokumentów w 1402 roku. Z kolei najstarszy w 1374 w Legnicy i nie nazywał się Berg a Gorra. Oczywiście możliwe, że jakiś Góra z niemieckiego się przetłumaczył. Prastary ród Skarbków też był "z Góry", chociaż miał jakoby niemieckie korzenie i powinien by pisać się "de Berg".

Inna sprawa co znaczy słowo "góra". Jest to słowo worek mające w ciągu tysiąca lat najmniej kilkanaście podstawowych znaczeń począwszy od "kawał chłopa", skończywszy na potocznie rozumianej "górze", po drodze wchłaniając cały czasownik "gorać"= płonąć, "las na stoku","przewagę" "nazwę tkaniny, bardzo popularnej w połowie Śląska".

Od czego zatem powstało nazwisko? Dobre pytanie.

Witam

Pozwolę sobie uzupełnić

Nazwisko utworzone od nazwy miejscowej typu Góra, Górka, Górki, Górsko - Nazwa miejscowa Góra była bardzo popularna - nazwa wielu wsi i osad, położonych przeważnie na wysokich brzegach rzek.Nazwę Góra odnotowano m.in. na terenie następujących powiatów: warszawskiego, kaliskiego, łęczyckiego, rawskiego, brzezińskiego, rawskiego, będzińskiego, stopnickiego, kozienickiego, nowoaleksandryjskiego, płockiego, łomżyńskiego, pułtuskiego, dzisieńskiego, borysowskiego, ihumeńskiego, limanowskiego, tarnobrzeskiego, pilzneńskiego, sokalskiego, pleszewskiego, średzkiego, śremskiego, poznańskiego, międzychodzkiego, ostreszowskiego, wrzesińskiego, szubińskiego, inowrocławskiego, mogilnickiego, czarnkowskiego, wejherowskiego - Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. II, s. 685-689.

Moim skromnym zdaniem

Pozdrawiam

Całkowicie pominąłem ten wątek, jako oczywisty, ASZ-u.

Stańczyk-nazwisko

STAŃCZYK

Nazwisko można wywodzić od formy Stanek, ta zaś od imienia Stanisław, lub Stanimir. Można doszukiwać się też związków genezy nazwiska z rzeczownikiem stanek. Słownik warszawski głosi, iż było to: 1. mieszkanie, 2. kwatera, namiot, przybytek , Potencjalną podstawę stanowi także nazwa miejscowa Stanki K. Rymut, Nazwiska Polaków, t. II ,od nazwy miejscowej: Stanie - dobra w b. powiecie rossieńskim, gm. Kołtyniany i Staniec (albo Stanice, też Stanitz) - dobra i wieś w powiecie rybnickim Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI jak również stańczyć się = stańcować się Słownik warszawski, t. VI

W/G dr hab. Alina Naruszewicz-Duchlińska

Pozdrawiam

To są "magiczne" bez mała nazwiska, Z pozoru prościutkie, polskie, że aż strach, przy których jednak wymiękają najtęższe głowy. Oczywiście słusznie i zgodnie z intuicją, ASZ podaje za słownikami znaczenie nazwiska.

Ha! Jest jeden szkopuł: odgwarowe źródłosłowy. Jest ich całkiem sporo.
Najważniejsze moim zdaniem są dwa pierwsze:
stańczyk = pokotowy tzn. ten który zajmował się dobrostanem owieczek rodzących jagnięta.
stańczyk, stunik, stuniczek, stuńczok = zajmujący się "hurtem" końmi w stajni albo bydłem: od stunia = stajnia (wyjąwszy świnki - nimi zajmowały się kob'i'ty: od kob = chlew)
stanek, stanowy, stanik i podobne, ze stanu: to poddany asesora sądowego w całym pasie "kresowym" pracujący na tzw. "stanie" tzn dzierżawie asesorskiej.
stanik stan i podobne to jednostka miary = 4 łokciom ilości płótna używanej na... stan tzn. spódnicę z gorsetem. Łatwo się domyślić kto stanikami handlował.
stanie i stańczyk są to cechy określające psychikę np psa, który nagle zatrzymuje się nieruchomo i pilnie nasłuchuje. Dobry pies to musiał być stańczyk. Tym samym słowem, cechą określano człowieka "którego zatkało z wrażenia" = mniej więcej zatkany, zamurowany.
stańczyk wreszcie u łemków to drużba weselny.

To nie wszystkie znaczenia gwarowe. Tak więc ja nie odważyłbym się palnąć jednym słowem "od Stasia" choć chyba jak większość pamiętam Stanisława Gąskę = Stańczyka, nie znając czasu powstania nazwiska.

Hej chcialbym dowiedziec sie cos wiecej na temat mojego nazwiska. Rybski.

Hej chcialbym dowiedziec sie cos wiecej na temat mojego nazwiska. Rybski.

proszę sobie wybrać:

Rybie - wieś w woj. lubelskim, w pow. krasnostawskim, w gminie Rejowiec
Rybie - wieś w woj. łódzkim, w pow. kutnowskim, w gminie Krzyżanów
Rybie - wieś w woj. mazowieckim, w pow. gostynińskim, w gminie Pacyna
Rybie - wieś w woj. mazowieckim, w pow. pruszkowskim, w gminie Raszyn
Rybie - wieś w woj. wielkopolskim, w pow. konińskim, w gminie Rychwał
poza tym Kołodziąż-Rybie, Nowe Rybie, Stare Rybie, Rybieniec, Rybienko, Rybienko Nowe, Rybienko Stare

To najprawdopodobniej od której z tych miejscowości wzięło się nazwisko.

Witam. Czy można sprawdzić następujące nazwiska: Korhan, Szurdak, Moczarska, Kostrubiec

Korhan - o od kurhanu, to jednak pod warunkiem że jakiś skryba 150 lat temu nie pomylił się i nie pominął literki 'c', bowiem nazwisko Korchan ma w podstawie mniej więcej "karetę, powóz " i pochodzi od łacińskiego carrūca, przez niemiecki - "karch" = "Karrech".

Konia z rzędem i czapkę śliwek za etymologię podaną w Rymucie od "szmaji".

---
Szudrak - od łacińskiego sutor = szewc poprzez niemieckie Suder Sudor. Możliwe że nazwisko ma w źródłosłowie imię męskie Sadrak. Liche , brudne odzienie w kilku gwarach to sudry, stąd szudranie = drapanie się - to zapewne od niemieckiego 'sudelen' = 'ubłocić się'. Która z tych ścieżek jest właściwa, nie wiem, jest ich sporo w tym jeszcze kilka odniemieckich, które tu pominąłem.

Moczarska - to od kilku różnych nazw miejscowości: Moczary, Mocarze, Mocarzewo. (Przy czym miejscowość Moczary chyba też ma w podstawie "moc" a nie "bagienko".)

Moc(z)arz: Mathias Moczarz de Moczarze
Nyemyrovycz 1486 ZHer 657.

Kostrubiec za chwilę.

Taki zastanawiam się nad nazwiskiem Kostrubiec. To chyba po prostu mniej więcej "Paździoch", "Paździerski" w innej wersji: od paździerzy lnianych = kostrubów, kostrów ( w odróżnieniu od paździerzy konopnych, zwanych paździerzami). Tych podstaw na nazwisko jest jednak o wiele więcej.
Może ono pochodzić od "kosmaty" = "kosturbaty" = eufemizm niedźwiedzia.
Może od sążnia drewna = "mygły" = "kostry".
Może od kostura, kosturby, kościuby, kuciacha, koczuba, (i 10 innych podobnych słów określających prymitywną laskę albo łyżkę).
Może od słów koster, kostyra = szuler, gracz w kości.

Pozdrawiam pięknie.

Witam, chciałbym spytać o nazwiska Kociuba i Nejmo.

Paradoksalnie nazwisko Kociuba, choć brzmi na wskroś polsko ma etymologię niemiecką i pochodzi od słowa Kothschabe. Pierwotne znaczenie słowa jest dość ciekawe i bardzo jednoznaczne. To specjalny rodzaj łyżki służącej do grzebania w piecu szklarskim a później również chlebowym.
Kociubą tj Kothschabe mieszało się roztopione szkło, nabierało je i później walcowało na tafle szklane.

Później słowo to weszło do języka polskiego na określenie łopaty służącej do czyszczenia pieca chlebowego z żaru przed włożeniem do niech chleba. Owo czyszczenie dokonywało się za pomocą dwóch narzędzi: kociuby i pomiotła. Pomiotło to rodzaj miotły przypominającej dzisiejszy mop, którą po wygarnięciu kociubą żaru omiatano wnętrze pieca z farfocli i sadzy.

Jak zauważyłem słowo kociuba ma na wskorś polskie brzmienie i łatwo się spodziewać, że wchłonęło w siebie o wiele więcej znaczeń. Oto one:
1. wspomniana "łycha"
2. gładziki do zastygającego szkła
3. pogrzebacz - łopatopodobny do wygarniania żaru z pieca chlebowego.
4. wspomniane pomiotło w niektórych regionach Polski też nazywano kociubą.
5. drewniana szufla służąca do nagarniania zboża do worków
6. Nosidła do wody: sundy, szuńdy, koromysła
następne: przenośne: drobna krowa, niezgrabna kobieta, klimpa, prukwa, rozwora (a fuj: to wszystko cytuję ze słownika - żeby nie było na mnie)
7. rodzaj tańca
8. rodzaj ciasta, sernik nadziewany kaszą jaglaną albo na odwrót (trzeba by to dokładniej poszperać co w czym było zapiekane)
9. rzepa jadalna po ugotowaniu gotowa do zjedzenia.
10. czeremcha zwyczajna (Prunus padus) kocierbka, kociuga. Chyba wystarczy.

Rymut wywodzi nazwisko od wspomnianej łychy do pieca chlebowego nie podając jej pierwotnej etymologii.

edit1: Okazuje się że jest słowo o wiele starsze, nie mające etymologii germańskiej na określenie tego samego narzędzia. Tym starszym odpowiednikiem kociuby jest "pociosek", "pociasek", "pociask", który oznacza już tylko i wyłącznie rodzaj gracy do pieca chlebowego. Od owego pociaska również powstało całkiem sporo nazwisk i to bardzo starych, notowanych już od ok 1380 roku.

Na poniższym filmiku widzimy facetów biegających z kociubami
https://www.youtube.com/watch?v=tDyeiePort0
-=-=-=
Nazwisko Nejmo jest bardziej oczywiste jeśli chodzi o znaczenie. Rymut wywodzi je od gwarowych słów "najmnunć", "najmać" = nająć, najmować - umiejscawiając je na Śląsku.

Nazwisko wygląda na niemieckie, ale raczej nim nie jest. Słów podobnych do "najemnika", "najmity" o przeróżnych znaczeniach jest całkiem sporo. Wszystkie one jednak oznaczają pracowników najemnych - najczęściej kosiarzy. Na wschodzie słowo to oznaczało również "kelnerów" w karczmach. Nazwisko tożsame znaczeniowo z nazwiskami Okupnik, Wyrobnik i podobnymi. Natomiast nazwiska podobne do Nejmo (Nejmaniec, Nejmanowski, Nejman) to już w zdecydowanej większości niemieckie są z gąszczem - jak to w niemczyźnie - znaczeń.

Pozdrawiam pięknie.