Portal w trakcie przebudowywania.
Niektóre funkcje są tymczasowo wyłączone, inne mogą nie działać poprawnie.

Etymologia nazwisk (2)

30.04.2009 07:54
Witam
Mam źródła, mogę pomóc.
Pozdrawiam cieplutko, Ewa Szczodruch

Zadaj pytanie o nazwisko
*Nie wstawiaj adresów mailowych - będą KASOWANE!
*Wcześniej sprawdź czy ktoś już nie pytał i przeszukaj ten dział
*Można pisać bez logowania, (ale post wyświetli się po akceptacji)
*Po zadaniu pytania przejdź do działu Słownik Biograficzny gdzie są opisy rodzin

Jak dowiedzieć się jeszcze więcej?
  1. Pochodzeniem i rodzajami nazwisk w genealogii zajmuje się etymologia i związana z nią onomastyka, Możesz się dowiedzieć więcej o typie swojego nazwiska i innych informacjach z tej dziedziny w Leksykonie.
Zobacz też
  1. Słownik biograficzny z opisami nazwisk - tworzony przez użytkowników, jeśli uzyskasz odpowiedź o swoim nazwisku, lub wiesz coś o historii rodziny koniecznie umieść tam tą informację a inni przyjdą do Ciebie.
  2. Wyszukiwarka nazwisk herbowych - Największa baza nazwisk ze wszystkich herbów Polski
  3. Twoje nazwisko wśród potomków Mieszka I ? - Informacje i lista
Pomoc w poszukiwaniach
  1. W dziale Porad i pomocy uzyskasz wparcie przy każdym problemie, a także możesz zamówić profesjonalną pomoc w różnych dziedzinach i obszarach poszukiwań genealogicznych.

Odpowiedzi (3417)

Strona z 171 < Poprzednia Następna >
15.12.2016 05:13
Witam

Mołdoch - od niemieckiej nazwy osobowej Molde, ta od średnioniemieckiego molde, molle ‘niecka, kotlina’.

Tenczyk - od tęcza ‘zjawisko świetlne w postaci barwnego łuku na niebie’.

Bibliografia

Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

19.12.2016 20:41
Gibowicz
Micielica
Grażul
20.12.2016 11:33
Witam

Gibowicz - od gibać ‘zginać, poruszać’.

Grażul od imienia żeńskiego Grażyna.

Bibliografia

Rymut K., "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999



Micielica
- w grupie nazwisk pochodzących od imienia Mikołaj. Imię pochodzenia greckiego, od Nikólaos, to od nike ‘zwycięstwo’ + laos ‘lud’, do łaciny przejęte jako Nicolaus. Znane w Polsce od XII wieku, adaptowane do języka polskiego jako Mikołaj ( 1369), Mikułaj ( 1399), Nikołaj ( 1203).

Bibliografia

Rymut K., 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

23.12.2016 22:23
Nazwisko Mołdoch.

Od podstawy молдо = mołdo = oświecony wykształcony. Nazwisko o korzeniach tatarskich.

-=-=-

Nazwisko Tenczyk.

Od czasownika тенькать = tienkat' = dźwięczeć, brzęczeć.. Nazwisko kresowe.

-=-=-

Nazwisko Grażul.
Zdecydowanie korzenie litewskie. Wymaga odrobinę szerszego omówienia.

W języku litewskim, podobnie jak w ruskim było bardzo wiele nazwisk/przezwisk o charakterze magicznym - życzeniowym, albo będąca przejawem, echem starych przedchrześcijańskich kultów. stąd na Litwie popularne są nazwiska typu: Ula, Neringa, Gintaras, Saule. Do tej grupy należy nazwisko Grażul, które pochodzi od litewskiego słowa: Grazulis od starolitewskiego grazus = pięknie, piękny. Nadając tego rodzaju imię spodziewano się zapewnić dziecku pewnego rodzaju pomyślność. W potocznym języku słowo oznacza dandysa.

-=-=

Nazwisko Micielica ma kilka podstaw.

Pierwsza to spolszczone nazwiska z grupy Mittsel- te od rzeki i miejscowości na Ziemi Lubuskiej: dzisiejsze Sorbinowo, niemiecki Zorndorf.

Druga to spolszczenie od niemieckiego metzeln = zabijać i oprawiać bydło i nazwisk od tego powstałych.

Trzecia to naturalnie od imienia Mikołaj, albo co równie prawdopodobne, jeśli nie bardziej od zgermanizowanych wersji imienia Mieczysław. Załączam warianty imienia/nazwiska Mieczysław z języka niemieckiego: Mieth, Miethe - (Myth 1442)
Miethke, Mietke, Mietk - (Myteke[] 1387, Mitk[e] = Metko 1568) Mietzsch, Metzsch - (Mehtzsch 1387, Mitzsch 1501)
Mietschke, Mietzschke, Mitschke, Mitzschke, Metzschke - (Mitschko 1427)Mitzschka - (Mitzschkan 1572) Mietusch - (Metusch 1568) Mitdank, Mittank - (Metanck 1568) Mittasch - (Metasch 1568)

-=-=-=

Nazwisko Gibow

To nazwa zawodu. Nazwisko oczywiście pochodzi od gibać = giąć, zaginać. Otóż praca kotlarza polegała na odpowiednim gibaniu torusa wiadra czy kotła i odpowiednim odwrotnym wygibnięciu dna od takiego torusa wiadra czy kotła tak, by po zaklepaniu obydwu razem tworzyły szczelną całość.
26.12.2016 14:20
Witam
Chciałbym poznać pochodzenie nazwisk: Hawrylec, Kawecki, Zasadny i Czerniej.
Z góry dziękuje i pozdrawiam
27.12.2016 20:53
Witam.

Poszukuję skąd pochodzi nazwisko Rosa. Wcześniej było pisane przez dwa s czyli Rossa. Najstarszy przodek jakiego znalazłem to Wojciech Rossa pochodzący z Długosiodła w woj. mazowieckim (niedaleko mojego obecnego miejsca zamieszkania), ślub wziął w roku 1643 z Anną Całką. Czy nazwisko Rossa jest w ogóle polskie? Będę wdzięczny za odpowiedź, gdyż mało jest informacji na ten temat.
28.12.2016 20:21
Nazwisko Hawrylec. Popularne wyszukiwarki podpowiadają pochodzenie nazwiska podpierając się rzecz jasna aneksem Rymuta od imienia męskiego Gabriel w jego kresowych i rosyjskich wersjach. Ta teoria ma jedną, bardzo solidną słabość. Na Ukrainie i Rosji NIE MA nazwisk nawet podobnych, nie mówiąc już o samym Hawrylcu. Nie mam pomysłu do czego innego by przypisać pochodzenie nazwiska, niemniej etymologia od imienia Gabriel jest w związku z tym bardzo słaba.
===

Słownik Taszyckiego wyprowadza nazwisko Kawecki od nazwiska Kawęczyński i jako takie przekierowuje na połowę 15 wieku co do pierwszych zapisów. Kawęczyński = pochodzący z Kawęczyna tj. miejsca gdzie mieszkają same lichoty mizerne, cherlaki, ludzie słabego zdrowia, albo biedaki nawet jak na realia wiejskie mieszkają. Czasownik kawęczeć oznaczał, męczyć się mozolić, marnieć, cierpieć choroby albo biedę.

Miejscowości Kawęczyn w Polsce jest pi razy oko około 20.
===

Nazwisko Zasadny chyba nie ma nic wspólnego z zasadami, zasadnością, zasadą - od czego chce go wywieść Rymut.
Zasada = ЗАСА́ДА, засады = 1. miejsce sprzyjające zasadzkom 2. zorganizowanie zasadzki 3. specjalny oddział wojska, czy kogoś tam, który realizował zasadzkę. Zasadny = Засадный to żołnierz albo ktoś specjalizujący się w zasadzkach.
===

Nazwisko Czerniej.
Aż z ciekawości zobaczę co o nim w Rymucie… a jakże od przymiotnika czarny. Tymczasem czerniej/czarny w okresie masowego pojawiania się nazwisk w osiemnastym i pierwszych dekadach 19 wieku to określenie relacji feudalnej. Czarny = poddany = łac. subditus.
====

Nazwisko Rosa/Rossa

Nazwiska najprostsze są najtrudniejsze w interpretacji jeśli chodzi o etymologie. Nazwiska Roso/Ross-podobne występują i w Polsce i we wszystkich krajach ościennych. Każda próba etymologii nazwiska musi zawierać klucz języka jaki bierzemy pod uwagę.
Język polski:
1. rosa jaka jest każdy widzi
2. rosa to inaczej charakterystyczny „kurz” w trakcie pylenia zbóż
3. rosa to owoce różnych krzewów o jadalnych jagodach.

Język niemiecki:
1. Ross / Roß / Rossmann / Roßmann - ze środkowowysokoniemieckiego ros, ors = Roß, Streitroß, Wagenpferd = koń pociągowy. Nazwiska wskazane wyżej oznaczają zawód handlarza takimi końmi albo po prostu woźnicę itp.

Język (platt) pruski (tj. nasza Warmia i Mazury, niemieckojęzyczne Kaszuby, Pomorze Zachodnie, Litwa, Łotwa, Okręg Kłajpedy)
Rasokat / Rossel / Rossius / Roeske / Rosse / Rossen / Rossow/ Roßfeldt / Rossi / Rossing / Roßius / Rossocha / Rasenack / Rassat / Rassel / Roßing / Rosinski / Rossfeld - Nazwiska wyglądają, bądź dosłownie są takie same, a pochodzą od polskiej „rosy”. Teraz będzie najciekawsze: w staropruskim rosa to: „rosit, rasit”, w łotewskim: „rasa”, „rasoti” = pokrywać się rosą, rasenti = zraszać. A wszystko za sprawą gruuubo przedchrześcijańskiej bogini, która nazywała się Rasyte, była boginką wegetacji, która urodziła się ze srebrnej rosy, córką bogini ziół - Kaupole (troszkę podobnie brzmi jak nasza Kupała, czyż nie?).

Język rosyjski/ukraiński/białoruski

Dostępne mi źródła odsyłają do pierwszego tłumaczenia tj. korzeni niemieckich - „odkoniowych”, albo szkockiego (w Polsce nazwisk szkockich „jak mrówków”!) = „człowiek z półwyspu”, albo do angielskiego = „drzewo/coś z drzewem/coś z drewnem”, albo od francuskiego = „rudy”.

język węgierski:

Poniżej pełny zapis nt. nazwiska po węgiersku i pod nim „tłumaczenie” „gógielnicowym” tłumaczem.

Rózsa
Típusa Tulajdonságra, esetleg foglalkozásra utaló vagy apanévi eredetű, magyar családnév.
Változatai Rózsa 9510, Rozsa 113; Rúzsa 959, Ruzsa 92; Rósa 38, Rosa; Róza 104, Roza 128. Más változatokkal együtt összesen: 11 016.
Eredete Közvetlenül a latinból vettük át a rózsa virágnevet, s már a XII. században személynévként is följegyezték. (Előbb és többször férfi neveként!) Az egyéni névből ’Rózsa nevű személy fia, leszármazotta’ jelentésű családnév alakult ki. Sokkal valószínűbb, hogy külső tulajdonság metaforikus megnevezése (piros arcú, vagy díszül rózsát viselő, rózsával díszített ruhában járó), esetleg belső tulajdonság (rózsát kedvelő) alapján alakult ki a családnév. Ugyanakkor keletkezhetett foglalkozásnévként is, ha valaki sok rózsát nevelt vagy termesztett, esetleg vadon élő növényekről rózsaszirmot gyűjtött, rózsaolajat préselt, árult, a vadrózsa termését gyűjtötte, lekvárrá főzte, azzal kereskedett stb. A Róza ~ Roza írásformák a -zs- lejegyzésének bizonytalanságából adódnak, nem pedig a Rozália női névből lett családnevek, mivel ezek a beceformák csak a XVIII. századtól jelentek meg.
Elterjedtsége A Rózsa nevek az egész nyelvterületen nagyjából egyenletesen oszlanak meg, a Rúzsa formák Szeged környékén és Délvidéken gyakoribbak.
Kettős nevei A Rózsa-Bakacsi (32) családnévben fordul elő többször.
Névváltoztatás A XIX. században igen sok Rosenbaum, Rosenberg, Rosenberger, Rosenfeld, Rosenthal, Rosenzweig, néhány Roser, Roth, egy-egy Róka és Józsa vette föl a Rózsa nevet, de két Ruzsa nevű is erre változtatott.
Rózsahegyi

róża
Wpisz cechy, prawdopodobnie nawiązując do zawodu lub pochodzenia apanévi nazwy węgierskie rodziny.
9510 wersje róż, róża 113; Ruzsa 959, 92 Barry; Rósa 38, Rosa; 104 Roza Roza, wraz ze stanowiskiem 128 Inne wersje: 11 016-cia
Jego początki są pobierane bezpośrednio z nazwą kwiat róży na łacinę, a już dwunasty. Century również notuje jako osobistą nazwą. (Wcześniej i częściej jako nazwa człowieka!) "Osoba nazywa syn Róży, potomkiem" poszczególnych nazw oznaczających nazwisko ewoluowały. Jest bardziej prawdopodobne, że metaforyczna nazwa charakterystyki zewnętrznej (czerwony na twarzy i na sobie róży lub ozdoby, stroje ozdobione róż), nazwisko rodowe może ewoluowały na własnej posesji (róża kochanków). Jednak nazwa pochodzi zawodowa jakby ktoś chowane lub uprawiane lub zebrane dzikie rośliny płatki róży, olejek różany jest wciśnięty, sprzedawane, zebrane owoce dzikiej róży, dżemy itp obrocie gotowane z wielu róż ~ The Roza Roza pisanie samo -zs- subskrybować wynikają z niepewności, a nie mają nazw Nazwiska Rozalia kobiet, ponieważ są one jedynym beceformák XVIII. wieku pojawił.
Imię występowania Rose całego obszaru językowego mniej więcej równomiernie, formy Ruzsa wokół Szeged i Regionu Południowego częste.
Podwójne Bakacsi nazwy róży (32) nazwisko występuje więcej niż jeden raz.
Zmiana nazwy XIX. Rosenbaum wiele wieków, Rosenberg, Rosenberger, Rosenfeld, Rosenthal, Rosenzweig, niektóre Roser, Roth, o Józsa Fox i Rose wziął nazwę, ale oba Barry wezwał również do zmiany.
Rózsahegyi

Myślę że wystarczy. Moim zdaniem sądząc po lokalizacji, postawiłbym na korzenie odpruskie, zwłaszcza, że są prawie takie same jak polskie i zwłaszcza dlatego, że nazwisko pochodzi terytorialnie z pruskiej Galindy!!! (Chociaż powiem, że węgierskie są bardzo atrakcyjne!)
10.01.2017 20:09
Chciałbym się czegoś dowiedzieć na temat nazwiska Kochański.
11.01.2017 04:12
Witam

Kochański 1451 - od nazwy miejscowej Kochanie, dziś Kochoń (włocławskie, gmina Dobrzyń nad Wisłą).

Bibliografia

Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

13.01.2017 11:31
KONDRASZUK
13.01.2017 13:34
Witam,
Nazywam się Katarzyna mam na nazwisko Kwacz i pochodzę z małej wioski na Białorusi. Wiem że moja rodzina zarządzała wsią Kwacze i stąd pochodzi jej nazwa jednak jestem ciekawa swojego herbu rodowego, a sama nie wiem gdzie szukać. Pomocy...
14.01.2017 21:00
Pani jest pewna, że ta rodzina nazwisko jest rdzennie z Kwaczów na Białorusi i że jest li tylko spadkobierczynią szlacheckich/bojarskich tradycji? Owszem, znalazłem Kwaczów z 1551 roku, bojarów, zapewne jakichś pierwotnych założycieli wioski produkującej dziegieć i smołę - stąd nazwisko. (Kwacz to specjalny "korek" do zatykania naczynia służącego do produkcji smoły i dziegciu.) W tym kontekście przezwisko kwacz ma swoiste znaczenie: "Мажь мужика маслом, а он все равно дегтем пахнет" - poucza przysłowie. Owa zatyczka do naczyń z dziegciem przypominała zbity kłąb pakułów i śmierdziała dziegciem jak ustawa przewiduje - dokładnie tak samo jak produkujący dziegieć, a zwłaszcza ich brody. [Mam jeszcze jedno przysłowie związane z kwaczem - niestety nie rozumiem jego treści: "Распишут тебе ворота дегтем" (będziesz bramy smołą malować!)

Skąd moje pytanie na wstępie. Otóż na "kresach" bardzo wiele nazwisk w tym Kwacz może mieć korzenie ormiańskie/gruzińskie. Kwacz jest skrócona wersją gruzińskiego imienia męskiego Kwaczantidze, funkcjonującego jednocześnie również jako nazwisko. Z gruzińska oznacza ono tancerza.
14.01.2017 21:50
Nazwisko Kondraszuk

Święty Kwadrat’us był jednym z 70 diakonów ustanowionych przez Jezusa do pomocy przy obsłudze wiernych gromadzących się wokół Niego, a w drugim (bodajże) roku publicznego nauczania, rozesłanych na cały ówczesny świat. Diakon Kwadrat’us udał się do Aten i pobliskiej Magnezji. Po Zmartwychwstaniu został tam pierwszym biskupem. W 9 wieku wraz z wprowadzeniem przez Cyryla i Metodego obrządku opartego na języku starocerkiewnosłowiańskim, zgodnie z ustalonymi przez tych świętych zasadami przetłumaczono setki starożytnych imion na potrzeby Słowiańszczyzny. To właśnie w tym momencie Kwadrat’us stał się Kondratem i stąd znany w tysiącach imion chrzcielnych - przetrwał do dnia dzisiejszego. Po drodze przez stulecia imię Kondrat z języka ze starocerkiewnosłowiańskiego zamieniło się w rosyjskie/ukraińskie Kondrasz. Przyrostek - uk/juk/iuk oznacza tyle co „mały” = syn. Jako samodzielne nazwisko Kondraszuk (syn Kondrasza) pojawiło się w bardzo wcześnie bo już w połowie 14 wieku.

Samo słowo Kwadratus oznacza z greckiego „kwadratowy” = szerokiego umysłu.
15.01.2017 16:52
Dzień dobry
Od czego wzieło się nazwisko Harasym i Robakowska
16.01.2017 15:49
Czy te nazwoska maja herb Dmochowska. Maczek
17.01.2017 04:17
Witam

Harasym 1471 - od ukraińskiego imienia Harasym, to od Gierasimos, od geras 'cześć, przywilej, zaszczyt' + przyrostek imos.

Robakowski 1457 - od nazwy miejscowej Robakowo, Robaków (kilka wsi).

Bibliografia

Rymut K., 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

29.01.2017 00:13
Witam

Poszukuje znaczenia nazwiska Kizowski
Z góry dziękuję i pozdrawiam
30.01.2017 05:35
Witam

Kizowski - od gwarowego kizia, kyzia pieszczotliwie ‘kot, źrebak’.
1.02.2017 19:32
Witam
Chciałabym dowiedzieć się od czego wywodzi się nazwisko Wierzowiecki
pozdrawiam
3.02.2017 11:59
Witam

Nazwisko nie występuje w 'Slowniku" Rymuta. Może pochodzić od wiara 'ufność, wierność; religia; obrządek'; od imion typu: Wierusz, Weronika.
Strona z 171 < Poprzednia Następna >